Το 1997 ήταν οριακή χρονιά για την εξέλιξη του πειραματικού μέρους του black metal, του οποίου είχε δοθεί ο όρος avant garde για να το ταυτοποιήσει. Οι Νορβηγοί ήταν πρωτοπόροι στο είδος έχοντας κυκλοφορήσει το “Aspera hiems symfonia” πριν 16 μήνες. Αυτή τη φορά το μαυρομεταλλικό στοιχείο διαπνέει τους στίχους με διφορούμενο τρόπο, δημιουργώντας το πλαίσιο τόσο για τον τίτλο του δίσκου, όσο και για την φωτογράφιση που έκαναν. Προσωπικά θεωρώ πως είναι αρτιστικά η αρτιότερη φωτογράφηση που έχει γίνει ποτέ στη σκληρή μουσική και αξίζει να δείτε πλάνα για το πώς έγινε.
Ηχητικά το άλμπουμ είναι πολύπλευρο, έχοντας πάρα πολλούς guest μουσικούς που εμπλουτίζουν τον ήχο τους με βιολί, βιόλα, τσέλο, φλάουτο και κορνέτα. Ο Carl August Tidermann είναι guest μόνο σε κιθαριστικά σόλο δύο κομματιών και τη θέση του αναλαμβάνει ο Knut M.Valle, ο οποίος είναι ο κιθαρίστας τους μέχρι και σήμερα. Ο Garm μεγαλουργεί στα φωνητικά, όπως και το rhythm section με τους Hellhammer και τον Άγγλο Skoll, να δίνουν ρεσιτάλ πολυρρυθμίας. Ο ηγέτης τους, Sverd, έδωσε με αυτό το δίσκο τα διαπιστευτήριά του για το τι μπορεί να κάνει με τους ARCTURUS. Όταν κυκλοφόρησε θυμάμαι το σοκ που είχαν πάθει οι πάντες που τον ακούσανε! Ήταν ο δίσκος-διαβατήριο για τους εκτός black metal στον μαγικό κόσμο του μαυρομεταλλικού ήχου. Ήταν ο δίσκος που περήφανα κρατούσαμε στα χέρια μας απέναντι στους progsters που θεωρούσαν τους black metal μουσικούς ανίκανους να δημιουργήσουν κάτι που να είναι πραγματικά άξιο αναφοράς. Και ναι το άλμπουμ αυτό ήταν είναι και θα είναι ό,τι πιο progressive έχει βγει στο χώρο του avant garde black metal. Δυστυχώς μου είναι αδύνατο να βάλω σε αξιολογική σειρά τα μέρη του, μιας και το καθένα είναι αυτόνομο κομμάτι ενός παζλ που οπτικοποιήθηκε ιδανικά με τη φωτογράφησή του.
The “La masquerade infernale” countdown:
- “La masquerade infernale” (2:00)
Το, ομότιτλο με το άλμπουμ, κομμάτι λειτουργεί περισσότερο σαν κλείσιμο του πρώτου μέρους του δίσκου, το οποίο είχε τα πιο πειραματικά μέρη. Η αποφώνηση της πρώτης πλευράς χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως αχρείαστη όταν κυκλοφόρησε. Με την απόσταση του χρόνου να είναι ευεργετική, θεωρώ ότι η τοποθέτηση του δένει άρρηκτα με ό,τι προηγήθηκε και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την καταιγιστική έναρξη του “Alone” που έπεται.
- “Alone” (4:39)
Η μαυρομεταλλική τους ταυτότητα είναι παρούσα τόσο στην έναρξη όσο και μέσα στο κομμάτι και δείχνει ότι όταν θέλουν μπορούν να την ενσωματώσουν στην ταυτότητα που είχαν πλέον με αυτό το δίσκο. Η ομοφωνία πλήκτρων, ορχηστρικών και κιθαριστικών lead μερών είναι καθηλωτική και άρρηκτα συνδεδεμένη με την ερμηνεία του Garm στους στίχους που είναι βασισμένοι σε έργο του Edgar Allan Poe.
- “The throne of tragedy” (6:33)
Βασισμένο στο ποίημα “Tragediens Trone” του Jørn Henrik Sværen, κάπου εδώ ακούγεται ίσως η πιο κολλητικές ανατολίτικες κιθαριστικές lead μελωδίες σε όλο το δίσκο. Τα ατμοσφαιρικά ενδιάμεσα μέρη δένουν άψογα διαμορφώνοντας μια ιδιότυπη δομή «κύματος» που όμοια της δεν υπάρχει στη, μέχρι τώρα, δισκογραφία τους
- “Painting my horror” (6:00)
Κάπου εδώ ο Garm οδηγεί εξαρχής με την απίστευτη ερμηνεία του ένα τραγούδι που διαπνέεται από την ισορροπία και αρμονία όλων των οργάνων με κορύφωση το ανατολίτικο κιθαριστικό lead θέμα. Ο Sverd με τα πλήκτρα του δείχνει γιατί είναι ο κορυφαίος πληκτράς της ευρύτερης μαυρομεταλλικής σκηνής, δίνοντας τη δυνατότητα στον Garm να κάνει την πιο πολύπλευρη ερμηνεία του στο δίσκο.
- “Master of disguise” (6:42)
Να παίρνεις το δίσκο στα χέρια σου και να ξεκινάει η ακρόαση με την απόκοσμη ατμόσφαιρα της έναρξης αυτού του τραγουδιού. Τα, σχεδόν, υμνικά φωνητικά του Garm είναι καθηλωτικά και η avant garde προσέγγιση των ARCTURUS σε όλο της το μεγαλείο, εισάγοντας το στοιχείο της χρήσης πολλαπλών ηχητικών εφέ που έρχονται σε αντίθεση με το grand piano και την κορύφωση της έντασης στο ρεφραίν. Παραμένει μόνιμα στο setlist των συναυλιών τους από το 2004 που ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται.
- “The chaos path” (5:33)
Το πιο γνωστό κομμάτι της, μέχρι τώρα, πορείας τους είναι και η αρχή της άτυπης κόντρας μεταξύ Simen Hestnaes και Garm. Ουσιαστικά υπήρχε ως πλάνο να αναλάβει όλα τα φωνητικά ο Simen, κάτι που έκανε τον Garm να επιστρέψει στην μπάντα και να αναλάβει όλα τα φωνητικά. Δεν υπάρχει demo που να το τραγουδάει εκείνος και πολύ φοβάμαι ότι δεν θα μπορούσε να το ερμηνεύσει καλύτερα από τον Simen. Εδώ μιλάμε για ένα από τα πιο αντισυμβατικά hits στην σκληρή μουσική, μιας και δεν έχει ούτε κολλητικό ρεφραίν, ούτε ένα βασικό riff να το οδηγεί. Επίσης η ενορχήστρωσή του είναι τελείως αντισυμβατική, έχοντας ηλεκτρονικά στοιχεία να το εμπλουτίζουν, καταλήγοντας σε ένα ιδιότυπο drum n’ bass που όμοιο του δεν έχουν τολμήσει να κάνουν πότε ξανά.
- “Ad astra” (7:40)
Χωρισμένο ουσιαστικά σε δύο μέρη, με το πρώτο να είναι καθαρά ορχηστρικό με τη συνοδεία της κιθάρας να οδηγεί τη σύνθεση προς το δεύτερο μέρος που συνεχίζεται ο μουσικός οργασμός. Όποιος θέλει να το χαρεί καθαρά ορχηστρικά, τον προτρέπω να ακούσει την απογυμνωμένη εκτέλεση του κομματιού στη συλλογή “Disguised masters” που κυκλοφόρησε το 1999. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς αυτό το αριστούργημα, το οποίο να μην έχει αναγνωρίσει ως έπος ακόμα και οι μουσικόφιλοι που δεν έχουν καμία επαφή με τον σκληρό ήχο. Εκπληκτικά solo και lead κιθαριστικά μέρη από τον υπερταλαντούχο Carl August Tiderman, που ήταν ο κιθαρίστας τους στο ντεμπούτο τους “Aspera hiems symfonia”. Η κορύφωση στο τέλος είναι ό,τι πιο ουσιαστικό θα ακούσετε στο άλμπουμ τόσο από θέμα μουσικότητας όσο και ιδιοφυούς χρήση της ομοφωνίας στη σύνθεση.
- “Of nails and sinners” (6:06)
Η κατάληξη του δίσκου είναι ο απόλυτος θρίαμβος των ARCTURUS. Ένα κομμάτι που διαπνέεται από όλες τις ιδιομορφίες που πρότειναν με αυτό το δίσκο. Ο Garm ερμηνεύει τους διφορούμενους στίχους με διαφορετική ερμηνεία σε κάθε μέρος, αφήνοντας τη μουσική να περιπλέκεται με τη φωνή του με καθηλωτικό τρόπο. Στην κορύφωση της έντασης δείχνουν πως παίζεται το black metal με τον δικό τους τρόπο, εδραιώνοντας μια νέα εποχή όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά για ολόκληρη τη σκηνή. Σε αυτό το μέρος ο Hellhammer δείχνει για άλλη μια φορά γιατί είναι ο κορυφαίος των κορυφαίων βάζοντας φράσεις εκεί που άλλοι drummers θα εκτονώνονταν παίζοντας βασικούς ρυθμούς και μόνο. Κρίμα που δεν είναι μόνιμα στο setlist των συναυλιών τους, αλλά όποτε το παίζουν βιώνω στον απόλυτο βαθμό του τι ήταν οι ARCTURUS εκείνη την περίοδο.
- Untitled (1:29)
Στην πρώτη έκδοση του CD υπήρχε ένα hidden track πριν την έναρξη του δίσκου, το οποίο κινείται στο χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής με τη σφραγίδα του ηγέτη τους, Sverd. Στις πρόσφατες επανεκδόσεις αναφέρεται ότι υπάρχει κανονικά, αλλά πολύ φοβάμαι θα απογοητευτείτε αν το αναζητάτε. Παλιά το είχα πετύχει και στο YouTube, αλλά δεν το βρήκαμε τώρα διαθέσιμο για να το ακούσετε. Είναι λόγος για να κυνηγήσετε να αποκτήσετε την πρώτη έκδοση του CD της Misanthropy/Music for nations; Μόνο αν είστε ορκισμένοι οπαδοί της μπάντας!
Λευτέρης Τσουρέας