a
“Summoning evil”
Με αφορμή τις επικείμενες εμφανίσεις τους με τους VARATHRON (Σάββατο 10/2 στο Eightball της Θεσσαλονίκης και Κυριακή 11/2 στο Κύτταρο της Αθήνας), συναντηθήκαμε με τον Νίκο και τον Μάνθο από τους DEVISER για να μάθουμε τα νέα της μπάντας τους.
Νίκος: Είμαστε στη φάση της προπαραγωγής για το νέο album. Ξεκινήσαμε αφού τελειώσαμε το “Evil summons evil”, γιατί όλη η μπάντα είμασταν σε πολύ καλή φόρμα και εκτελεστικά και συνθετικά και αυτό δεν θέλαμε να το χάσουμε. Υπήρχαν τα κομμάτια, οπότε θεωρήσαμε σωστό σιγά σιγά να μπορέσουμε να καταγράψουμε τις ιδέες μας και να ξεκινήσουμε την προπαραγωγή. Βρισκόμαστε στη μέση του νέου album σε επίπεδο προπαραγωγής. Δεν θέλουμε να έχουμε πίεση από deadline για να μπορέσουμε να σκεφτούμε καλύτερα το όλο concept. Πράξαμε έτσι για να έχουμε όλο το χρόνο για να μπορέσουμε να αποδώσουμε το καλύτερο δυνατό.
Έχετε σχεδιάσει κάποιο concept συγκεκριμένα για το νέο δίσκο;
Μάνθος: Θα είναι περίπου στο ίδιο ύφος με το “Evil summons evil”, δηλαδή παραφυσικές αληθινές ιστορίες, μεταφυσικές, ιστορίες που δεν χωράει ο ανθρώπινος νους. Δηλαδή θέματα που ταιριάζουν με τη μουσική, που είναι σκοτεινά, που έχουν μυστήριο, που σου προκαλούν το ίδιο ρίγος με τη μουσική και σε βάζουν στο κλίμα πιο πολύ.
Μπήκατε κατευθείαν μετά το “Evil summons evil” στο στούντιο. Αυτό το γεγονός σας έβαλε στη διαδικασία να δείτε πως θα παρουσιαζόταν το album και live;
Νίκος: Σκεφτήκαμε κάποια κομμάτια για το πως θα φτάσει στο κοινό και live. Νομίζω το έχουμε προσέξει αρκετά στις πρόβες για να δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό και στις δύο βραδιές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το οφείλουμε στο κοινό μας και χρωστάμε πολλά στον κόσμο, μιας και έχουμε να παίξουμε στην Αθήνα περίπου 15 χρόνια, όταν και παίξαμε μαζί με τους LAKE OF TEARS στο Gagarin. Μετά η μπάντα μπήκε στον πάγο όπως είχαμε πει και στην προηγούμενή μας συνάντηση. Ανυπομονούμε όπως πιστεύουμε και ο κόσμος να δώσουμε αυτές τις δύο συναυλίες.
Πώς σκέφτεστε να αποδώσετε τα επιπλέον όργανα που έχετε στα albums σας;
Νίκος: Είναι δύσκολο να αποδοθούν διαφορετικά με πλήκτρα από κάποιον μουσικό, οπότε θα είναι προηχογραφημένα αυτά τα μέρη.
Πώς θα διαμορφωθεί το setlist σας σε αυτές τις εμφανίσεις;
Νίκος: Θα είναι παρουσίαση κομματιών του “Evil summons evil” και θα πάμε πίσω στην εποχή του “Unspeakable cults”, το οποίο ήταν το ξεκίνημα μας και θεωρούμε πολύ σημαντικό. Ο κόσμος το περιμένει, οπότε θα το μοιράσουμε έτσι, δηλαδή από τα 90s στο 2023.
Μάνθος: Και μελλοντικά θα υπάρχουν και περισσότερα κομμάτια από τα album μας ως το 2002.
Άρα να περιμένουμε στο εγγύς μέλλον και κάποια headline συναυλία σας;
Νίκος: Ναι βέβαια! Αν δε γίνει το 2024 σίγουρα θα γίνει με το νέο δίσκο.
Μάνθος: Προς το παρόν δουλεύουμε για μια co-headline tour με μια μπάντα της εταιρίας μας, Hammerheart, η οποία θα γίνει το φθινόπωρο.
Νίκος: Θα είναι κάποια συγκροτήματα της Hammerheart και θα είναι και μεγάλη ευκαιρία και για εμάς. Η όλη σκέψη ήταν της εταιρίας και θα δώσουμε το καλύτερο δυνατό. Θα περιλαμβάνει συναυλίες σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης και συγκεκριμένα θα περάσει από Τσεχία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία και συζητάμε και για Ελλάδα. Είμαστε στο πλάνο ακόμα.
Με ποια μπάντα πιστεύετε ότι θα ταιριάζατε ιδανικά για να βγείτε σε περιοδεία μαζί της;
Νίκος: Θα έλεγα ότι οι ROTTING CHRIST θα ήταν μια πολύ καλή επιλογή για εμάς. Ταιριάζουμε μουσικά και είμαστε πολύ καλοί φίλοι με τον Σάκη και με τον Θέμη. Ίσως να καταφέρουμε να παίξουμε μαζί τους σε κάποιες συναυλίες μεμονωμένα, γιατί σε περιοδεία είναι κάπως δύσκολο.
Μάνθος: Θα έλεγα τους SEPTICFLESH.
Νίκος: Και με τους SEPTICFLESH θα μπορούσαμε. Είναι καταπληκτικά παιδιά και μουσικοί. Έχουν κάτι εντελώς δικό τους Απλώς προσωπικά πιστεύω ότι με τους ROTTING CHRIST είμαστε πιο κοντά μουσικά.
Μάνθος: Είναι παρέα! Γνωριζόμαστε όλα αυτά τα χρόνια με αυτά τα παιδιά.
Πάντως είμαστε στο 2024 και πλέον έχουμε φύγει από τα στεγανά αυτού που λέγαμε «ελληνική σκηνή». Είστε όλοι μέρος μιας παγκόσμιας σκηνής και πλέον τα ελληνικά groups είναι αναγνωρίσιμα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Νίκος: Αυτό ισχύει για όλες τις μπάντες, όχι μόνο για εμάς. Όλοι έχουν κάνει καταπληκτική δουλειά. Βλέπεις βγαίνουν παραγωγές από ελληνικά συγκροτήματα που είναι φοβερές. Βλέπω και από τον παραγωγό μας, τον Psychon (κιθαρίστας των SEPTICFLESH), να στέλνουν παραγωγές και από το εξωτερικό. Αυτό δε γινόταν στο παρελθόν! Βλέπεις παραγωγές του εξωτερικού να γίνονται στην Ελλάδα όπως παράδειγμα η περίπτωση του Psychon και του Γιώργου Εμμανουήλ. Δηλαδή η Γερμανία δεν έχει στούντιο κι έχει η Ελλάδα; Άρα κάτι γίνεται! Η στα animation υπάρχουν καλλιτέχνες σαν τον Χάρη Κουντούρη που έχει αναλάβει πέρα από εμάς και μπάντες σαν τους SABATON και τους MACHINE HEAD. Άρα βλέπεις ότι Έλληνες καλλιτέχνες οι οποίοι είναι πάρα πολύ ταλαντούχοι δουλεύουν με μεγαθήρια του εξωτερικού. Έχουμε ξεφύγει από αυτό που λέμε «ελληνικό». Λέμε το ίδιο πράγμα, αλλά στο πηγαίνω γενικότερα στην τέχνη και όχι μόνο στη μουσική, γιατί τέχνη θεωρείται και το animation.
Κι αυτό είναι μεγάλο κατόρθωμα, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μπάντες της γενιάς σας παλέψατε για να βάλετε την Ελλάδα στον χάρτη.
Μάνθος: Στα early 90s ήταν κατόρθωμα να παίξεις στο εξωτερικό και να κυκλοφορήσεις δίσκο με ξένη εταιρία. Θυμάμαι στην Ολλανδία που παίζαμε στο Ρότερνταμ και είχαν έρθει να μας δουν οι THANATOS. Θυμάμαι να ρωτάω τον Stefan να μου πει που έμαθε ότι παίζαμε στο θρυλικό Baroque του Ρότερνταμ. Είχαν έρθει άτομα από όλη την Ολλανδία, ακόμα και από το Βέλγιο να έρθουν να μας δουν. Δεν το πίστευα τότε όλο αυτό!
Νιώθετε ότι αρχίζετε πάλι να κάνετε όνειρα όπως τότε;
Μάνθος: Εγώ νιώθω ότι αρχίζω πάλι από την αρχή.
Νίκος: Έτσι ακριβώς! Έχουμε το ίδιο πάθος να παίζουμε μουσική, να δώσουμε το καλύτερο. Εγώ τουλάχιστον νιώθω όπως ένιωθα στα 90s. Είναι η ζωή μας και εμένα και του Μάνθου! Κι αυτό γιατί καταφέραμε να βρούμε τον εαυτό μας, να ξεπεράσουμε τα προβλήματα, τα οποία δεν ήταν μόνο ασυνεννοησίας αλλά και θέματα υγείας σε μέλη. Όλα αυτά μας πήγαν πάρα πολύ πίσω.
Μάνθος: Εγώ μετά το 2000 είχα χάσει αυτή την αίσθηση. Έβλεπα ξένα πράγματα που δεν ταίριαζαν στη μουσική, όπως και μέλη που δεν ταίριαζαν με το ύφος της μπάντας. Τώρα αυτό που γίνεται αισθάνομαι πάλι όπως στα early 90s.
Νίκος: Είναι πολύ σημαντικό πως νιώθουμε! Έχουμε δέσει σαν ομάδα και νιώθω στις πρόβες ότι είναι σαν να μην λείψαμε ούτε μια μέρα. Έχω αυτό το συναίσθημα!
Είναι σαν να κλείσατε όλη αυτή την περίοδο σε ένα κουτί και να την αφήσατε πίσω σας.
Νίκος: Ναι, σαν να κλείστηκε σε ένα μπαούλο και να το ανοίξαμε τώρα και να είναι φρέσκο όπως τότε. Ήμουν προβληματισμένος, κάτι που έφυγε όταν μπήκαμε στο στούντιο και κάναμε πρόβες και ένιωσα σαν να μην έλειψα μια μέρα!
Ποιοι θα είναι οι μουσικοί που θα σας συνοδεύσουν στις συναυλίες σας με τους VARATHRON;
Νίκος: Στην κιθάρα θα είναι ο Βαγγέλης Καστανάς και έχουμε πάρει τον Άκη Τζουκόπουλο σαν session drummer, ο οποίος είναι στους KAWIR και στους TRIUMPHER. Είναι πολύ ταλαντούχος, αγαπάει την μπάντα και είμαστε πάρα πολύ ευχαριστημένοι μαζί του. Δεν έχουμε απολύτως κανένα πρόβλημα μαζί του και από την πρώτη πρόβα ήταν άψογος και προχωράμε μαζί.
Μαζί του κάνετε την προπαραγωγή για το νέο δίσκο;
Νίκος: Προς το παρόν όχι. Θα είναι session στα live. Συζητάμε, όμως, για να γράψει τον νέο δίσκο.
Πλέον με την απόσταση του χρόνου, υπάρχουν πράγματα στο “Evil summons evil” που θα αλλάζατε; Αν ναι, θα τα ακούσουμε στην live παρουσίασή του;
Νίκος: Νομίζω ότι το “Evil summons evil” μας αντιπροσωπεύει 100% κι αυτό γιατί είχαμε πάρα πολύ χρόνο και δεν βιαστήκαμε. Οπότε εγώ προσωπικά δεν θα άλλαζα κάτι. Είχαμε πάρα πολύ χρόνο γιατί συνέπεσε η περίοδος της πανδημίας με τις καραντίνες. Μην ξεχνάς ότι κράτησε 2,5 χρόνια! Δεν το κάναμε δηλαδή σε 6 μήνες για να το τελειοποιήσουμε. Οπότε ό,τι δεν μας άρεσε, το αλλάζαμε εκείνη την ώρα. Είναι μόνο μικρολεπτομέρειες που ίσως να αλλάζαμε. Πάνω στο συναίσθημα που βγάζει μας αντιπροσωπεύει 100%! Και το σημαντικό είναι ότι στις πρόβες βγάζουμε το συναίσθημα του δίσκου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει και η ακρίβεια. Αυτό βέβαια θα το κρίνει ο κόσμος και δεν θα το κρίνουμε εμείς.
Αντίστοιχα τι έχετε να πείτε για το Unspeakable cults με την απόσταση των 28 χρόνων που μας χωρίζει από την κυκλοφορία του;
Νίκος: Η παραγωγή του είναι φτωχή και είναι λογικό μετά από τόσα χρόνια.
Μάνθος: Είναι φρέσκο.
Νίκος: Σαν ιδέες ναι! Σαν ήχος δεν μπορεί να σταθεί σήμερα.
Να περιμένουμε τα κομμάτια του “Unspeakable cults” να έχουν την ηχητική του “Evil summons evil” στα live σας;
Νίκος: Η αλήθεια είναι αυτή. Θα έχουν την ηχητική που έχουμε σήμερα, οπότε θα είναι ένα πιο σύγχρονο “Unspeakable cults”. Έχουν περάσει 28 χρόνια και ο ήχος έχει στηθεί πάνω στο “Evil summons evil”. Και από την άλλη δεν θέλουμε να αλλάξουμε το “Unspeakable cults”! Δεν θα πας να αλλάξεις ένα album κλασικό όπως ας πούμε το “Non serviam” των ROTTING CHRIST! Αυτό είναι! Δεν θα μπορούσα να το μιξάρω διαφορετικά με τον Μάνθο και να το γυαλίσω; Δεν έχει νόημα!
Και στις remastered επανακυκλοφορίες δεν το κάνατε αυτό έτσι δεν είναι;
Νίκος: Στις επανακυκλοφορίες δεν κάναμε κάτι, απλώς ανεβάσαμε την ένταση. Δεν πειράξαμε κυματομορφές και μίξεις. Και δεν το κάναμε γιατί θέλαμε να παραμείνει ένα ακατέργαστο διαμάντι όπως τότε.
Ποια είναι η διαφορά που έχετε σήμερα από τα 90s όταν ετοιμάζεστε για live; Έχετε την αίσθηση ότι είστε πιο συνειδητοποιημένοι πλέον;
Νίκος: Σίγουρα υπάρχει περισσότερη ωριμότητα.
Μάνθος: Υπάρχει το ίδιο πάθος.
Νίκος: Είμαστε οργανωμένοι σε πιο πολλά πράγματα. Δεν παίζει ρόλο μόνο εξοπλισμός. Είμαστε πολύ πιο έμπειροι πλέον και ξέρουμε πως να κινηθούμε. Παρόλη την απουσία μας δεν σταματήσαμε να ασχολούμαστε με τα μουσικά δρώμενα και να παίζουμε. Οπότε ξέρουμε πως θα στηθούμε και θα δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας. Τότε στα 90s μαθαίναμε, ωριμάζαμε και δεν είχαμε με λίγα λόγια την ίδια εμπειρία. Η εμπειρία είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για να στέκεσαι.
Μάνθος: Δεν είχαμε και εξοπλισμό! Πήρα ένα rack και μια πεταλιέρα που τελικά μου τα κλέψανε όταν διαρρήξαν το σπίτι μου.
Νίκος: Με δανεικά! Ο Τριανταφυλλάκης έπαιζε με δανεική κιθάρα και πεταλιέρα. Εγώ επίσης έπαιζα με δανεική πεταλιέρα στο “Unspeakable cults”. Είχα μόνο το μπάσο.
Οπότε είναι σημαντική διαφορά ότι πλέον έχετε τον δικό σας εξοπλισμό.
Νίκος: Ναι βέβαια!
Με τον μεγάλο αντίκτυπο που είχε το “Evil summons evil” νιώθετε ότι οι Έλληνες ανακαλύπτουν ξανά τους DEVISER;
Μάνθος: Αυτό ισχύει ακόμα και για παιδιά μικρής ηλικίας που δεν μας ξέρανε παλιότερα. Πιστεύω ότι υπάρχει Υπάρχει ένα δέος για μουσικούς που βγάζανε δίσκους και δίνανε συναυλίες πριν καν γεννηθούν.
Νίκος: Ή θέλουν να μάθουν, να γυρίσουν πίσω να ανακαλύψουν μπάντες σαν κι εμάς. Είναι λογικό. Είναι βέβαια σημαντικό κομμάτι για εμάς γιατί είναι η πατρίδα μας και είναι η βάση μας. Όμως υπάρχει ενδιαφέρον και στο ευρωπαϊκό στερέωμα, αλλά και στην Αμερική.
Πώς ήρθατε σε επαφή με τους VARATHRON για αυτές τις δύο συναυλίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη;
Νίκος: Δεν ήρθαμε σε επαφή εμείς, αλλά οι διοργανωτές με πήραν ένα τηλέφωνο και μας πρότειναν να παίξουμε με τους VARATHRON σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Δεχτήκαμε γιατί έχουμε και μια φιλική σχέση με τους VARATHRON. Είναι ένα ιστορικό συγκρότημα και έχει προσφέρει πάρα πολλά. Είχαμε κι άλλες προτάσεις, αλλά προτιμήσαμε τους VARATHRON γιατί ταιριάζουμε τόσο σε μουσικό όσο και συναυλιακό επίπεδο μαζί τους. Τα εισιτήρια εξαντλούνται, οπότε όσοι θέλουν σίγουρα να έρθουν ας σπεύσουν, γιατί μπορεί να μην υπάρχουν εισιτήρια διαθέσιμα στο ταμείο.
Λευτέρης Τσουρέας
