Πριν λίγες ημέρες έγραφα για την 30ή επέτειο του “Angels cry” ενώ την ίδια ακριβώς εβδομάδα (σε κάποιες χώρες την ίδια ημέρα, 3 Νοεμβρίου) κυκλοφορούσε το νέο άλμπουμ των ANGRA. Δεν ξέρω αν είναι σημαδιακό ή απλή σύμπτωση, αλλά το δέκατο ολοκληρωμένο άλμπουμ βγήκε και είναι άλλη μια απόδειξη πως το συγκρότημα έχει παρόν και μέλλον. Ένας δίσκος που αντικατοπτρίζει τις αντιξοότητες και τον πόνο της τελευταίας πενταετίας (θανάτους, πανδημία, κλπ.), που μεσολάβησαν από τον προηγούμενο.
Οι ANGRA δικαίως συγκαταλέγονται ανάμεσα στους στυλοβάτες του power metal, ένα είδος που υπηρετούν πίστα για τέταρτη πλέον δεκαετία, με τον τρίτο πλέον τραγουδιστή τους. Σε κάθε μια από τις τρεις φάσεις τους (Andre Matos, Edu Falaschi και Fabio Lione) ηχούν κάπως διαφοροποιημένοι. Με το προηγούμενο όμως “Omni” και το σημερινό “Cycles of pain” νιώθω πως έχουν απομακρυνθεί περισσότερο από τα πρώτα τους βήματα. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα κάτι αρνητικό. Πάντως αν το “Omni” και το “Secret garden” είχαν σκοτεινά εξώφυλλα και αντιστοίχως σκοτεινό ήχο, τότε το εξώφυλλο του “Cycles…” σωστά αποδίδει περισσότερα χρώματα, αφού ως δίσκος είναι πιο πολυδιάστατος, πιο μελωδικός και πιο ευχάριστος.
Ας ξεκινήσουμε όμως με το δεδομένο, πως τα πρώτα δείγματα που μας έδωσαν, δεν αποτελούν και τις καλύτερες στιγμές του δίσκου. Το “Ride into the storm” μπορεί να ανοίγει το άλμπουμ με ταχύτητα και ενέργεια, αλλά δεν αντέχει στην σύγκριση με αντίστοιχα εναρκτήρια κομμάτια του παρελθόντος τους (“Nova era”, “Carry on”, “Spread your fire”, “The course of nature”, “Nothing to say”).
To πιο τεχνικό “Gods of the world” θυμίζει περισσότερο DREAM THEATER και RHAPSODY πάρα τους ίδιους. Ένα τραγούδι που αναφέρεται σε αυτούς που έχουν βιομηχανοποιήσει τον πόλεμο και πάντα κερδίζουν εις βάρος των απλών θυμάτων.
Ακόμα και το μακροσκελές “Tide of changes”, αν και πιο ενδιαφέρον, με ένα όμορφο ρεφραίν και αρκετές αλλαγές στην ατμόσφαιρα δεν με έπεισε αρχικά. Είναι και το μέρος με τα υποτονικά δεύτερα φωνητικά μέσα από το μνημειώδες “Carolina IV” (καλά πώς και δεν το έχει αναφέρει κανείς;) που με ξένισε…
“Salve, salve, Iemanjá, salve, Janaína
E tudo o que se fez n’água
Joguem flores para o mar, Deus salve a Rainha
E o meu passo nessa esfera”
Ξέρετε όμως τι έγινε; Ακούγοντας ολόκληρο το άλμπουμ, το καθένα από τα παραπάνω τραγούδια, αποκτά μια νέα διάσταση κι αν εξαιρέσουμε το πρώτο, τότε τα άλλα δύο, σίγουρα ανεβαίνουν ένα-δυο επίπεδα. Από την στιγμή που περιβάλλονται από άλλα τραγούδια με περισσότερα Βραζιλιάνικα folk στοιχεία, όπως το “Vida seca”, (ένα από τα πιο ξεχωριστά του δίσκου, με τα πρώτα 80 δευτερόλεπτα να ανήκουν στον Lenine, έναν πολυβραβευμένο Βραζιλιάνο rock καλλιτέχνη, και που σταδιακά ξεδιπλώνεται σε μια καταπληκτική σύνθεση με πλήκτρα, ορχήστρα και στίχους που αμφισβητούν την θρησκεία) ή το πανέμορφο ομώνυμο “Cycles of pain” (μια mid-tempo σύνθεση που ανοίγει με πιάνο και μεταμορφώνεται σαν πεταλούδα, σε ένα πολύχρωμο τραγούδι, με πολλαπλά στρώματα) και το αρκετά περιπετειώδες “Here in the now” (από τις ανατριχιαστικές στιγμές, με new-age εισαγωγή, pop αισθητική και έντονες αναφορές στην εποχή του “Fireworks”), ταιριάζουν τέλεια όπως τα κομμάτια ενός puzzle.
Για τους πέντε μουσικούς που απαρτίζουν το συγκρότημα, μπορώ με αιρετικό ύφος να πω ότι βρίσκονται στα καλύτερά τους, από την εποχή… (τουλάχιστον) του “Temple of shadows”. Με τον Fabio να τραγουδά καλύτερα, από τα δυο προηγούμενα, τον Barbosa να αναλαμβάνει μεγαλύτερο ρόλο και τον Bittencourt επιτέλους να αφιερώνεται περισσότερα στα κιθαριστικά του καθήκοντα. Σαν κρυφό αστέρι, ανατέλλει ο Felipe Andreoliο οποίος παίρνει περισσότερο χώρο για το μπάσο του, ενώ το άλλο τεράστιο ταλέντο, ο Bruno Valverde, κάνει τα τύμπανα να αγκομαχούν, εναλλάσσοντας μετρήματα εύκολα και παίζοντας πολύπλοκα πράγματα (ακόμα ανακαλύπτω λεπτομέρειες στο 30ό άκουσμα).
Θέλω λίγο να σταθώ σε τρία τραγούδια. To “Generation warriors”, είναι καταιγιστικό και εμπεριέχει όλα τα χαρακτηριστικά των power metal συνθέσεων από το παρελθόν των ANGRA. Αν αυτό ήταν το πρώτο single, ο κόσμος θα μιλούσε για επιστροφή των κλασικών ημερών. Το “Faithless sanctuary” είναι υπερβολικά τεχνικό, μέχρι να μπουν οι στροφές και να λουστούμε την λατινο-αμερικάνικη ατμόσφαιρα, με τα κρουστά να κυριαρχούν. Πιο ANGRA… πεθαίνεις (με μπόλικη δόση DT όμως). Τέλος, το “Dead man on display”, το πιο θεατρικό του δίσκου, με το καλύτερο ρεφραίν (τον Lione να κάνει ένα από τα χαρακτηριστικά του ανεβάσματα) κι ένα πρωτότυπο, αλλά σκοτεινό παραλληλισμό.
“Pictures from the gallery of life
Passing before my eyes
Moments we caught in frames
And all that remains is the memory”
Ναι, υπάρχουν ενστάσεις. Ναι, υπάρχουν κάποιες παραφωνίες. Όμως ας μην ξεχνάμε πως πρόκειται για τον δέκατο δίσκο σε 30 χρόνια, ενός συγκροτήματος που σταδιακά έχει αλλάξει όλα του τα μέλη, πλην του Rafael και που δεν σταματά να εξελίσσεται. Μπορεί λοιπόν, να μου λείπουν οι ANGRA του “Holy land”, αλλά οι ANGRA του “Cycles of pain” είναι πιο έμπειροι, παραμένουν περιπετειώδεις, τεχνικοί, προοδευτικοί και ακούγονται εξαιρετικοί.
8 / 10
Γιώργος “Kay” Κουκουλάκης
