“The triumph of death”
Το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου, στο Gagarin205, θα ακούσουμε τη δισκογραφία των θρυλικών extreme metallers, HELLHAMMER, με τους TRIUMPH OF DEATH, της απόλυτης περσόνας για το ακραίο metal, του Tom Gabriel “Warrior” Fischer, του ανθρώπου πίσω από τους CELTIC FROST, TRIPTYKON, HELLHAMMER και TRIUMPH OF DEATH. Ήταν μεγάλη μας τιμή που συνομιλήσαμε μαζί του, καλύπτοντας όσο μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του μπορούσαμε, ενώ, φυσικά, μας προετοίμασε για το τι θα δούμε το Σάββατο, μαζί με τους PRIMORDIAL, TRIUMPHER και CURSED BLOOD.
Μαζί μας έχουμε τον Thomas Gabriel Fischer των TRIUMPH OF DEATH πλέον, πολλές οι ενσαρκώσεις σου ανά τα χρόνια!
Συγγνώμη γι’ αυτό, είμαι γέρος! (γέλια)
Ας μιλήσουμε για τους HELLHAMMER και τους TRIUMPH OF DEATH όπου οι τελευταίοι παρουσιάζουν τα τραγούδια των HELLHAMMER ζωντανά. Τότε όταν ξεκινήσατε τους HELLHAMMER, θέλατε να είστε πιο ακραίοι από οποιονδήποτε άλλο. Νομίζω η Noise Records, είχε ένα slogan για το “Apocalyptic raids” που έλεγε “οι VENOM ακούγονται σαν τους BEE GEES μπροστά στους HELLHAMMER” (γέλια). Ήταν αυτή η κύρια σας πρόθεση τότε; Ήταν οι VENOM οι BEE GEES μπροστά σας;
(γέλια) Για την ακρίβεια, μου αρέσουν αρκετά οι BEE GEES, οπότε αυτό είναι κομπλιμέντο για τους VENOM! (γέλια) Είμαι μεγάλος οπαδός των πραγμάτων που έκαναν οι BEE GEES στη δεκαετία του ’70, οπότε δεν είναι τίποτε αρνητικό για μένα. Οι HELLHAMMER, ξέρεις, είχαν βασικά δύο προσεγγίσεις. Η μια προσέγγιση ήταν ότι ήμασταν νέοι άνθρωποι γεμάτοι τεστοστερόνη και θέλαμε να μας προσέξουν. Ήμασταν γεμάτοι ενέργεια. Φυσικά θέλαμε να είμαστε η πιο ακραία μπάντα όλων των εποχών. Αλλά η άλλη προσέγγιση ήταν κάτι πολύ πιο προσωπικό. Τα τρία κύρια μέλη των HELLHAMMER που ήταν ο Steve Warrior που έφτιαξε τη μπάντα μαζί μου και αργότερα ο Martin Eric Ain που αντικατέστησε τον Steve Warrior, είχαμε πολύ δύσκολη ζωή.
Είχαμε μια πολύ προβληματική νεότητα, με τους γονείς μας, με διάφορα άλλα πράγματα. Με πολλή βία και σκοτάδι. Οπότε σε προσωπικό επίπεδο, υπήρχε πολύς πόνος και οργή μέσα μας και θέλαμε να το βγάλουμε προς τα έξω. Θέλαμε ένα στόμα να το εκφράσουμε, το οποίο κατέληξε στο να κάνει τους HELLHAMMER να ακούγονται τόσο ακραίοι. Εκείνη τη περίοδο δεν υπήρχε ακραία σκηνή. Οπότε δύο προσεγγίσεις, μια προσωπική και μια πιο νεανική. Όσον αφορά τη στάση μας προς τους VENOM, φυσικά οι VENOM ήταν ένα πολύ σημαντικό συγκρότημα για εμάς. Ξέραμε τους DISCHARGE, ξέραμε τους MOTORHEAD, που μας ενέπνευσαν ότι μπορούμε να κάνουμε πολύ βαριά μουσική, πολύ άγρια μουσική. Αλλά οι VENOM ήταν η πρώτη heavy metal μπάντα που ήταν τόσο ακραία.
Φυσικά, ήταν τεράστια έμπνευση για εμάς. Θέλαμε να είμαστε τόσο ακραίοι και ακόμα περισσότερο από τους VENOM. Ήμασταν πολύ ειλικρινείς με το γεγονός ότι χωρίς αυτούς, δεν θα υπήρχαν HELLHAMMER. Οπότε υπάρχουν πολλοί παράγοντες σε αυτό.
Ηχογραφήσατε κάποια κομμάτια, τα δώσατε στην Noise και στην αρχή ο Karl Walterbach δεν ήθελε να κυκλοφορήσει τα κομμάτια σας, γιατί ακούγονταν απαίσια για εκείνον. Και για πολλούς ανθρώπους τότε. Είναι πάντα μια απορία που έχω ανά τα χρόνια: δεν έζησα την συγκεκριμένη εποχή (’83 – ’84), άρχισα να ακούω αυτή τη μουσική, ελάχιστα χρόνια μετά. Οπότε δεν άκουγα HELLHAMMER όταν συνέβαιναν, αλλά πάντα θυμάμαι ανθρώπους να λένε ότι οι HELLHAMMER ήταν απαίσιοι. Πολλά χρόνια αργότερα, νομίζω οι ίδιοι άνθρωποι αποθεώνουν τους HELLHAMMER. Πως το εξηγείς;
Οι HELLHAMMER υπήρξαν από το 1982 ως το 1984 στη κεντρική Ευρώπη όπου ζούσαμε. Εκεί οι κύριες heavy metal μπάντες ήταν οι AC/DC, WHITESNAKE, RAINBOW και ούτω καθεξής. Πολλές από αυτές τις μπάντες έγιναν πιο εμπορικές, δες τους WHITESNAKE για παράδειγμα, ή τους RAINBOW, όπου ο Ritchie Blackmore άλλαξε όλη τη σύνθεση για να κάνει τη μπάντα πιο εμπορική. Που δούλεψε, έγιναν πολύ πιο επιτυχημένοι. Ήταν η εποχή που οι μπάντες ήταν πολύ εκλεπτυσμένες, ο Ronnie James Dio είχε μια πολύ ωραία φωνή, οι μπάντες ήταν εμπορικές, οι παραγωγές αυτών των δίσκων ήταν φανταστικές.
Σε αυτή τη σκηνή, έρχονται οι HELLHAMMER με μια underground παραγωγή χαμηλού budget, πολύ πρωτόγονα τραγούδια, φωνητικά που είναι στη καλύτερη punk. Προφανώς ήμασταν τελείως αναχρονιστικοί, οπότε καταλαβαίνω γιατί πολλοί άνθρωποι στη σκηνή σοκαρίστηκαν και απέρριψαν τους HELLHAMMER αμέσως. Μας προσέβαλλε αυτό τότε βεβαίως, η αρνητική αντίδραση, σε φάση “ΟΚ, τώρα θα τους δείξουμε πραγματικά”. Αλλά κοιτάζοντας πίσω τώρα, καταλαβαίνω την αντίδραση αυτή ως ένα βαθμό. Δεν υπήρχε ακραία metal σκηνή τότε. Αυτό που έκαναν οι HELLHAMMER δεν ήταν φυσιολογικό.
Η αλλαγή ήρθε στη πραγματικότητα, όταν άρχισε να υπάρχει μια ακραία metal σκηνή. Πρώτα υπήρξε το thrash metal, μετά το death metal άρχισε να υπάρχει, έπειτα το black metal ξεκίνησε στη Σκανδιναβία στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Και αυτό κανονικοποίησε το ακραίο heavy metal για τη σκηνή μας. Και τώρα υπήρχαν και οπαδοί που γούσταραν αυτού του είδους τη ριζοσπαστική μουσική σε σχέση με 10 χρόνια πριν. Οπότε πήρε κάποιο καιρό. Το οποίο είναι εντάξει.
Αυτό που εκείνοι οι άνθρωποι έλεγαν είναι “οι HELLHAMMER δεν είναι αρκετά καλοί”. Και πρέπει να παραδεχτώ, εν μέρει αυτό ήταν αλήθεια. Οι HELLHAMMER ήταν πολύ πρωτόγονοι. Χρειαζόμασταν βελτίωση. Μου αρέσει η βαρύτητα των HELLHAMMER βέβαια, αλλά αν ακούσεις τα κομμάτια τώρα που τα παίζουμε με τους TRIUMPH OF DEATH, είναι πολύ πρωτόγονα. Πολύ απλά. Δεν μπορούν να κοντράρουν τον Ritchie Blackmore ή ακόμα και τους AC/DC. Τώρα η παλιότερη γενιά ξέρει: είχαν μια βάση στη κριτική τους.
Δεν θα πω “η επιτυχία των CELTIC FROST“, διότι ακόμα και οι CELTIC FROST το όνομα και τη φήμη που έχουν τώρα δεν τα είχαν τότε. Πιστεύεις ότι η ύπαρξη των CELTIC FROST, βοήθησε τους HELLHAMMER να αποκτήσουν ένα cult status στις μέρες μας;
Αυτό ήταν πιθανότατα ένα από τα συστατικά. Οι ίδιοι άνθρωποι που ήταν στους HELLHAMMER στο τέλος, ο Martin Eric Ain και εγώ, δημιούργησαν μια μπάντα που ήταν πιο εκλεπτυσμένη και πιο καλλιτεχνική. Και ήμασταν επιτυχημένοι σε ένα βαθμό σε αυτό. Πιστεύω ότι φυσικά, πολλοί άνθρωποι αργότερα πήγαν και ξανάκουσαν HELLHAMMER, που ήταν βασικά οι ρίζες μας. Αλλά είναι κάτι πιο παγκόσμιο. Όπως είπα και πριν, το κύμα του black metal είχε μεγάλο αντίκτυπο στο πως αντιλαμβάνονταν τους HELLHAMMER, όπως και όλο και περισσότερο ακραίες μπάντες. Το ακραίο metal εξελίχθηκε και έγινε όλο και πιο ακραίο. Οπότε, βασικά, οι HELLHAMMER έγιναν μια κανονική μπάντα.
Ναι και όταν έχεις αυτές τις ακραίες metal μπάντες να αναφέρουν τους HELLHAMMER σαν επιρροή τους, τότε μια καινούργια γενιά οπαδών, έρχεται και ακούει κάτι που νομίζανε ότι είναι χάλια, αρχίζοντας να το ακούει με ένα διαφορετικό τρόπο. “Η αγαπημένη μου μπάντα αναφέρει τους HELLHAMMER, άρα πρέπει να είναι καλοί”.
Είναι το ίδιο και με μένα, όταν ήμουν ένας νεαρός heavy metal οπαδός. Διάβαζα συνεντεύξεις με τον Michael Schenker και τους SCORPIONS και τους LED ZEPPELIN, όπου μιλούσαν για τις δικές τους επιρροές. Προσπάθησα να ακούσω αυτά τα άλμπουμ, γιατί ήμουν πολύ περίεργος. Και μαθαίνεις καινούργια μουσική, μαθαίνεις από που έρχεται όλο αυτό. Οπότε το ίδιο έγινε 10-20 χρόνια μετά με τους CELTIC FROST και τους HELLHAMMER. Πολύ πιθανόν, φυσικά.
Δεν ξέρω πως ακούει η νέα γενιά μουσική. Νομίζω ακούει, μέσω του Spotify, του τύπου “Οι οπαδοί του τάδε γουστάρουν και αυτή τη μπάντα”. Αλλά τότε, διαβάζαμε συνεντεύξεις των αγαπημένων μας καλλιτεχνών, που ανέφεραν τις επιρροές τους, ή κάποιες νέες μπάντες που ακούνε και αρχίσαμε να ακούμε τις νέες μπάντες. Θεωρείς ότι το “Monotheist“, η ουσία των HELLHAMMER είναι παρούσα με κάποιο τρόπο;
Νομίζω ότι από όλα τα άλμπουμ των CELTIC FROST, η ισχυρότερη παρουσία των HELLHAMMER είναι στο “Monotheist”. Γιατί αποφασίσαμε ότι χρειαζόταν να είμαστε πιο κοντά στις ρίζες μας. Δε θέλαμε μια πιο εμπορική εκδοχή των CELTIC FROST ή μια παλιά εκδοχή των CELTIC FROST. Όταν ξαναφτιάξαμε τους CELTIC FROST, είπαμε “θα ξαναφτιάξουμε τους CELTIC FROST, σαν να τους φτιάχνουμε μετά τους HELLHAMMER”. Θέλαμε να έχουμε την αρχική ουσία των HELLHAMMER.
Η διαφορά ήταν ότι, φυσικά, το 2001 όταν ο Martin και εγώ ξαναφτιάξαμε τους HELLHAMMER, ήμασταν ισχυρότεροι χαρακτήρες, πολύ πιο έμπειροι, πολύ καλύτεροι μουσικοί, ξέραμε τι κάναμε, ξέραμε πως να κάνουμε παραγωγή σε ένα δίσκο. Δεν είμασταν νέοι και άπειροι όπως στους HELLHAMMER. Ξέραμε ακριβώς που να πάμε, τι να κάνουμε, ήξερα τον ήχο της κιθάρας μου απέξω κι ανακατωτά. Ναι, νομίζω ότι αυτό είχε επίδραση στο “Monotheist”. To “Monotheist” σε κάποιες στιγμές είναι πολύ ριζοσπαστικό, πολύ σκοτεινό. Που είναι μια άμεση σύνδεση με τους HELLHAMMER. Φυσικά σε ένα πιο εκλεπτυσμένο επίπεδο, αλλά ναι, η αύρα είναι η ίδια πιστεύω.
Στις μέρες μας, παίζεις επίσης old school sets με τους TRIPTYKON, παίζοντας CELTIC FROST. Γιατί αποφάσισες να έχεις διαφορετικό line up για να παίξει τα κομμάτια των HELLHAMMER;
H ιδέα των συναυλιών φόρου τιμής στους CELTIC FROST δεν ήρθε από εμάς. Ήρθε από τους διοργανωτές συναυλιών. Ζητήθηκε από συγκεκριμένους διοργανωτές, για παράδειγμα το Hell’s Heroes festival στην Αμερική που μας ρώτησε “σκέφτεστε να το κάνετε αυτό;”. Και μιλάγαμε ανά τα χρόνια στους TRIPTYKON, ότι κάποια μέρα θα παίξουμε το “Morbid tales” στην ολότητα του ή κάτι τέτοιο, αλλά ποτέ δεν κάναμε σχέδια για κάτι τέτοιο. Και τότε ήρθαν αυτές οι ερωτήσεις, το συζητήσαμε στη μπάντα και είπαμε “Θέλουμε να το κάνουμε; Είναι το σωστό πράγμα να κάνουμε;”. Εν τέλει, αποφασίσαμε ότι ναι, είναι σωστό να το κάνουμε. Γιατί δύο μέλη των TRIPTYKON, ήταν στους CELTIC FROST και αγαπάμε αυτή τη μουσική.
Είναι οι ρίζες μας και νιώθουμε ειλικρινείς με αυτές. Ο λόγος που δεν κάνω τα κομμάτια των HELLHAMMER με TRIPTYKON είναι γιατί πρέπει να υπάρχει ένα όριο. Οι TRIPTYKON είναι μια σύγχρονη μπάντα, μια ενεργή μπάντα και θέλουμε επίσης να είμαστε σχετικοί σαν μπάντα που βγάζει νέα μουσική. Δεν θέλουμε απλά να είμαστε ένας φόρος τιμής σε παλιά μουσική. Και ανά διαστήματα έχουμε παίξει ένα ή δύο κομμάτια HELLHAMMER στο set των TRIPTYKON, αλλά ως εκεί. Οι TRIPTYKON στη τελική, είναι επίσης, TRIPTYKON. Οπότε ήταν σημαντικό για μένα το να έχω μια μπάντα εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στην μουσική των HELLHAMMER, να έχω μουσικούς που είναι νέοι, όσο νέος ήμουν και εγώ όταν ήμουν στους HELLHAMMER. Να έχουμε την ίδια προσέγγιση, το ίδιο πνεύμα.
Στη τελική, είναι πολύ ενδιαφέρον καλλιτεχνικά για μένα να παίζω με διαφορετικούς μουσικούς. Έπαιζα με τους TRIPTYKON για 15 χρόνια και είμαι εξαιρετικά χαρούμενος μαζί τους, αλλά σε εμπνέει όταν που και που παίζεις και με διαφορετικούς ανθρώπους.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό των TRIUMPH OF DEATH, γιατί διάλεξες αυτό το όνομα, αντί για HELLHAMMER; Έχει να κάνει με το ότι θεωρούσες ότι δε μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο μετά το χαμό του Martin;
Οι HELLHAMMER φτιάχτηκαν από τον Steve Warrior και μένα. Θα μπορούσα να το πω HELLHAMMER, αλλά θα ήταν ένα ψέμα προς το κοινό. Όπως είπα νωρίτερα, οι HELLHAMMER υπήρξαν σε μια πολύ συγκεκριμένη περίοδο, πρώτα από όλα, στις ζωές μας. Martin Eric Ain, Steve Warrior και εγώ. Ήταν μια πολύ μοναδική περίοδος στις ζωές μας που μας έκανε να ακουγόμαστε τόσο επιθετικοί, τόσο βαριοί, τόσο ακραίοι. Και έπειτα, ήταν μια πολύ μοναδική περίοδος για τον πλανήτη. Ανατολή και Δύση, το Σιδηρούν Παραπέτασμα, ο Ψυχρός Πόλεμος και η διαρκής απειλή του πυρηνικού ολέθρου.
Τότε, ήταν και μια διαφορετική εποχή για τη σκηνή μας. Η εξέλιξη της σκηνής μας, με το New Wave Of British Heavy Metal που άλλαξε τελείως την heavy metal σκηνή. Όλα αυτά τα στοιχεία, το κάνουν μια πολύ-πολύ μοναδική περίοδο και δε μπορείς απλά να πας και να πεις το 2018 “ΟΚ, ξαναφτιάχνω τους HELLHAMMER και είναι το ίδιο” γιατί δε θα είναι το ίδιο. Επίσης, ο Steve Warrior δε παίζει πια. O Bruce Day, ο drummer δεν παίζει πια. Θα ήταν ένα ψέμα προς το κοινό να πάμε και να μαζέψουμε κάποιους μουσικούς και να πούμε “ΟΚ, αυτό είναι οι HELLHAMMER”.
Φυσικά, κάποιοι άνθρωποι στη βιομηχανία θα το γούσταραν, οι διοργανωτές και οι δισκογραφικές θα το γούσταραν γιατί είναι εύκολο να “πουλήσεις” το όνομα HELLHAMMER. Αλλά δεν θα το έκανα για εμπορικούς σκοπούς, ήθελα να είμαι ειλικρινής με το κοινό. Οπότε είπα “όχι, φτιάχνω μια μπάντα – φόρο τιμής που είναι το κοντινότερο στους HELLHAMMER που θα μπορείτε να έχετε σήμερα/ Είναι αδύνατον να ξαναφτιάξω τους HELLHAMMER, αλλά αυτό είναι το κοντινότερο πράγμα”. Είναι θέμα ειλικρίνειας στον εαυτό μου αλλά και προς στο κοινό.
Πως προσέγγισες τα κομμάτια των HELLHAMMER στις ζωντανές εμφανίσεις των TRIUMPH OF DEATH; Μπορούμε να πούμε ότι είναι μια μοντέρνα προσέγγιση στα κομμάτια των HELLHAMMER, παιγμένα καλύτερα φυσικά;
Το “παιγμένα καλύτερα” βεβαίως συμβαίνει, γιατί είμαστε καλύτεροι μουσικοί, συμπεριλαμβανομένου και εμού. Δεν είμαι πια 17-18-19 και άπειρος, είμαι μουσικός εδώ και 42 χρόνια. Οπότε ναι, τα κομμάτια ακούγονται καλύτερα, το οποίο υπό μια έννοια είναι κρίμα γιατί οι HELLHAMMER είναι μια πολύ πρωτόγονη, πρωτότυπη μπάντα. Αλλά πέρα από το ότι εμείς είμαστε καλύτεροι μουσικοί, είμαστε αρκετά αυθεντικοί. Παίζουμε τα κομμάτια ΑΚΡΙΒΩΣ όπως τα θυμάμαι να τα παίζω με τους HELLHAMMER.
Δεν αλλάξαμε τα κομμάτια, δεν αλλάξαμε τις ενορχηστρώσεις, δεν προσθέσαμε κάποιο εντυπωσιακό instrumental μέρος ή τεχνικές λεπτομέρειες. Τα παίξαμε όσο πιο αυθεντικά μπορούμε. Γιατί θέλαμε να έχουμε την εμπειρία των HELLHAMMER, σαν να ανεβαίνουν στη σκηνή οι HELLHAMMER. Αλλά ναι, η μόνη διαφορά είναι ότι γίναμε καλύτεροι μουσικοί. Και φυσικά, δεν μπορώ να το σταματήσω αυτό. Δε μπορώ να ανέβω στη σκηνή και επί τούτου να παίξω χάλια. (γέλια) Θα ήταν γελοίο.
Στο live άλμπουμ (σ.μ.: “Resurrection of the flesh”) υπάρχει και το κομμάτι “Visions of mortality” των CELTIC FROST. Γιατί διαλέξατε να βάλετε ένα κομμάτι των CELTIC FROST και θα ήθελα να μου πεις, ήταν το κομμάτι αυτό, μέρος του “To mega therion” που επρόκειτο να είναι κυκλοφορία πριν τους CELTIC FROST;
Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Θα ήταν στο “To mega therion” όπως το είχαν σχεδιάσει οι HELLHAMMER. Και για την ακρίβεια, δεν είναι κομμάτι των CELTIC FROST, είναι το τελευταίο κομμάτι που γράψαμε όταν ήμασταν στους HELLHAMMER. Όταν επιστρέψαμε από το Δυτικό Βερολίνο το 1984 που ηχογραφήσαμε το EP των HELLHAMMER, σκεφτήκαμε ότι θα έπρεπε να σχεδιάσουμε εξ ολοκλήρου τη μπάντα από την αρχή. Νιώθαμε πως δεν ήμασταν αρκετά καλοί, νιώθαμε πως το υλικό δεν ήταν αρκετά δυνατό, μετά από αυτή την εμπειρία του να δουλεύεις σε ένα διεθνές στούντιο.
Οπότε προσπάθησα να παίξω, προσπάθησα να γράψω πιο εκλεπτυσμένο υλικό. Και το πρώτο κομμάτι που έγραψα με αυτό το σκεπτικό ήταν το “Visions of mortality”, o Martin έγραψε τους στίχους και το παίξαμε στο προβάδικο με τους HELLHAMMER πολλές φορές και κάναμε μια rehearsal κασέτα αυτού. Και τότε, ακούσαμε το κομμάτι, κοιταχτήκαμε και είπαμε “αγαπάμε πολύ αυτό το κομμάτι, αλλά αυτό δεν είναι πια HELLHAMMER. Είναι κάτι διαφορετικό”. Επί της ουσίας, ανοίξαμε ένα νέο βιβλίο.
Και μετά από πολλές συζητήσεις, αποφασίσαμε “ας πάρουμε αυτό το κομμάτι και να το χρησιμοποιήσουμε σαν πρωτότυπο για τη νέα μπάντα”. Οπότε αποφασίσαμε να αφήσουμε τους HELLHAMMER, που το κάναμε 30 Μαΐου 1984 και την ίδια μέρα, φτιάξαμε τους CELTIC FROST. Κυριολεκτικά από το τίποτα. Και πήραμε αυτό το κομμάτι, το “Visions of mortality” και είπαμε “Αυτό είναι το πρώτο κομμάτι CELTIC FROST. Ήταν το τελευταίο κομμάτι HELLHAMMER και μας έδειξε προς μια διαφορετική κατεύθυνση και είναι τώρα, το πρωτότυπο για τους CELTIC FROST”.
Ηχογραφήθηκε σωστά μόνο για το “Morbid tales” και θα είχε ηχογραφηθεί για άλμπουμ των HELLHAMMER, αν οι HELLHAMMER είχαν αποφασίσει να βγάλουν αυτό το άλμπουμ.
Οπότε, υπό μια έννοια, αυτό το κομμάτι άνοιξε το δρόμο για την αρχή των CELTIC FROST σαν μπάντα. Γιατί είδατε πως χρειάζεται να κάνετε κάτι διαφορετικό από τη ψυχή σας. Γιατί όπως μας είπες στην αρχή, σου αρέσουν οι BEE GEES και άκουγες πολλά διαφορετικά είδη μουσικής. Είσαι μουσικόφιλος και αυτό απεικονίζεται στη μουσική που δημιούργησες όχι μόνο στους CELTIC FROST αλλά και στους TRIPTYKON και όλες τις άλλες σου μπάντες στη καριέρα σου. ΟΚ, αυτό είναι καλό να το γνωρίζουμε.
Μιλήσαμε νωρίτερα για τη κριτική στους HELLHAMMER και είπα “πρέπει να παραδεχτώ ένα μέρος αυτής, ήταν σωστή”. Ήρθαμε σπίτι από το στούντιο από το Δυτικό Βερολίνο αφού είχαμε ηχογραφήσει το “Apocalyptic raids” EP με τους HELLHAMMER και όλοι είπαν “ό,τι ηχογραφήσατε είναι ακραίο, ναι, αλλά είναι απαίσιο”. Πολύ πρωτόγονο για τα μάτια, για τα αυτιά της εποχής. Και καθόμασταν στο σπίτι μας και σκεφτόμασταν “είναι πολύ προσβλητικό και δύσκολο να ακούσεις αυτή τη κριτική”.
Αλλά υπό μια έννοια, έχουν ένα δίκιο. Και το “Visions of mortality” ήταν η πρώτη μου αντίδραση σε αυτό. Προσπαθούσα με τον εαυτό μου. Έλεγα “μπορώ να γράψω κάτι λίγο πιο εκλεπτυσμένο, ενώ παραμένω βαρύς;”. Έγραψα λοιπόν το “Visions of mortality”, το παίξαμε με HELLHAMMER, ήταν πολύ ωραίο, μας άρεσε. Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι δεν είναι σαν το πρώιμο υλικό των HELLHAMMER όπως το “Maniac”, που έχει ένα riff. To ακούσαμε στο κομμάτι ότι αυτή δεν είναι πια η ίδια μπάντα, ότι χρειαζόμασταν να κάνουμε κάτι άλλο.
Και κάνατε τη κίνηση σας και φτιάξατε την πιο avant-garde μπάντα εκείνης της εποχής. Εντελώς διαφορετικοί αλλά ακριβώς ίδιοι από άποψη “εμπορικότητας” ούτως ειπείν. Νομίζω ότι ο Karl πρέπει να έχασε το μυαλό του με όλες τις τρελές κασέτες. Θα έπρεπε να καταριόταν τη ψυχή του που σας υπέγραψε.
Απολύτως. Και μας το είπε κιόλας, δεν θεωρούσε ότι οι HELLHAMMER ήταν καλοί, ούτε ότι οι CELTIC FROST ήταν καλοί. Ήταν πολύ ανοιχτός ως προς αυτό. Όταν ηχογραφήσαμε το “Morbid tales” είπε “είναι χάλια”, όταν ηχογραφήσαμε το “Into the pandemonium” είπε “είναι χάλια”.
Και ήθελε να σταματήσει την ηχογράφηση του “Into the pandemonium“.
Απολύτως. Και τώρα, 40 χρόνια μετά, είναι στο βιβλίο και λέει “λοιπόν, ήμουν οραματιστής και υπέγραψα αυτή τη μπάντα τους CELTIC FROST”. Αλλά δεν έγιναν έτσι τα πράγματα τότε. Δεν του άρεσε και δεν αναγνώριζε το τι προσπαθούσαμε να κάνουμε. Αλλά να ‘μαστε, εγώ είμαι ακόμα εδώ και η αρχική Noise Ρecords έχει χαθεί εδώ και πολύ καιρό.
Ναι και έχοντας μιλήσει με τον Karl, πριν λίγα χρόνια για την Noise Records, δεν είχε πιστεύω τα καλύτερα να πει για εσένα. Απ’ όσα διαβάζω όλα αυτά τα χρόνια δηλαδή και απ’ όσα έχω ακούσει από τον ίδιο, σε περιγράφει ως κάποιου είδους τρελό που του αρέσει να αφήνει ανθρώπους να φεύγουν από τη μπάντα του. Δε νομίζω ότι έχει τη καλύτερη άποψη για σένα προσωπικά, τους HELLHAMMER και τους CELTIC FROST. Ποια ήταν η σχέση σου εν τέλει με τον Karl; Ήταν απλά ο άνθρωπος που έβγαζε τους δίσκους σας και τίποτα περισσότερο;
Ήρθαμε σε αυτή την εταιρεία στις αρχές του 1984 και είχαμε άπειρο σεβασμό γι’ αυτόν τον άνθρωπο. Γιατί πιστεύαμε ότι είχε ένα όραμα. Δημιούργησε αυτή την εταιρεία από το τίποτα. Και το έχω πει πολλές φορές, θα πηγαίναμε ως την άκρη του κόσμου γι’ αυτόν τον άνθρωπο. Πραγματικά τον θαυμάζαμε, ήμασταν προετοιμασμένοι να δουλέψουμε μαζί του, χτίσαμε τη μπάντα και χτίσαμε και την εταιρεία μαζί του. Ήταν νέος, έμοιαζε πολύ δυναμικός, δεν έμοιαζε με τους ανθρώπους μιας εταιρείας που θα έβλεπες σε ένα περιοδικό με κοστούμι και γραβάτα. Ήταν πολύ ακομπλεξάριστος. Και ήμασταν πολύ περήφανοι που ήμασταν στην Noise Records.
Φυσικά, όταν τότε υπογράψαμε στην Noise Records, ανακαλύψαμε τη πραγματικότητα. Και αν ο Karl λέει πως είμαι τρελός, δεν ξέρω αν είναι τρελό το να θες να πληρώνεσαι για τη μουσική σου. Δεν ξέρω αν είναι τρελό το να θες να έχεις ένα δίκαιο συμβόλαιο για το δίσκο σου. Δεν ξέρω αν είναι τρελό το να έχεις ένσταση στο να σου κλέβει μια δισκογραφική εταιρεία το merchandise σου. Δεν ξέρω αν είναι τρελό το να έχεις ένσταση στο να σου κλέβει μια δισκογραφική εταιρεία τα εκδοτικά σου δικαιώματα, τα δικαιώματα στα κομμάτια σου.
Μέχρι σήμερα, δεν κατέχω τα δικαιώματα στα ίδια μου τα κομμάτια από εκείνη τη περίοδο. Βασικά, μας τα κλέψανε. Μέχρι σήμερα, θεωρώ πως δεν είμαι τρελός να επιμένω η δισκογραφική εταιρεία να μην αλλάξει τους στίχους μας, τα κομμάτια μας, τα εξώφυλλα μας τους παραγωγούς των δίσκων μας. Δεν νομίζω πως είναι τρελό το να έχεις ένσταση με το να έρχεται η δισκογραφική εταιρεία στο στούντιο και να προσπαθεί να αλλάξει τις ηχογραφήσεις σου, να ανακατεύεται με τα πάντα, να μη σε πληρώνει πνευματικά δικαιώματα για ό,τι κάνεις, παρόλο που τα άλμπουμ πουλάνε σε όλο το κόσμο. ΟΚ, αν όλα αυτά είναι τρελά, ναι, είμαι τρελός.
Προσωπικά, πιστεύω πως έχω μια διαφορετική άποψη. Δεν είναι τρελό, πιστεύω είναι φυσιολογικό το να επιμένεις σε αυτά τα πράγματα. Και νομίζω ότι αυτός που είναι τρελός ή και πολύ χειρότερο από αυτό είναι κάποιος άλλος, όχι εγώ. Αλλά αυτό είναι η άποψη μου, όντας 42 χρόνια στη μουσική βιομηχανία και έχοντας την δική μου δισκογραφική, τη δική μου εκδοτική εταιρεία αυτές τις μέρες. Δουλεύοντας με πραγματικούς επαγγελματίες στην Sony BMG και την Century Media νομίζω έχω το δικαίωμα να λέω αυτά τα πράγματα.
Οι ακριβείς λέξεις ήταν “αυστηρά τρελός”.
Δεν έχω πρόβλημα να το ακούω αυτό από κάποιον που έκανε ζημιά σε τόσες μπάντες. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ήταν μόνο οι CELTIC FROST. O λόγος που μισεί περισσότερο απ’ όλους τους CELTIC FROST, είναι γιατί ήμασταν οι πρώτοι που κινηθήκαμε νομικά ενάντια στην εταιρεία προκειμένου να αποδεσμευτούμε από το συμβόλαιο. Νομίζω ο Karl δεν μας συγχώρησε ποτέ γι’ αυτό.
Υποθέτω ότι εάν έκανες κάτι διαφορετικά κατά τις ημέρες των HELLHAMMER, θα ήταν να μην υπογράψεις το συμβόλαιο που σας παρουσίασε ο Karl. Είναι έτσι;
Είναι πολύ δύσκολο να το πω. Στη τελική, χρειάστηκε να παλέψουμε ενάντια στην εταιρεία για να κάνουμε τα άλμπουμ μας, την δική μας εταιρεία. Ειδικά το “Into the pandemonium”. Αλλά στους HELLHAMMER, κάναμε το “Apocalyptic raids” EP, ΑΚΡΙΒΩΣ όπως το θέλαμε. Και νομίζω πως ήταν σημαντικό να ήμασταν υπογεγραμμένοι εκείνη την εποχή. Αν περιμέναμε, άλλες μπάντες θα έπαιρναν τη θέση μας. Οπότε, παρόλο που η ανάμνηση της εποχής στην Noise Records είναι εν πολλοίς αρνητική, υπάρχουν φυσικά τρομερά θετικές στιγμές. Μια από αυτές, ήταν ότι αυτή η εταιρεία ήταν η πρώτη που έδωσε μια ευκαιρία στη μουσική μας όταν οι άλλοι γελούσαν μαζί μας. Και είμαι ρεαλιστής αυτή τη στιγμή.
Βλέποντας τα video από τις συναυλίες των TRIUMPH OF DEATH που ηχογραφήσατε, ακούμε το κοινό να κάνει “UGH! UGH! UGH!”. Πως σου ήρθε η ιδέα να κάνεις αυτό το death grunt; Το οποίο είναι σήμα κατατεθέν, αν και δεν νομίζω πως είσαι ο πρώτος που το έκανε;
Όχι, δεν ήμουν ο πρώτος. Κάποιοι καλλιτέχνες στο New Wave Of British Heavy Metal το έκαναν πριν από μένα. Αλλά για κάποιο λόγο, στη δεκαετία του ’80, ο Τύπος εστίασε σε εμένα που το έκανα. Ίσως ήταν το μόνο ενδιαφέρον πράγμα για μένα, δεν ξέρω (γέλια). Έγινα θρύλος γι’ αυτό, παρόλο που δεν το αξίζω στα αλήθεια.
Γιατί ήθελες διαρκώς να μείνεις μακριά από τη ταμπέλα “black metal“, όπως ανέφερες πολλές φορές; Είναι λόγω της φιλοσοφίας του κινήματος;
Ήταν αυστηρά επειδή ο Martin Eric Ain κι εγώ δεν ακολουθούσαμε καμία θρησκεία. Και εκείνη την εποχή το black metal υπονοούσε ότι είσαι σατανιστής. Και εμείς δεν ήμασταν ούτε χριστιανοί, ούτε σατανιστές, ούτε ακολουθούσαμε κάποια άλλη ανθρώπινη θρησκεία. Στους στίχους μας, καταπιανόμαστε με αυτά τα θέματα γιατί μας ενδιέφερε να μάθουμε γι αυτά. Αλλά δεν ήμασταν σατανιστές. Οπότε δεν θέλαμε να ονομαστούμε black metal, γιατί άλλοι άνθρωποι αυτόματα σκέφτονταν ότι αυτό μας κάνει σατανιστές. Θέλαμε να είμαστε ειλικρινείς. Για εμάς, παίζαμε ακραίο metal, μας ενδιέφερε η ιστορία της θρησκείας φυσικά, μας ενδιέφερε να μάθουμε για κοινωνικά θέματα, μας ενδιέφερε να μάθουμε για την ιστορία του αποκρυφισμού, αλλά δεν ακολουθούσαμε θρησκείες. Αυτή ήταν η διαφορά.
Σκέφτεσαι να γράψεις καινούργια κομμάτια με τους TRIUMPH OF DEATH ή τους TRIPTYKON;
Φυσικά, με τους TRIPTYKON δουλεύουμε πάνω σε ένα νέο στούντιο άλμπουμ. Ευελπιστούμε να το ολοκληρώσουμε στους ερχόμενους μήνες. Θα είναι το τρίτο TRIPTYKON άλμπουμ. Με TRIUMPH OF DEATH έχουμε κάποιες ακόμα ηχογραφήσεις που θα κυκλοφορήσουμε ως EP. Και επίσης, υπάρχουν κι άλλα κομμάτια HELLHAMMER που θέλουμε να βάλουμε στο set μας, όπως το “Buried and forgotten” για παράδειγμα. Θα ηχογραφήσουμε αυτά ζωντανά και ενδεχομένως να προσπαθήσουμε να γράψουμε ένα δύο ή τρία κομμάτια στο ύφος των HELLHAMMER και να δούμε πως ακούγονται. Αλλά θα είμαστε πολύ προσεκτικοί με αυτό. Οι HELLHAMMER είναι πολύ ιεροί για εμάς και για άλλους ανθρώπους και αν το κάνουμε αυτό, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα ακούγεται όπως πρέπει. Ειδάλλως, δεν θα το κάνουμε. Θα το δοκιμάσουμε, αλλά δεν έχουμε κανονισμένα σχέδια γι’ αυτό.
Σκοπεύετε να παίξετε κι άλλα κομμάτια από τα demos, ή κομμάτια που δεν συμπεριλαμβάνονται στο live άλμπουμ στην συναυλία σας στην Αθήνα;
Θα παίξουμε κάποια κομμάτια που δεν έχουμε παίξει ακόμα όταν παίξουμε στην Αθήνα. Θα υπάρχουν πιθανότατα μερικά κομμάτια που δεν έχουμε παίξει ακόμα. Παίζουμε όλο το “Apocalyptic raids” EP, παίζουμε τα δύο κομμάτια από το “Death metal” split, τα υπόλοιπα είναι όλα υλικό από τα demos. Μένει να το δούμε, θα συναντηθούμε σε μια δυο τρεις βδομάδες, θα παίξουμε κάποια από τα κομμάτια και θα δούμε πως ακούγονται και έπειτα θα αποφασίσουμε.
Να σου κάνω μια υποθετική ερώτηση: ποιο θα ήταν το ιδανικό σου ακραίο metal line-up;
Παίζω σε αυτό στους TRIPTYKON και παίζω σε αυτό στους TRIUMPH OF DEATH, είμαι πολύ τυχερός. Δεν σκέφτομαι ότι χρειάζομαι κάποιον άλλον. Είμαι ήδη χαρούμενος και με τις δύο μπάντες.
Σάκης Φράγκος (με πολύ μεγάλη βοήθεια στις ερωτήσεις από τον Λευτέρη Τσουρέα)
Απομαγνητοφώνηση: Γιάννης Σαββίδης
