Το 1996, δεν ήταν όλος ο κόσμος έτοιμος να υποδεχθεί το όραμα των ANGRA, όμως αυτοί γνώριζαν πολύ καλά το τι ζητούσαν από την δεύτερη ολοκληρωμένη τους δουλειά. Για όλους αυτούς που αγκάλιασαν το “Holy land”, το progressive metal και το metal γενικότερα, δεν θα ήταν πια το ίδιο. Μιλάμε για ένα άλμπουμ που κατέρριψε στεγανά, που ήταν επαναστατικό τότε και ακούγεται το ίδιο ζωντανό και φρέσκο σήμερα. Αναμενόμενο βέβαια, να μην μπορώ να αποφασίσω εύκολα για την σειρά των κομματιών. Στο “Holy land” οι ANGRA πετυχαίνουν το εξής. Συνδυάζουν την ιστορία της χώρας τους και πιο συγκεκριμένα την «ανακάλυψη» της Βραζιλίας από τους Πορτογάλους με την μουσική τους παράδοση, προσθέτοντας τοπικά όργανα, ρυθμούς και μελωδίες. Ταυτόχρονα, αντλούν έμπνευση από το ίδιο το όνομα του συγκροτήματος, αφού “angra” σε ελεύθερη μετάφραση είναι το «αγκυροβόλι» στην γλώσσα τους και στηρίζουν τους στίχους τους στην ομορφιά της θάλασσας και τα ταξίδια των θαλασσοπόρων. Μόλις στο δεύτερό τους άλμπουμ ακουμπούν την τελειότητα, κάτι που τους έφτασε ψηλά και παράλληλα όρισε την μουσική ταυτότητά τους. Άντε τώρα να βάλουμε αυτούς τους ύμνους σε σειρά (η χρήση της λέξης “worst” απαγορεύεται!!!).
The “Holy land” countdown:
9. “Lullaby for Lucifer”
Η πιο εύκολη επιλογή, αφού το “Lullaby for Lucifer” είναι ο επίλογος του δίσκου και απλά προσθέτει στην ατμόσφαιρα με την ευάλωτη φωνή του Matos να τραγουδάει πάνω από την ακουστική κιθάρα των Loureiro και Bittencourt. Όπως αρμόζει σε έναν δίσκο γεμάτο… θάλασσα, τα κύματα και τα ψαροπούλια ακούγονται στο πίσω μέρος, λες και το συγκρότημα το ηχογράφησε σε μια παραλία.
8. “Deep blue”
Όσο κι αν λατρεύω αυτό το τραγούδι, δεν μπόρεσα να το βάλω πιο ψηλά στην λίστα μου. Η ερμηνεία του Matos, ο οποίος έχει γράψει εξ ολοκλήρου το “Deep blue” είναι υποδειγματική. Σε σημεία – όπως στην αρχή του – συγκρίνεται με την απόδοσή του στο “Wuthering heights” και φανερώνει τα ακούσματά του (Kate Bush, Tori Amos), ενώ σε άλλα μέρη – ιδιαίτερα στο ρεφραίν – τραγουδά με πιο rock αισθητική. Μια μπαλάντα, σκέτη ομορφιά! Ακόμα και το έξυπνο, μελωδικά (καθόλου εφετζίδικο) σόλο κιθάρας, σε αγκαλιάζει και σε ταξιδεύει.
7. “Holy land”
Το ομώνυμο έπος, είναι ο ορισμός του οράματος των ANGRA να παντρέψουν το Βραζιλιάνικο ethnic στοιχείο τους, με το power metal. Τα κρουστά, τα έγχορδα, τα πνευστά και εν τέλη ο ρυθμός στα drums, είναι τόσο μοναδικά, όσο και η υπέροχη φωνή του Matos. Άλλοι θα έβαζαν ένα ακουστικό κομμάτι αντ’ αυτού, όμως αυτοί εδώ είχαν άλλα σχέδια. Επειδή η όλη θεματολογία του δίσκου είναι βασισμένη στην ζωή στη Βραζιλία (= holy land) και τον αποικισμό των Πορτογάλων, η σύνθεση αυτή που ανήκει εξ ολοκλήρου στον τραγουδιστή, είναι από τις πιο προοδευτικές του δίσκου, που ξενίζουν στο πρώτο άκουσμα και σε κερδίζουν τόσο πολύ σε βάθος χρόνου. Το τραγούδι υμνεί την ομορφιά της χώρας, μέσα από τα μάτια των αποικιστών, ενώ λες και συνομιλούν με τους ιθαγενείς. “Holy land – around, Holy land – is all…”.
6. “Make believe”
Πείτε μου τώρα, ποιο metal συγκρότημα θα μπορούσε να συλλάβει, να συνθέσει και να κυκλοφορήσει κάτι σαν το “Make believe” το 1995; Κανένα. Παράτολμο, γεμάτο Λατινική Αμερική, αλλά και μεταλλικά ψήγματα που σταδιακά γεμίζει ενέργεια στην «γέφυρα» και μετά από ένα πετυχημένο «κόψιμο» έρχεται η ολοκλήρωση στο πανέμορφο ρεφραίν. Ντυμένα πάντα στο μοτίβο του δίσκου, αλλά χάρη στην συνθετική συμβολή του Rafael Bittencourt το τραγούδι έχει αρκετή ένταση (ιδιαίτερα στο σόλο που σπρώχνει και τον Matos σε ένα ελεύθερο σόλο φωνής).
5. “The shaman”
Χορευτικός λατινοαμερικάνικος ρυθμός, από αυτούς που σε ξεσηκώνουν. Η ενορχήστρωση εδώ είναι υποδειγματική, αφού συνδυάζονται τόσα όργανα και μουσικά στυλ. Προσέξτε για παράδειγμα ότι κάτω από το κιθαριστικό σόλο ζωγραφίζει η ορχήστρα αλλά μαζί έχουμε ψηλές νότες στην φωνή, έξυπνα ριφ και μια ατμόσφαιρα που ταιριάζει απόλυτα με το ομώνυμο τραγούδι που προηγήθηκε. Η ενορχήστρωση είχε γίνει στην Γερμανία από τον Andre και τον Sascha Paeth, συμπαραγωγό με τον Charlie Bauerfeind που είχε την εμπειρία να τιθασέψει ένα τέτοιο επιχείρημα. Ιδέες σαν το “The shaman” (που μετέπειτα έδωσε το όνομα της επόμενη μπάντας του Matos) έθεσαν σε κίνδυνο την όλη παραγωγή του, αφού η Ιαπωνική εταιρεία που τους χρηματοδοτούσε, περίμενε πιο παραδοσιακό power metal και όχι τόσα ethnic στοιχεία. Ευτυχώς του εμπιστεύθηκαν στο τέλος και το αποτέλεσμα τους αποζημίωσε.
4. “Z.I.T.O.”
To τραγούδι που αποτελεί την γέφυρα με το πιο ευθύ power metal του παρελθόντος τους, αλλά φροντίζει να συμπεριλάβει και την νέα κατεύθυνση των ANGRA. Έχει τον καταιγιστικό ρυθμό με την ασταμάτητη δίκαση του Confessori, ταχύτατα σόλο και επίσης γρήγορα ρυθμικά μέρη στις κιθάρες, που όμως πλαισιώνονται τόσο από τα πλήκτρα όσο και από ορχήστρα, χορωδία και πνευστά! Πιο ευθύ στην «πλεύση» του, αναφέρεται στον «Νέο κόσμο» και την ομορφιά του, ενώ υπάρχει και η υπέροχη σύνδεση με το ντεμπούτο τους στον στίχο “The angels cried, you’ve heard them weep”. Για όσους εδώ και 25 χρόνια αναρωτιούνται τι σημαίνουν τα αρχικά Z.I.T.O. ήρθε η ώρα να σας λυθεί η απορία: Zur Incognita Terra Oceanus δηλαδή «Άγνωστη γη, πέρα από τους ωκεανούς» σε ελεύθερη μετάφραση. Για μένα, είναι η αισιοδοξία που αναβλύζει και η αθωότητα που εκθειάζει, μαζί με την καταπληκτική μελωδία του, που ανεβάζει το τραγούδι τόσο στις προτιμήσεις μου.
3. “Carolina IV”
Το συγκεκριμένο έπος, στα 10 λεπτά που διαρκεί, φέρνει στην επιφάνεια πολλές πτυχές των ANGRA. Είναι τα κρουστά στην αρχή, είναι η ταχύτητα με την δίκαση στα drums, είναι η ορχήστρα και τα πλήκτρα που αντικαθιστούν τις κιθάρες παίζοντας το ρυθμικό ριφ, είναι το πιάνο και η εναλλαγή ατμόσφαιρας. Είναι ένα μαγευτικό ταξίδι που με ανατριχιάζει στο μέσο του με την βιόλα και την ορχήστρα, ονειρικό στην γέφυρα αλλά και με έκρηξη αδρεναλίνης στο σόλο. Η προσφορά του Kiko Loureiro στο “Angel’s cry” δεν αποτυπώθηκε στις συνθέσεις. Αντιθέτως όμως, η συνεισφορά του στο “Holy land” είναι εμφανής και προσθέτει μια πολυπλοκότητα, με το βιρτουόζικο παίξιμό του και την τεχνική του. “From my heart to you I say – I’ll be here to stay” λέει ο θαλασσόλυκος που επιστρέφει στους Ωκεανούς, σαλπάροντας με το “Carolina IV” για να εξερευνήσει άγνωστους κόσμους.
2. “Silence and distance”
Αυτό το τραγούδι είναι όλο το «είναι» του Andre Matos σε πεντέμισι λεπτά. Μια σύνθεση που εμπεριέχει απέραντο συναίσθημα και ομορφιά. Το “Silence and distance” φανερώνει τόσο τις δυνατότητες όσο και τις προσδοκίες του τραγουδιστή για την εξέλιξη των ANGRA. Ανοίγει με μια μαγευτική μελωδία και τον ίδιο στο πιάνο, ενώ φανερώνει την ευαίσθητη φωνή του. Όταν στα 90 δευτερόλεπτα μπαίνουν όλοι οι υπόλοιποι, μαζί με κρουστά και πνευστά, προσπαθείς να συντονιστείς και να παρακολουθήσεις τον δρόμο του καθένα. Σε κάθε του άκουσμα, υπάρχει κάτι που μπορείς να ανακαλύψεις για πρώτη φορά. Η μινόρε κλίμακα προσθέτει στην μελαγχολία με την οποία αποδίδει ο Matos, και είναι βασισμένο σε αυτό τον απόλυτα Βραζιλιάνικο ρυθμό που χτίζει ο Ricardo Confessori στα τύμπανα.
1. “Crossing” / “Nothing to say”
Από τα κελαϊδίσματα στην εισαγωγή (το “Crossing” δεν μπορεί να κριθεί αυτόνομα) καταλαβαίνεις πως δεν πρόκειται για άλλον έναν κοινό metal δίσκο. Μετά έρχονται και οι δεήσεις η καταιγίδα και σκάει το “Nothing to say” έτσι για να εμπεδώσουμε πώς έχουμε να κάνουμε με κάτι διαφορετικό, μοναδικό, καινοτόμο. Ουσιαστικά ο drummer έγραψε το αρχικό ριφ, παίζοντας τον ρυθμό και οι υπόλοιποι άρχισαν να προσθέτουν ιδέες πάνω σε αυτό. Τόσο εμπνευσμένο, τόσο progressive! Και τι να πεις για το απίστευτο ριφ του Kiko αλλά και τα σόλο που είναι γεμάτα τεχνική και συναίσθημα; Καταστροφή… καταστροφή όπως αυτή που περιγράφουν στους στίχους του τραγουδιού, για την εισβολή στην «Άγια Χώρα» και τις αναμνήσεις αυτών που την κατέκτησαν. Μπορεί να το αγαπώ περισσότερο επειδή είναι το εναρκτήριο τραγούδι σε αυτό το διαμάντι. Όπως και να ‘χει μιλάμε για διαχρονικό ύμνο. “Living forevermore, Nothing to say”.
Γιώργος “The shaman” Κουκουλάκης