Πολύ ιδιαίτερη η βραδιά της Τετάρτης. Ιδιαίτερη και γεμάτη αναμνήσεις. Αναμνήσεις που μας πήγαιναν πίσω μέχρι και το 1997! Α ρε δοξασμένα 90s… πόσο σπουδαία δεκαετία ήσασταν και ακόμη να λάβετε την αναγνώριση που σας αξίζει! Το 1997 λοιπόν, το europower metal κατακτούσε με φρενήρεις ρυθμούς τις καρδιές και τις δισκοθήκες των μεταλλικών μίσχων σε ολόκληρη τη χώρα και ο «ναός» μας, το ΡΟΔΟΝ, ζούσε στιγμές δόξας και μεγάλων συγκινήσεων. Δυο από αυτές τις στιγμές, ήσαν οι αντίστοιχες εμφανίσεις των ANGRA και ELEGY. Οι πρώτοι μας επισκέφτηκαν τότε για πρώτη φορά στα πλαίσια της περιοδείας του κολοσσιαίου “Holy Land”, οι δεύτεροι το ίδιο, για να μας «συστήσουν» το αριστουργηματικό “State of mind”. Τι εποχές!
Έκανα αυτήν την αναφορά, διότι μπορεί οι Βραζιλιάνοι να μας είδαν και να τους είδαμε από κοντά κι άλλες φορές, αλλά των Ολλανδών τις μουτσούνες είχαμε να τις δούμε από τότε! Δεν σου κρύβω πως, όντας και στα δυο εκείνα καταπληκτικά live, ένιωθα ένα όμορφο, «ζεστό» συναίσθημα κινώντας για το Κύτταρο. Ήξερα μεν πως τα χρόνια έχουν περάσει, πως (σχεδόν) τίποτα δεν είναι ίδιο, αλλά ήμουν επίσης σίγουρος πως κάποιες φορές, ο χρόνος θα γύριζε στα μαθητικά μου χρόνια και λίγη έστω από εκείνη τη μαγεία, θα την έβλεπα ξανά μπροστά μου. Κάτι που σε τελική ανάλυση, «κέρδισε» το μισό, τουλάχιστον, live, πριν καν αρχίσει!
Μπαίνοντας στο venue την ώρα που οι δικοί μας THE SILENT RAGE πατούσαν επί σκηνής και ξεκινούσαν το set τους, παρατήρησα με χαρά πως ο κόσμος δεν ήταν λίγος. Δύσκολη μέρα η Τετάρτη, απαγορευτική ίσως για αρκετούς, αλλά υπήρξαν επίσης αρκετοί που ήρθαν από νωρίς για να χειροκροτήσουν τούτα τα παιδιά. Τους THE SILENT RAGE τους είχα δει τελευταία φορά περίπου έναν χρόνο πριν, κατά την εμφάνισή τους με τους KAMELOT και θυμάμαι πως μου είχαν αφήσει θετικότατες εντυπώσεις, με το πολύ κοντά στους ICED EARTH, power metal τους. Δυστυχώς όμως, αν και είχα τα θετικότερα συναισθήματα απέναντί τους, τη φορά αυτή δεν μπορώ να πω το ίδιο καλά λόγια. Άλλωστε, ποτέ δεν έβρισκα τον λόγο γιατί πρέπει ντε και καλά, να χαϊδεύουμε όλοι τα αυτιά όλων.
Δεν θα σχολιάσω τον ήχο τους που δεν ήταν και ο καλύτερος δυνατός, αυτό μπορεί να συμβεί στον καθένα. Θα σχολιάσω, διότι πρέπει, το γεγονός πως έδειχναν ανέτοιμοι γι’ αυτό το live και ειλικρινά, δεν κατάλαβα το γιατί. Πολύ «μαγκωμένοι», με πολύ τρακ, με σκηνική παρουσία «φτωχή», κινήθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο παλιός γνώριμος Σταύρος Γιαννακόπουλος (φωνητικά στο ντεμπούτο “The deadliest scourge” και μεταξύ άλλων στους AIRGED L’AMH), που αντικαθιστούσε τον Μιχάλη Ρινακάκη εκτάκτως, έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε, τηρουμένων των αναλογιών, αλλά για μένα τουλάχιστον, δεν μπόρεσε να καλύψει το κενό.
Έτσι, το συγκρότημα δεν κατάφερε να πάρει με το μέρος του το κοινό, το οποίο έτσι κι αλλιώς, σε συντριπτικό ποσοστό, δεν γνώριζε το υλικό του. Όπως ήταν λογικό ελέω της αλλαγής του frontman, οι THE SILENT RAGE στηρίχτηκαν όχι στο τελευταίο τους album (“Nuances of Life”) από το οποίο ακούσαμε τρία κομμάτια αλλά στο ντεμπούτο τους, ανάμεσά τους και το “Thoughts collapse”, που δεν είχε ξαναπαιχτεί ζωντανά. Σε γενικές γραμμές, ήταν μια χαμηλή πτήση αυτή για τους Έλληνες metallers, που θα πρέπει να τη λάβουν ως αφορμή, ώστε να διορθώσουν τις αδυναμίες τους και να προχωρήσουν πιο δυνατοί. Τους το εύχομαι ολόψυχα.
SETLIST: 1. Signal of war 2. My race won’t last 3. The Serpent Lord 4. Sin of a pilgrim 5. StormWarrior 6. Leading the legions 7. Crows fly back 8. The right to dream 9. Thoughts collapse 10. A piece of Eden
Οι ELEGY θυμούνταν έντονα την αλήστου μνήμης live-άρα του 1997, τις εκδηλώσεις του κόσμου, το ΡΟΔΟΝ, τα πάντα. Έτσι μου είπε στην συζήτηση που είχαμε ο μπασίστας Martin Helmantel, τα ίδια είπαν και από σκηνής τόσο ο ίδιος, όσο και ο τραγουδιστής Ian Parry. Και τα εννοούσαν, δεν «έγλειφαν» το κοινό. Είχαν εισπράξει απίστευτη αγάπη τότε, την ανταπέδωσαν και ήρθαν ξανά, μετά από 27 ολόκληρα χρόνια, για να «θυμηθούμε τα παλιά». Άλλωστε, η μεγάλη πλειοψηφία όσων ήμασταν παρόντες στο Κύτταρο, κρίνοντας από τις ηλικίες μας, ήμασταν παρόντες και στο ΡΟΔΟΝ, οπότε δε χρειαζόταν να «μάθουμε», αλλά να «θυμηθούμε».
Οι Ολλανδοί, με δανεικό εξοπλισμό – προσφορά των THE SILENT RAGE, έπαιξαν κομμάτια από τους πέντε πρώτους δίσκους τους, με το αριστουργηματικό (ναι, λες και οι υπόλοιποι δεν είναι, θα μου πεις) και πολυαγαπημένο μας “State of mind” να έχει «τη μερίδα του λέοντος». Ήταν απλά εξαιρετικοί. Είχαν πολύ καλό ήχο, πολύ κέφι, απίστευτα θετική διάθεση και δεν έχασαν την ευκαιρία που τους δόθηκε, για να αποδείξουν πως η μουσική τους είναι «από το πάνω ράφι». Παικταράδες όλοι τους, δεμένοι, καλοπροβαρισμένοι, επαγγελματίες χωρίς να χάνουν τον ενθουσιασμό του οπαδού που και οι ίδιοι είναι, «ανάγκασαν» με τον τρόπο τους τον κόσμο να τους επευφημεί και να τους χειροκροτεί σε κάθε δυνατή στιγμή.
Πάνω απ’ όλους, ξεχώρισε ο Ian Parry. Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά και η φωνή του δεν έχει αλλάξει, ούτε σε έκταση ούτε σε «χρώμα». Δε φοβήθηκε ούτε τα τραγούδια του Hovinga, κι ας είναι οι φωνές τους εντελώς «κόντρα». Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει και καλή φυσική κατάσταση (όλοι τους ήταν «στυλάκια», φαινόταν πως προσέχουν πολύ την υγεία τους) και δεν έχουν «καεί» οι φωνητικές χορδές από τις εκτεταμένες περιοδείες. Αν προσθέσεις και το ταλέντο, τότε είσαι ο Parry, ένα ακόμη παράδειγμα-επιχείρημα για όλους εμάς που πιστεύουμε πως ένας ΚΑΛΟΣ hard rock τραγουδιστής μπορεί να τραγουδήσει εύκολα power metal (με prog προεκτάσεις, εν προκειμένω). Έτσι δεν είναι, καλέ μου φίλε Andi Deris;
Μπάντες σαν τους ELEGY αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για τους νεότερους συναδέλφους τους και κόσμημα για εμάς που αγαπάμε τη μουσική τους. Η ευτυχία στα πρόσωπά τους, μετά το live, έλεγε όσα εγώ έγραψα και δεν έγραψα. Μακάρι η κυκλοφορία νέου δίσκου και η υπόσχεσή τους για νέα εμφάνιση, όχι σε 25 χρόνια από τώρα, όπως είπε ο κιθαρίστας Henk van de Laars, να μη μείνουν ένα ακόμη φαντασιακό σενάριο. Welcome back, boys!
SETLIST: 1. Equinox/Trust 2. The grand change 3. Visual vortex 4. Take my love 5. 1998 6. Spirits 7. All systems go 8. Loser’s game 9. Anouk 10. Circles in the sand 11. Frenzy 12. Manifestation of fear 13. I’m no fool 14. State of mind
ANGRA στο Κύτταρο… εντάξει, θα το πω, δεν είναι αυτός χώρος για μια τέτοια μπάντα. Όχι πως είναι κακό το Κύτταρο, όλοι μας ξέρουμε πως είναι ένας υπέροχος χώρος, όπου έχουμε ζήσει δεκαετίες τώρα, σπουδαία μουσικά γεγονότα. Αλλά οι ANGRA είναι τόσο μεγάλη και ιστορική περίπτωση συγκροτήματος, που θα έπρεπε να παίζουν σε venue διπλάσιο σε μέγεθος. Τι τα θες τι τα γυρεύεις… πάνε τα «χρυσά χρόνια» του μελωδικού, συμφωνικού power metal, δεν ξαναγυρίζουν πια…
Ε! Δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος να στεναχωριόμαστε. Τα ζήσαμε, χαρήκαμε, τρελαθήκαμε και τώρα μένουν, όσοι μένουν, από τους τότε εκπροσώπους του, να μας θυμίζουν για ποιους λόγους το αγαπήσαμε. Τους Βραζιλιάνους λοιπόν, τους παραδέχομαι. Ξεκίνησαν εντυπωσιακά, είχαν τον κόσμο στα πόδια τους, έμοιαζαν πως θα γίνουν μια από τις επόμενες τεράστιες μπάντες. Τα γνωστά γεγονότα και οι αλλαγές στη μουσική βιομηχανία παγκοσμίως δεν τους το επέτρεψαν, μα αυτοί δεν το έβαλαν κάτω. Συνέχισαν να δισκογραφούν, να κυκλοφορούν πάντοτε ποιοτικές δουλειές και το κυριότερο, απέδειξαν με δυο πραγματικά ΣΠΟΥΔΑΙΑ άλμπουμ και κάποια ακόμη το λιγότερο αξιόλογα, πως υπάρχει ζωή και μετά τον αείμνηστο Andre Matos.
Επίσης έχουν επιδείξει τεράστια «καμπανέλια», “cojones” που λένε και οι Λατίνοι, μην έχοντας καταντήσει tribute band του εαυτού τους, ούτε κυκλοφορόντας αμφιβόλου ποιότητος, βιαστικούς δίσκους, για να παίξουν ένα καινούργιο τραγούδι, κάνοντας απόσβεση με το υλικό του “Angels cry” ή του “Holy Land”. Προς τούτο, τα έξι (!) κομμάτια από το πρόσφατο “Cycles of pain”, μπορεί να τα θέλαμε λίγο λιγότερα, για να ακούσουμε κάποια από τα πάμπολλα παλαιότερα που μας έλειψαν, ωστόσο όσοι γνωρίζουμε πρόσωπα και καταστάσεις τα δικαιολογούμε, γιατί ξέρουμε. Ξέρουμε και εκτιμούμε!
Παρά ένα είκοσι, τα χρόνια που πέρασαν από την τελευταία φορά που τους είδαμε από κοντά. Με τον Rafael Bittencourt μοναδικό αυθεντικό μέλος και δεύτερο πια στα χρόνια και στην ιεραρχία, τον Felipe Andreoli. Με τον σπουδαίο Fabio Lione να έχε ξεπεράσει τη δεκαετία που κρατά το μικρόφωνό τους και με τους Marcelo Barbosa και Bruno Valverde να έχουν κολλήσει κι αυτοί μπόλικα ένσημα. Συνεπώς, ο κόσμος που γέμισε το Κύτταρο θα είχε μπροστά του ένα σχήμα με σταθερή σύνθεση και άσε τους κακότροπους να μιλάνε για “tribute bands” και να λένε διάφορα άλλα τέτοια… διασκεδαστικά.
Ο προβληματικός ήχος, που δε μας άφησε να απολαύσουμε τον εναρκτήριο υπερ-ύμνο (δε γράφω όνομα) όπως θέλαμε, από το τρίτο κομμάτι και μετά βελτιώθηκε αισθητά και έδωσε το «ελεύθερο» στο group να ξεδιπλώσει τις αρετές του. Οι ANGRA ήταν σε μεγάλη φόρμα και μας χάρισαν μια πολύ ωραία βραδιά. Μου έκανε τεράστια εντύπωση το ότι ακούγονταν δυο φορές πιο progressive, λόγω των επιτόπιων αυτοσχεδιασμών τους αλλά και το γεγονός πως, αν και είναι μια “guitar driven” μπάντα, είχαν ανεβάσει ψηλά το μπάσο, με συνέπεια να έχουν πολύ περισσότερο όγκο και ισχύ, απ’ όσο μας είχαν συνηθίσει στους δίσκους τους. Μη με ρωτάς αν μου άρεσε αυτή η αλλαγή, το αγαπημένο μου όργανο σε ένα metal group είναι το μπάσο, ο αφανής ήρωας, το «χωρίς αυτό δεν πάει κανείς πουθενά», τι περιμένεις να σου απαντήσω;
Και αυτός ο Andreoli… τι ΚΤΗΝΟΣ! Το έσκαψε το μπάσο, έσπασε και μια χορδή! Από τους πιο εντυπωσιακούς, όχι ειδικά μπασίστες αλλά γενικά μουσικούς, που έχω δει ποτέ ζωντανά, είχε ιδανικό παρτενέρ τον Valverde, με το «ορθόδοξό» του (οι drummers ξέρουν) παίξιμο! Ο “Dorian Gray” Rafael, ίδιος και απαράλλαχτος, όσα χρόνια κι αν περάσουν, έκανε το δικό του, εξαίσιο δίδυμο με τον Barbosa. Όσο για τον Fabio; Έχοντας το δυσκολότερο έργο απ’ όλους στα τραγούδια της «Matos εποχής», κράτησε τον δικό του χαρακτήρα και τα ερμήνευσε με τέτοιον τρόπο, που αν όχι εξαλείφθηκαν, ελαχιστοποιήθηκαν όσο περισσότερο γίνεται τα αρνητικά σχόλια. Μας μιλούσε όποτε μπορούσε και στα Ελληνικά, τόνισε την ομοιότητα μεταξύ Ελλήνων και Ιταλών με το κλασσικό, χιλιοειπωμένο “Una faccia, una razza”… ναι, τον νιώσαμε δικό μας άνθρωπο!
Τι ήθελα; Δύο τρία περισσότερα έπη από τις πρώτες τους ημέρες. Είπαμε όμως, αυτοί είναι οι ANGRA του 2024 και αυτό παίρνεις, αν τους δεις. Επομένως, επί της ουσίας, δεν έχω να παραπονιέμαι για κάτι. Μακάρι να τους ξαναδούμε κι αυτούς, γιατί όχι όταν βγει ο επόμενος δίσκος τους. Τέλος, πολλά μπράβο στη διοργάνωση που μπόρεσε και τα είχε όλα στην εντέλεια και κυρίως, που καταφέραμε να τελειώσουμε σε μια, όσο γίνεται, νορμάλ ώρα.
Πάντα τέτοια!
SETLIST: 1. Crossing/Nothing to say 2. Final light 3. Tide of Changes – Part I 4. Tide of changes – Part II 5. Angels cry 6. Vida seca 7. Dead man on display 8. Rebirth 9. Morning Star 10. Cyclus doloris 11. Ride into the storm 12. Cycles of Pain 13. Bleeding heart 14. Unfinished allegro/Carry on 15. Nova Era
Ανταπόκριση: Δημήτρης Τσέλλος
Φωτογραφίες: Έλενα Βασιλάκη
