a
“Futile double trouble”
Όταν ζητάει κάποιος τη γνώμη μου για τον Dani Filth, το πρώτο επίθετο που μου έρχεται στο μυαλό για να τον περιγράψει, είναι το «πανέξυπνος». Νομίζω ότι αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε διαβάζοντας και πάνω απ’ όλα, βλέποντας τη συνέντευξη που κάναμε πριν λίγο καιρό για το live άλμπουμ τους, “Trouble and their double lives”, που κυκλοφόρησε από τη Napalm Records. Απολαύστε την κουβέντα που έκανε ο Σάκης Φράγκος μαζί του, για λογαριασμό του Rock Hard και νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου.
Γεια σου Dani, καλωσήρθες! Έχετε ένα νέο live δίσκο, που θα βγει το Μάιο και νομίζω πως σας πήρε πολύ καιρό να κυκλοφορήσετε ένα κανονικό live δίσκο. Κάπου στα 20 χρόνια ή κάτι τέτοιο…
Ναι, πάνε 20 χρόνια. Δεν είχαμε κάποια σχέδια να κάνουμε live δίσκο. Αλλά ήρθε η πανδημία, καθυστερώντας πολλά projects τα οποία δουλεύαμε, συμπεριλαμβανομένης και της μετάβασης από τη Nuclear Blast στη Napalm. Οπότε βρεθήκαμε με το να πηγαίνουμε ένα δίσκο πίσω, ο οποίος θα βγει του χρόνου και ένας ηχολήπτης που συνεργάζεται μαζί μας στις συναυλίες, μας είπε πως ηχογράφησε πολλά κομμάτια από τη παγκόσμια περιοδεία για το “Cryptoriana”, η οποία ουσιαστικά ήταν 4 ετών. Το οποίο έμπλεξε με τη κυκλοφορία του “Cruelty and the beast re-mistressed”, η οποία καθυστέρησε γιατί παλιά μέλη ήταν απίστευτοι μαλ**ες (σ.σ.: “complete cunts” ήταν η ακριβής έκφραση) με το όλο θέμα. Οπότε είχαμε αυτό το χρονικό παράθυρο και πολλά πράγματα που ηχογραφήθηκαν live, σκεπτόμενοι “πωπω αυτά ακούγονται πολύ καλά, πρέπει να τα συλλέξουμε και να σκεφτούμε ένα live δίσκο”. Είχαμε το τίτλο για το δίσκο “Double and their trouble lives”, μια και ο τελευταίος ήταν 20 χρόνια πριν, λέγαμε ότι άμα κάνουμε δίσκο θα ‘ναι διπλός. Είχαμε και κάποια καινούργια κομμάτια επιπλέον, που θα ήταν μέρος του επερχόμενου δίσκου, αλλά επειδή έπεσαν μέσα στο χρονικό περιθώριο της πανδημίας, αποφασίσαμε ότι θα τα βγάλουμε στο live άλμπουμ. Σαν ναυαρχίδες του κάθε ενός από τα δύο μέρη του δίσκου, δίνοντας στους οπαδούς όχι μόνο μια εκτεταμένη κάλυψη της δισκογραφίας μας, αλλά επίσης κάτι καινούργιο που δείχνει μπροστά.
Πολλά θέματα στην απάντησή σου, πολλά ζητήματα για τα οποία θέλουμε να μάθουμε λεπτομέρειες. Ας αρχίσουμε με τη συλλογή των κομματιών για το live δίσκο, από ένα χρονικό διάστημα 4 ετών. Ήταν πιο εύκολο για εσάς ή ήταν πιο αγχωτικό να επιλέξετε τη καλύτερη εκδοχή των κομματιών που θα συμπεριλαμβάνονταν στο δίσκο αυτό;
Βασικά το αφήσαμε στον παραγωγό λίγο πολύ, το να βρει τα καλύτερα κομμάτια. Πέρασε από ώρες ηχογραφημένου υλικού, αποφασίζοντας ποιο ήταν καλύτερα ηχογραφημένο και παιγμένο. Ήθελε πλήρη κομμάτια, ήθελε να δώσει μια live εμπειρία μέσω του δίσκου. Επίσης, έπρεπε να σκεφτούμε μια καλή κατανομή κομματιών από όλη τη πρότερη δισκογραφία. Αγαπημένα κομμάτια των οπαδών, να μη προσηλωνόμαστε σε μια εποχή τόσο πολύ, οπότε θα βρεις κομμάτια από το “The principle…” μέχρι το “Cryptoriana”.
Πόσο δύσκολο είναι να διαμορφώσετε ένα setlist για συναυλίες; Έχετε 13-14 studio δίσκους, EP’s, συλλογές, μεμονωμένα singles και το γεγονός ότι έχετε τόσο παλιούς όσο και νέους οπαδούς, το οποίο είναι φοβερό για τους CRADLE OF FILTH.
Είναι δύσκολο, να είμαι ειλικρινής. Είναι δύσκολο ήδη να επιλέξεις setlist. Μόλις γυρίσαμε από Αμερική όπου κάναμε co-headline περιοδεία με DEVILDRIVER. Η οποία λεγόταν “Double trouble live”. Ήταν 13 ημερομηνίες. Και επειδή ήμασταν co-headliners, ήμασταν με μόλις μια ώρα στη διάθεση μας. Κάτι που το κάνει ακόμα πιο δύσκολο, αλλά καταφέραμε να βάλουμε 10 κομμάτια μέσα σε αυτό. Πάλι, προσπαθώντας να βάλουμε αγαπημένα των οπαδών, κάτι καινούργιο, κάτι παλιό. Είναι δύσκολο όταν είναι 1 ώρα και 45 λεπτά, οπότε είναι πιο δύσκολο με τη μια ώρα μόνο. Και προφανώς, θα γίνεται πιο δύσκολο με κάθε δίσκο που βγάζουμε.
Είναι δύσκολο να τους ικανοποιήσετε όλους, αλλά τουλάχιστον προσπαθήστε να ικανοποιήσετε τους εαυτούς σας.
(γέλια) Δεν θα ήθελα να επεκταθώ στο πως ικανοποιώ τον εαυτό μου! Αυτή είναι μια συζήτηση για μια άλλη φορά!
Το τελευταίο σας άλμπουμ “Existence is futile”, είναι μια ανάσα φρέσκου αέρα για τη μπάντα. Ακούω τους CRADLE OF FILTH σαν να είναι καινούργια μπάντα. Τόσο φρέσκο και σπουδαίο. Επίσης, τα καινούργια κομμάτια “She is the fire”, “Demon prince regent”, θα μπορούσαν κάλλιστα να βρίσκονται στο “Existence is futile”. Αποφασίσατε να τα βγάλετε, γιατί δε τα είχατε έτοιμα όταν βγάζατε το δίσκο;
Όχι, γράφτηκαν μετά το “Existence is futile”, είχε τελειώσει ο δίσκος. Αρχίσαμε να γράφουμε νέο δίσκο και αυτά γράφτηκαν μετά το προηγούμενο και πριν αρχίσουμε να γράφουμε για τον νέο. Δεν φαινόταν να “ανήκουν” σε κάποιο από αυτά τα δύο άλμπουμ. Ναι, μπορούσαμε να το πάμε στο άλμπουμ που είχαμε ήδη βγάλει. Δεν είχαμε αρχίσει να γράφουμε το επόμενο. Απλά είχαμε τη τάση να έχουμε υλικό να κάθεται. Δεν τα βλέπαμε και λέγαμε “αυτή είναι η κατεύθυνση που θα πάει”. Ήταν αποσπασματικά κομμάτια, αλλά ήταν σύγχρονα, ήταν κομμάτια που η μπάντα είχε γράψει στο τώρα, οπότε ήταν πολύ ταιριαστά στο live δίσκο. Αντί να τα στριμώξουμε σε ένα νέο δίσκο, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν μια καλή εκπροσώπηση του που βρίσκεται η μπάντα τώρα. Να δώσουμε στους οπαδούς λίγο απ’ όλα.
Αυτό είναι το που βρίσκονται οι CRADLE OF FILTH το 2023. Είστε στο σωστό δρόμο, μείνετε εκεί! Λοιπόν, είστε μπάντα για πάνω από 30 χρόνια, έχοντας αλλάξει 7 εταιρείες αυτά τα χρόνια. Τι σας έκανε να αλλάξετε εταιρείες σε τέτοιο ρυθμό; Και τι σας οδήγησε στο να μετακινηθείτε στην Napalm;
Δεν νομίζω ότι είναι κακή η αλλαγή 7 εταιρειών σε 30+ χρόνια. Την πρώτη την πήγαμε δικαστικά, οπότε τους ξεφορτωθήκαμε. Ήμασταν στη Sony για ένα δίσκο. Ήταν απλά θέμα εξέλιξης. Είναι το ίδιο με το να δουλεύεις σε ραδιοφωνικό σταθμό, σε περιοδικό. Οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν. Και προκειμένου να συνεχίσουμε τη καριέρα μας και να είμαστε επιτυχημένοι, πρέπει να είμαστε με τους κατάλληλους ανθρώπους τη κατάλληλη στιγμή. Περάσαμε τη δεκαετία μας με την Nuclear Blast, κάναμε μαζί τους 3 άλμπουμ. Από το 2012 ως το 2022. 10 χρόνια. Φαντάζομαι πως υπάρχουν άνθρωποι που δε μένουν στη δουλειά τους για 10 χρόνια. Και όσον αφορά το λόγο που πήγαμε στην Napalm, ήταν γιατί μας έκαναν καλύτερη προσφορά. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που μετακινούνταν από Nuclear Blast στη Napalm, τους οποίους ξέραμε και με τους οποίους συνεργαζόμασταν καλά. Απλά διάφορα χαρακτηριστικά που λειτούργησαν υπέρ τους και για το μέλλον, είναι το σπίτι μας.
Άλλο ένα πράγμα που δεν έχουν οι CRADLE OF FILTH είναι σταθερή σύνθεση. Αναφέρθηκες σε κάποια παλιά μέλη ως μαλ**ες.
Μα ήταν μαλ**ες! Κρατούσαν πίσω την επανακυκλοφορία του “Cruelty and the beast”, χωρίς λόγο και αιτία, πέραν του εγωισμού τους. Δεν θα έλεγα ότι όποιος έχει περάσει από τη μπάντα ήταν κάτι τέτοιο, όχι. Για την ακρίβεια, ήμαστε φίλοι με αρκετά πρώην μέλη της μπάντας. Δεν ήταν πρόσφατα μέλη, τα πρόσφατα μέλη δεν ήταν καν στη μπάντα όταν βγήκε το “Cruelty and the beast”.
Είναι αλήθεια πως ο Ed Sheeran ηχογράφησε τα μέρη του για την συνεργασία σας; Τι μπορείς να αποκαλύψεις για αυτό;
Ναι, ναι. Όχι πολλά για την ώρα. Θα είναι ένα single φιλανθρωπικού χαρακτήρα και ευελπιστώ θα κυκλοφορήσει το καλοκαίρι. Ο μπασίστας μας ο Daniel, ο οποίος ταξιδεύει από τη Σκωτία αύριο (σ.σ. η συνέντευξη έγινε μέσα στον Απρίλιο). Μόλις γυρίσαμε από την περιοδεία τον τραβήξαμε κάτω για να ηχογραφήσει τα μέρη του. Ο Ed τελείωσε τα πάντα, την ακουστική κιθάρα, τα φωνητικά του, λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Οπότε μένουν τα φωνητικά μου να προστεθούν από πάνω. Άμα μπορείς να φανταστείς μια μίξη Ed Sheeran και CRADLE OF FILTH, αυτό ακριβώς θα πάρεις. Δεν μπορώ να πω παραπάνω μέχρι να βγει.
Έπαιξε ρόλο ότι είστε και οι δύο από το Suffolk;
Ναι, ζει κάπου στα 25 μίλια από εκεί που μένω. Ήταν πολύ ωραίο, γιατί μιλάγαμε γι’ αυτό για δύο χρόνια. Όταν ήρθε στο στούντιο, δεν τον συνόδευε ασφάλεια ή άλλοι άνθρωποι, managers και τέτοια. Ήρθε μόνος του με το αυτοκίνητο της γυναίκας του, φούτερ CRADLE OF FILTH, κιθάρα στον ώμο. Πολύ καθημερινό, όπως θα έπρεπε να είναι. Εκτίμησα πολύ την ειλικρίνεια του όλου πράγματος. Τον ξέρω τα τελευταία χρόνια, φαίνεται καλός τύπος και παθιασμένος με τη μουσική. Είναι αν όχι ο μεγαλύτερος, ένας από τους 3 μεγαλύτερους καλλιτέχνες στο κόσμο. Δεν υπάρχει λόγος για εκείνον να κάνει μια συνεργασία με κάποιους σαν τους CRADLE OF FILTH. Θα έκανε κακό στη καριέρα του.
Αλλά δεν τον νοιάζει…
Σίγουρα τον νοιάζει η καριέρα του, αλλά ταυτόχρονα είναι και μουσικός, του αρέσει να εμπλέκεται σε πράγματα που εμπλέκονται οι μουσικοί. Μεγάλωσε ακούγοντας SLIPKNOT, CRADLE OF FILTH και θεωρώ ότι είναι ένα από τα πράγματα που ήθελε να βγάλει από τη λίστα πραγμάτων που ήθελε να κάνει.
Το γράψατε μαζί ή είναι δικό του κομμάτι;
Εμείς το γράψαμε, έκανε κάποιες φωνητικές προσθήκες στη πορεία. Κάποια κιθαριστικά μέρη. Ήταν σαν ένα αμάλγαμα τριών ανθρώπων στο στούντιο: εγώ, εκείνος και ο Scott Atkins, ο οποίος κρατούσε το πλοίο σε πορεία. Ήταν πολύ διασκεδαστικό, ήταν λιγότερο ηχογράφηση, περισσότερο άραγμα και γέλιο απολαμβάνοντας μουσική, το οποίο είναι ό,τι θα έπρεπε να εμπεριέχει η ένταξη σε μια μπάντα.
Πως βλέπεις την μεταμόρφωση της μουσικής βιομηχανίας και όλα να πηγαίνουν στο ψηφιακό δρόμο;
Θα μπορούσα να μιλάω όλη μέρα γι’ αυτό και δεν έχουμε δυστυχώς όλη τη μέρα. Αποσυντίθεται από το 2006, που ήταν η χρονιά όπου έγινε η αλλαγή. Που σταμάτησαν να είναι άνετα τα πράγματα για τους μουσικούς, που ποτέ δεν ήταν άνετα. Αλλά τώρα είναι ακόμα δυσκολότερα, με τη ψηφιακή εποχή. Με την άνοδο των streaming πλατφορμών για μουσική, που δεν πληρώνουν κανέναν. Το Spotify είναι οι μεγαλύτεροι εγκληματίες στο κόσμο. Είχαμε 25 δισεκατομμύρια plays πέρυσι και προσωπικά, πήρα 20 λίρες. Που είναι λιγότερο από ωρομίσθιο εργάτη. Αν αναλογιστείς ότι έπρεπε να τα μοιραστούν η δισκογραφική, οι managers, ο publisher, όπως ξέρω μέχρι στιγμής. Ακόμα και η μπάντα έπρεπε να τα μοιραστεί μεταξύ της. Άκου ιστορία: η κοπέλα μου, έχει μια γάτα που είναι πολύ άρρωστη και θα έπρεπε να κάνει μια επέμβαση ζωής και θανάτου. Οπότε πόσταρε στη σελίδα της, ως tattoo artist, μια GoFundMe καμπάνια, όπου όσοι θα συνεισέφεραν θα είχαν τατουάζ δώρο κλπ. Το θέμα είναι ότι πολλοί ρωτούσαν “γιατί στο διάολο πρέπει να πληρώσουμε για τη γάτα σου; Βγαίνεις με έναν πολυεκατομμυριούχο”. Και τους απαντάει “δε νομίζω ότι καταλαβαίνετε πως λειτουργεί η μουσική βιομηχανία. Πρώτον δεν είναι πολυεκατομμυριούχος. Δεύτερον είμαι ξεχωριστό άτομο, δεν έχει σχέση εκείνος.”. Οι άνθρωποι έχουν αυτή την απίστευτη ικανότητα να φαντάζονται ότι επειδή έχεις βγάλει κάτι εκεί έξω, βγάζεις και μια περιουσία από αυτό. Δεν ξέρουν ότι έχεις πόσους ανθρώπους που παίρνουν μερίδιο από τη πίτα. Δισκογραφική, managers, λογιστές, δεν έχει σημασία. Αν δεν παίρνεις εξ αρχής πολλά λεφτά, δε μένουν και πολλά για να μοιραστούν. Ο λόγος που βγαίνουν ειδικές εκδόσεις για βινύλια είναι για συλλέκτες, γιατί είναι οι μόνοι άνθρωποι που αγοράζουν. Άλλοι απλά κάνουν stream για το τίποτα. Γι’ αυτό από την πανδημία, πολλές μπάντες δεν περιοδεύουν, το πετρέλαιο ακρίβυνε, τα ναύλα για λεωφορεία ανέβηκαν, το κόστος ζωής ανέβηκε. Είναι πολύ δύσκολο για τις μπάντες αυτή τη περίοδο. Και είναι ακόμα πιο δύσκολο όταν υπάρχει αυτή η νοοτροπία ότι η μουσική δεν είναι προνόμιο, αλλά κάτι που πρέπει να δίνεται δωρεάν. Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα μαγαζί που πουλάει μπανάνες και να λες “α, αυτές φυτρώνουν σε δέντρα, θα έπρεπε να είναι δωρεάν”, εκεί θα σε συλλάβουν για κλοπή. Αλλά όταν ακούς ένα άλμπουμ τσάμπα, όλα καλά. Και πριν ακόμα κυκλοφορήσει ο δίσκος. “Α, βρήκα ένα link, το ανέβασα εκεί”. Και από εκείνο το σημείο, οι πωλήσεις από τους ανθρώπους που θα το πάρουν για την έκπληξη εξαφανίστηκαν γιατί ήδη το άκουσαν και προχωρούν στο επόμενο πράγμα. Η μουσική βιομηχανία έχει γονατίσει προς το παρόν. Μην παρεξηγηθώ, ακόμα γουστάρω να φτιάχνω μουσική, το λατρεύω! Αλλά ο μουσικός στις μέρες μας βρίσκει ένα εκατομμύριο πράγματα εναντίον του. Οπότε είναι σκληρή εποχή.
Αυτό ήταν. Ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σου. Ανυπομονούμε για νέα CRADLE OF FILTH κομμάτια, περάσαμε υπέροχα πέρυσι το καλοκαίρι στο Release festival.
Ήταν υπέροχα, το αγαπημένο μου live της περσινής χρονιάς. Φέτος, δεν κάνουμε τόσα πολλά καλοκαιρινά φεστιβάλ, γιατί θα πάμε στην Αμερική για το δεύτερο μέρος της “Double trouble live” περιοδείας με τους DEVILDRIVER το Σεπτέμβρη, μετά θα πάμε Λατινική Αμερική μετά από αυτό. Και ο λόγος που δεν θα κάνουμε πολλά live φέτος, είναι γιατί είμαστε στο στούντιο και ηχογραφούμε το νέο μας άλμπουμ μέσα Μαΐου. Υπάρχει το φεστιβάλ “Sick New World” στο Las Vegas, αλλά γυρίζουμε από αυτό και μπαίνουμε σφαίρα στο στούντιο. Αλλά του χρόνου θα μας δείτε να παίζουμε παντού
Πότε βλέπετε τη κυκλοφορία του νέου άλμπουμ;
Απρίλιο του χρόνου.
Άμα είναι σαν το τελευταίο σας άλμπουμ, όλοι θα είναι απόλυτα ικανοποιημένοι!
Κι εγώ το ίδιο! (γέλια).
Σάκης Φράγκος
Απομαγνητοφώνηση: Γιάννης Σαββίδης
