ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “The Endless River” – PINK FLOYD
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 2014
ΕΤΑΙΡΙΑ: Harvest – Parlophone, Columbia
ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ: David Gilmour, Youth, Andy Jackson, Phil Manzanera, Bob Ezrin
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Κιθάρα, Φωνητικά, Μπάσο – David Gilmour
Πλήκτρα – Richard Wright
Τύμπανα – Nick Mason
Το ποιοι είναι οι PINK FLOYD και το τι κατάφεραν στην μεγάλη και λαμπρή τους μουσική πορεία θα μπορούσε να γεμίσει εκατοντάδες σελίδες κειμένου. Παρόλα ταύτα, θα περιοριστώ μονάχα στο πως με την πορεία τους αναδείχτηκαν ως μια από τις μεγαλύτερες και επιδραστικότερες μπάντες όλων των εποχών. Όλοι τους οι δίσκοι περιέχουν μνημειώδεις στιγμές, ειδικά αυτοί που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία των 70s. Είναι δουλειές που δεν τις χωράει ο ανθρώπινος νους! Έπη σαν το ίσως υποτιμημένο “Animals”, το μεγαλειώδες “The Wall”, το βαθιά συναισθηματικό “Wish You Were Here”, αλλά και το τεράστιο πέραν κάθε φαντασίας, “The Dark Side of the Moon”. Αναλογιστείτε μόνο πως το τελευταίο έχει πουλήσει μέχρι σήμερα, πάνω από 45 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, όντας το 4ο πιο “μοσχοπουλημένο” άλμπουμ όλων των εποχών, ενώ βρισκόταν στα charts του Billboard 200 για 990 εβδομάδες, δηλαδή για σχεδόν 19 χρόνια μετά την κυκλοφορία του.
Η δεκαετία των 80s βρήκε τον Richard Wright να αποχωρεί το 1981 από την μπάντα και τον Roger Waters λίγο αργότερα, το 1985, ως αποτέλεσμα προσωπικών εντάσεων και τσακωμών μεταξύ των μελών. Με τον Wright πίσω στις τάξεις τους μερικά χρόνια αργότερα, και με τον Gilmour (εν απουσία πλέον του Waters) πλέον μπροστάρη, κυκλοφορούν τα πανέμορφα “A Momentary Lapse of Reason” (1987) και “The Division Bell” (1994), τα οποία προωθήθηκαν από τεράστιες περιοδείες και αποτέλεσαν και τις τελευταίες studio δουλειές της μπάντας. Μέχρι και το 2014…
Προσωπικά οι PINK FLOYD είναι μια από τις αγαπημένες μου μπάντες και ο David Gilmour είναι ίσως ο πιο αγαπημένος μου κιθαρίστας. Έτσι λοιπόν, όταν ανακοινώθηκε προ δεκαετίας, πως οι Βρετανοί θα κυκλοφορήσουν ένα νέο άλμπουμ, με ακυκλοφόρητο υλικό, ένιωσα σα να σταματάει ο χρόνος. Αμέσως θεώρησα τον εαυτό μου τυχερό να βρίσκεται σε θέση αναμονής να ακούσει κάτι καινούργιο από αυτή τη μπάντα, ανυπομονώντας να έρθει η ημερομηνία κυκλοφορίας του 15ου studio δίσκου της μπάντας, του “The Endless River”.
Εξαρχής είχε ανακοινωθεί και όλοι γνώριζαν πως το “The Endless River” δεν περιείχε ακριβώς καινούργιο υλικό. Αυτό θα ήταν μια συλλογή μουσικών μερών που είχε συνυπογράψει ο Richard Wright και είχαν περισσέψει από τα sessions του προ 20ετίας “The Division Bell”, τα οποία ξαναέπιασαν και δούλεψαν οι Gilmour και Mason. Σκοπός τους ήταν να στήσουν ένα άλμπουμ το οποίο θα αποτελούσε φόρο τιμής στον εκλιπόντα από το 2008, Wright, του οποίου τα πλήκτρα ακούμε και κατά τη διάρκεια του “The Endless River”. Ένας αποχαιρετισμός στον εξαιρετικό αυτό μουσικό που προσέφερε τόσα πολλά μέσα στην πάροδο των ετών, στη διαμόρφωση του ξεχωριστού ήχου της μπάντας.
Ο δίσκος αποτελούνταν από 18 κομμάτια, εκ των οποίων τα 17 ήταν ορχηστρικά, και συνέθεταν κατά κάποιον τρόπο ένα μεγαλύτερο κομμάτι, μιας και το ένα παρουσιάζεται σαν συνέχεια του άλλου. Αναμφίβολα η συνοχή σε μια τέτοια περίπτωση δεν μπορεί να είναι η καλύτερη δυνατή, αλλά μέσα στο υλικό – το οποίο ακούς κάτι παραπάνω από ευχάριστα – υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία που σε έκαναν να λατρέψεις αυτή τη μπάντα, σε ένα έργο που αποτελεί περισσότερο μια «περίληψη» πραγμάτων που αυτή έκανε μουσικά μέσα στην πορεία του, παρά μια απόπειρα να καινοτομήσουν. Και πως να καινοτομήσουν με υλικό που είχε περισσέψει από τα session ενός δίσκου που είχε κυκλοφορήσει 20 χρόνια πίσω; Πολλοί αγνόησαν παντελώς αυτή τη σημαντική λεπτομέρεια και είχαν αλλιώς τα πράγματα στο μυαλό τους. Όταν κυκλοφόρησε το “The Endless River”, αρκετοί αποπειράθηκαν να κάνουν συγκρίσεις με δίσκους σαν τα “The Dark Side of the Moon” ή “Wish You Were Here”, πράγμα πέρα ως πέρα αδόκιμο, με αποτέλεσμα μια μερίδα κοινού να διχαστεί από το δίσκο.
Στο μουσικό κομμάτι τώρα υπάρχουν στιγμές που πραγματικά κόβουν την ανάσα. Μπορεί να φαίνονται πιο μεμονωμένες απ’ ότι θα ήθελε κάποιος, αλλά τα είπαμε και παραπάνω. Ακούς το “It’s What We Do” και νιώθεις ότι είναι το ξαδερφάκι του “Welcome to the Machine”, με την κιθάρα του Gilmour να κόβει την ανάσα. Ακούς το πάτημα της κάθε νότας που κάνει αυτός ο τεράστιος μουσικός και σου έρχεται να δακρύσεις. Δεν υπάρχει άλλωστε άλλος κιθαρίστας με τόσο χαρακτηριστικό πάτημα.
Στο “Allons-Y (2)”, ακούς άλλο ένα χαρακτηριστικό σόλο κιθάρας του Gilmour, πραγματικά να το πιείς στο ποτήρι. Τα “Sum” και “Skins”, δείχνουν μια εικόνα της μπάντας που σε μεταφέρει πίσω στις αρχές της δεκαετίας των 70s, όταν ακόμα οι Βρετανοί επιδίδονταν σε άκρατους πειραματισμούς. Στο “Talkin’ Hawkin’” ακούμε τον μεγάλο θεωρητικό φυσικό Stephen Hawking να μιλάει, σε μια ιδιότυπη συνέχεια του “Keep Talking” από το “The Division Bell”. Το μοτίβο με τα ορχηστρικά κομμάτια εναλλάσσεται συνεχώς μέχρι και το “Louder Than Words”, που κλείνει το άλμπουμ και είναι το μοναδικό κομμάτι με φωνητικά. Ένα γλυκό κομμάτι που σου δίνει πιο έντονα την αίσθηση πως ακούς PINK FLOYD.
Πέραν της μουσικής ένα άλλο κομμάτι που πάντα χαρακτήριζε έντονα την μπάντα ήταν το οπτικό κομμάτι. Μνημειώδη έχουν μείνει άλλωστε όλα τα artworks που είχε η μπάντα στους δίσκους της, αλλά και οτιδήποτε άλλο ακολουθούσε δορυφορικά τις εμφανίσεις τους ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητά της. Η εταιρεία σχεδιασμού Hipgnosis και ο Storm Thorgerson έκαναν θαύματα ακόμα και σε εποχές που τα φωτογραφικά μέσα και δυνατότητες ήταν αρκετά περιορισμένα σε σχέση με τα αντίστοιχα σημερινά, με αποτέλεσμα να έχουν γίνει κάτι σαν το μόνιμο και αφανές μέλος των PINK FLOYD, με το έργο τους να είναι αναπόσπαστο κομμάτι των μουσικών έργων της μπάντας. Εάν πετύχετε πουθενά το βιβλίο “Mind Over Matter: The Images of Pink Floyd”, όπου περιέχει όλο το οπτικό υλικό που χρησιμοποίησαν οι Βρετανοί στην πορεία τους, απλά πάρτε το και κάντε ένα μοναδικό δώρο στον εαυτό σας.
Πίσω στο “The Endless River” όμως… Μετά το θάνατο του Storm Thorgerson το 2013 προέκυψε ένα μεγάλο κενό στο πως θα ντυνόταν οπτικά το άλμπουμ. Φυσικά η Hipgnosis συνέχιζε την πορεία της και ο συνιδρυτής της Aubrey Powell ανέλαβε να καλύψει το κενό που άφησε ο χαμός του Thorgerson. Ο Powell ανακάλυψε τον 18χρονο Αιγύπτιο καλλιτέχνη Ahmed Emad Eldin και του ζήτησε να χρησιμοποιήσει το concept από το έργο του “Beyond the Sky”, για το εξώφυλλο του “The Endless River”. Ο Eldin, όντας και θαυμαστής των PINK FLOYD, δέχτηκε μονομιάς. Ο Powell ένιωσε ότι το concept του Ahmed είχε «άμεση σύνδεση με το ύφος των Floyd» και το περιέγραψε ως «αινιγματικό και ανοιχτό σε ερμηνείες». Το τελικό εξώφυλλο είναι μια αναδημιουργία του έργου του Eldin. Ο Powell θεώρησε ότι το εξώφυλλο συμπύκνωνε τον τίτλο και τη μουσική του άλμπουμ.
Σήμερα συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την κυκλοφορία του “The Endless River”, της τελευταίας κυκλοφορίας των PINK FLOYD με πρωτότυπο υλικό. Το άλμπουμ έχει τη μοναδική του ιστορική σημασία μιας και δουλεύτηκε και κυκλοφόρησε σαν τον ελάχιστο φόρο τιμής στον μεγάλο Richard Wright. Μπορεί αρκετοί να δυσαρεστήθηκαν γιατί ενδεχομένως να περίμεναν κάτι άλλο, αλλά μικρή σημασία έχει αυτό. Το “The Endless River” τιμά τη μουσική κληρονομιά των Βρετανών και ήταν η τελευταία μας ευκαιρία να ζήσουμε λίγη ακόμα από τη μουσική μαγεία αυτής της μπάντας πριν η αυλαία πέσει άπαξ δια παντός…
Θανάσης Μπόγρης