Μετά τη συνέντευξη του πρώτου μπασίστα των METALLICA, Ron McGovney, που είχε δημοσιευτεί στην ειδική έκδοση του έντυπου ROCK HARD για τους METALLICA, που είχε κυκλοφορήσει τον Σεπτέμβριο του 2008, σειρά έχει ο «πολύς» Johnny Zazula. Ποιος είναι αυτός; Για διαβάστε παρακάτω… ΠΟΛΥ προσεχτικά…
Μπορεί στους νεότερους το όνομα John Zazula να μην λέει και πολλά πράγματα, αλλά για την παλιότερη γενιά υπήρξε μία μυθική φιγούρα, ο οποίος μαζί με τη γυναίκα του, Marsha, υπήρξε –καταρχήν- βασικός παράγοντας της επιτυχίας των METALLICA (και στη συνέχεια των ANTHRAX και πολλών άλλων αμερικάνικων σχημάτων). Όταν άκουσε το demo των METALLICA, “No life ‘til leather”, κάλεσε την μπάντα για την πρώτη της περιοδεία στην ανατολική ακτή και ίδρυσε την εταιρία Megaforce Records μόνο και μόνο για να κυκλοφορήσει το “Kill ‘em all” στην Αμερική. Μετά από πολλούς μήνες ψαξίματος, τον ανακαλύψαμε και η συνέντευξη μαζί του διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα… Όπως καταλαβαίνετε οι ιστορίες που διηγείται είναι μοναδικές, κάνοντας τη συνέντευξη αυτή, ένα από τα πιο αποκαλυπτικά κείμενα που έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό μας.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σου με τους METALLICA;
Κάποιος Doughton αν δεν κάνω λάθος, είχε γράψει ένα άρθρο για ένα νέο συγκρότημα που είχε ανακαλύψει, στο fanzine Brian Slagel, με στόμφο κι όταν κάποιος ήρθε στο μαγαζί που είχαμε με τη Marsha, δέχτηκα να ακούσω μια κασέτα – τότε – με μια ζωντανή τους εμφάνιση. Όντας μάλλον ο βαθύτερος γνώστης της μεταλλικής σκηνής εκείνη την εποχή στις ΗΠΑ, έμεινα έκπληκτος. Αυτή ήταν η Αμερικάνικη απάντηση στο NWOBHM. Βρήκα το όνομα του Doughton στον τηλεφωνικό κατάλογο, τον πήρα από ένα τηλεφωνικό θάλαμο τότε, αφού δεν είχαμε ούτε καν τηλέφωνο και του ζήτησα να με φέρει σε επαφή με το συγκρότημα. Ο Lars Ulrich μου τηλεφώνησε μια μέρα μετά κι εγώ, που εκείνη την περίοδο διοργάνωνα συναυλίες, του πρότεινα να παίξουν σε 12 από αυτές που είχα προγραμματίσει. Μιλάμε για τους RAVEN, SAXON, THE RODS κλπ. Μερικές μέρες αργότερα είχαν έρθει με ένα φορτηγάκι στο σπίτι μου στο New Jersey!
Πότε ήταν αυτό;
Αυτό πρέπει να ήταν, ένα χρόνο πριν την κυκλοφορία του “Kill ‘em all”, αλλά ήταν μόνο πρόσκληση για να παίξουν στις συναυλίες. Δεν είχαμε μιλήσει για δίσκο ή περεταίρω σχέδια.
Πώς αποφάσισες τότε να προτείνεις σε ένα συγκρότημα που δεν είχες γνωρίσει, που δεν ήξερες την πορεία του, που δεν είχε καν κυκλοφορήσει δίσκο, να του προτείνεις να έρθει στην άλλη πλευρά των ΗΠΑ, με δικά σου έξοδα. Δεν είδες κάποιο ρίσκο;
Για μένα εκείνη την εποχή, οι METALLICA ήταν οι επόμενοι LED ZEPPELIN. Δεν σκέφτηκα κανένα ρίσκο γιατί μάλλον ήμουν τόσο χαζός που δεν έκανα τη σκέψη αυτή. Ήταν τέτοιο το πάθος μου που δεν σκέφτηκα τίποτα.
Αυτό το τεύχος θα διαβαστεί από κόσμο που στην πλειοψηφία του δεν έχει αγοράσει ποτέ κασέτα, πόσο μάλλον demo κασέτα. Κάποιοι δεν γνωρίζουν τα fanzines, τον τρόπο που δρούσε το underground τότε, αφού σήμερα περιοριζόμαστε στο mp3 και το CD στην καλύτερη περίπτωση. Πώς θα μπορούσες λοιπόν, να μεταφέρεις σε αυτόν τον κόσμο, το πάθος που λες ότι ένοιωσες για μια μπάντα που είχες ακούσει μόνο από κασέτα;
Κοίτα, το ακροατήριο τότε ήταν ενωμένο σαν γροθιά. Για να καταλάβεις, ο κόσμος ασχολούταν σε τέτοιο βαθμό με τις λεπτομέρειες τότε, ώστε όταν πέθανε ο Randy Rhoads, ήρθαν περίπου 500 άτομα στο μαγαζί μας για να θρηνήσουν το χαμό του. Ακόμα κι από μακριά, ήρθε κόσμος επειδή ένοιωθαν ότι στο δισκάδικο μεγαλύτερη σύνδεση με τον Randy Rhoads από το να πάνε σε εκκλησία. Όταν διοργανώναμε συναυλίες με τη Marsha, γνωρίζαμε σχεδόν όλους από τα 1000 άτομα που βρισκόταν εκεί, με το όνομά τους. Ο κόσμος αφιερωνόταν στην μουσική, η σημαία μας ήταν το metal.
Από τη μια μέρα στην άλλη όμως, βρέθηκες να ζεις με τέσσερεις ανθρώπους, για τους οποίους δεν ήξερες τίποτα. Τελικά τους τάιζες, τους έπλυνες και τους πλήρωνες. Πώς ήταν για σας;
Είχαμε λίγα λεφτά κι ένα μικρό σπίτι. Όταν τους κάλεσα να έρθουν στο New Jersey, δεν είχαμε καν σκεφτεί πού θα μείνουν, τι θα φάνε κλπ. Τους φιλοξενήσαμε για μήνες, μοιράζοντας μερίδες σαν συσσίτιο. Όλοι μας πεινάσαμε. Για να καταλάβεις, όταν πήγαμε να ηχογραφήσουμε το “Kill ‘em all” δεν είχα τα λεφτά να πληρώσω το στούντιο , οπότε παρακράτησα χρήματα που έπρεπε να δώσω στους διανομείς τότε. Το ρίσκο ήταν μεγάλο, αφού αν δεν ξεπλήρωνα θα μπορούσα να είχα χάσει και το μαγαζί μου, αλλά το πιστεύαμε πολύ αυτό που κάναμε με τη Marsha. Ευτυχώς είχαμε δίκιο.
Δεν ανησύχησες όμως όταν, λίγο μετά που γνώρισες τους METALLICA, υπήρξαν και τα πρώτα προβλήματα; Αναφέρομαι βέβαια στον Dave Mustaine και την αβεβαιότητα που προέκυψε όταν εκδιώχθηκε.
Άρχισα να ανησυχώ από την στιγμή που αφίχθηκαν στο σπίτι μου. Από εκείνη τη στιγμή, βούτηξαν τα μπουκάλια με τη βότκα, χωρίς να πάρουν καν ποτήρια. Εγώ, έπρεπε να πάω στο μαγαζί, όπου ήδη ήταν η Marsha, και δεν υπήρχε περίπτωση να τους αφήσω πίσω μου (γέλια). Μάλιστα, αυτοί πήραν μαζί τους τα μπουκάλια αλκοόλ που είχα. Οπότε μέχρι να φτάσουμε στο μαγαζί, είχαν ήδη μεθύσει. Φαντάσου ότι ο Dave Mustaine στεκόταν στην είσοδο της αγοράς και ξερνούσε. Από την πρώτη στιγμή ήξερα ότι με αυτούς θα είχα γεμάτα τα χέρια μου, αλλά το μόνο που ανησυχούσε ήταν τα χρήματα και το πώς θα έβρισκα αρκετά για να συνεχίσουμε.
Τι συνέβη από τη στιγμή της άφιξής τους, ως την κυκλοφορία του δίσκου;
Παίξαμε πολλές συναυλίες, σε πολλά μέρη της περιοχής, με σκοπό να εξαπλώσουμε τη φήμη της μπάντας, έτσι ώστε αν έβγαινε κάποτε ο δίσκος, θα είχαμε καλές πιθανότητες να πουλήσει. Εκείνη την εποχή το KERRANG έγραψε για τους METALLICA, ενώ είχαν βγάλει μόνο το demo, με πολύ θετικά σχόλια. Μην ξεχνάς ότι για την εποχή, το KERRANG ήταν η Βίβλος του metal. Το “No life till leather” είχε προκαλέσει εντύπωση και ο δίσκος είχε σκοπό να είναι καλύτερος και σκληρότερος από την κασέτα, έτσι ώστε να τους εδραιώσει. Κι ευτυχώς το πέτυχε.
Ίσως ο κόσμος σήμερα να μην μπορεί να το καταλάβει, όμως η δύναμη του τύπου ήταν ιδιαίτερα ισχυρή εκείνη την εποχή. Περιοδικά μπορούσαν να εδραιώσουν ή να καταστρέψουν ένα συγκρότημα.
Είναι σωστό αυτό που λες. Παρότι δεν είχαμε χρήματα, φαντάσου ότι την εποχή που κυκλοφόρησε το “Kill ‘em all”, εγώ πέταξα για Λονδίνο και οργανώσαμε ένα μεγάλο πάρτυ για τους δημοσιογράφους. Από τη μια δεν είχα λεφτά να φάμε, κι από την άλλη φερόμουν σαν πλούσιος προς τους δημοσιογράφους. Το να τους είχες με το μέρος σου ήταν απόλυτα αναγκαίο από τη στιγμή που ήθελες να καθιερωθείς κι εμείς ευτυχώς βρήκαμε υποστήριξη.
Μετά την κυκλοφορία του δίσκου, ακολούθησε ένα διάστημα συναυλιών και προώθησης. Πώς ήταν οι αντιδράσεις του κόσμου;
Ήταν φανταστικά. Είχα φέρει τους RAVEN για συναυλίες στις ΗΠΑ, που είχαν απήχηση εκείνη την εποχή, αλλά οι METALLICA, παρότι ήταν support κέρδιζαν κάθε βράδυ το κοινό. Η εμφάνισή τους άρμοζε σε καθιερωμένο συγκρότημα. Την πρώτη βραδιά στο San Francisco, σε 800 άτομα και τα ισοπέδωσαν.
Υπήρξε κάποια στιγμή, όπου συνειδητοποίησες την προοπτική που είχαν οι METALLICA;
Υπήρχε μια συγκεκριμένη εμφάνιση, που έκλεισε η Marsha στο Rio Theater, στο Long Island στη Νέα Υόρκη. Μέχρι τότε, η μπάντα έπαιζε καλά, αλλά πάντα με λαθάκια. Εκείνη την βραδιά, λες και είχαν 20 χρόνια εμπειρίας, έπαιξαν τόσο καλά που μας διέλυσαν όλους. Όλος ο κόσμος αγόρασε από ένα μπλουζάκι, παρότι αυτά που είχαν ετοιμάσει οι άνθρωποι εκεί, ήταν απαράδεκτα. Μετά άνοιξαν για τους TWISTED SISTER κι από κει ήταν ασταμάτητοι.
Η συνεργασία σας διήρκησε μέχρι και το “Ride the lightning”;
Ναι, μέχρι την αρχή της δημιουργίας του δίσκου. Συγκεκριμένα μέχρι την περιοδεία τους με τους WASP και τους ARMORED SAINT. Εγώ πήρα το συγκρότημα από το τίποτα και τους παρέδωσα στην Q PRIME (σ.σ. εταιρία management) επιτυχημένους. Φαντάσου ότι η πρώτη κοπή του “Kill ‘em all” ήταν 9000 αντίτυπα, ενώ έφτασε πέρα από κάθε προσδοκία, περίπου τα 80.000 αντίτυπα πριν κυκλοφορήσει το “Ride the lightning”. Κανείς δεν το πίστευε. Έτσι όταν βγήκε το “Ride the lightning”, οι πωλήσεις την πρώτη μέρα ήταν στις 75.000. Βέβαια, από την στιγμή που τους ανέλαβε η Electra (σ.σ. δισκογραφική), τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Ποια ήταν η ανάμιξή σου στο συγκρότημα μέχρι εκείνη τη στιγμή;
Δεν είχα καμιά ανάμιξη στο μουσικό μέρος. Εγώ έκανα την προώθηση του συγκροτήματος, τους έβαλα να παίξουν συναυλίες και παρείχα το κεφάλαιο για να ηχογραφήσουν και να ξεκινήσουν. Ανακατεύτηκα με την παραγωγή και το μιξάρισμα, αλλά όχι στο συνθετικό κομμάτι.
Απ’ ότι ξέρω την πρώτη μίξη την πετάξατε, σωστά;
Ναι, γιατί ακουγόταν σαν LYNYRD SKYNYRD κι όχι σαν METALLICA. Οπότε κάναμε δεύτερη μίξη για να βγάλουμε τον ήχο που θέλαμε. Για να δείξω στον μηχανικό τον ήχο που επιζητούσα, του έβαλα να ακούσει το “Welcome to hell” των VENOM (γέλια).
Μετά την ηχογράφηση όμως, σχεδίαζες να το κυκλοφορήσεις εσύ τον δίσκο, δημιουργώντας τη Megaforce, ή αναγκάστηκες όταν είδες ότι δεν τους έπαιρνε κάποια εταιρία;
Αρχικά είχαμε μόνο το Crazed Management, που κρατάμε ακόμα και σήμερα. Δε σχεδίαζα να κυκλοφορήσω το “Kill ‘em all” , όμως κανένας δεν ήθελε να υπογράψει την μπάντα. Κυνηγούσα τη Sony, τη CBS ιδιαίτερα, αλλά δεν ήθελαν. Τους ακουγόταν ως θόρυβος και δεν μπορούσαν να το καταλάβουν.
Δηλαδή δεν κατάφερες ούτε να τους πείσεις να έρθουν σε μια συναυλία για να δουν το συγκρότημα;
Όχι. Ούτε καν αυτό. Δεν τους ήξεραν και δεν τους ήθελαν. Για πρώτη φορά κατάφερα να οργανώσω μια showcase εμφάνιση (σ.σ. όπου το συγκρότημα παίζει σε αληθινό κοινό, αλλά με προσκεκλημένους από δισκογραφικές εταιρίες για να τους δελεάσουν και να υπογράψουν συμβόλαιο), στο Roseland ballroom, με 3.500 κόσμο και τους RAVEN headliners. Φαντάσου ότι οι METALLICA είχαν βγάλει μόνο τον πρώτο τους δίσκο τότε. Από αυτή την εμφάνιση οι RAVEN υπέγραψαν στην Atlantic κι οι METALLICA στην Elektra κι οι ANTHRAX στην Island.
Πήρες μια παρέα από το πουθενά και τους καθιέρωσες σε μεγάλο βαθμό. Τι συνέβη όμως και οι METALLICA πήγαν στην εταιρία Q PRIME;
Είναι ένα μεγάλο μυστήριο για μένα το τι συνέβη τότε. Μάλιστα, για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά, δεν μιλιόμασταν. Υπάρχουν πολλά ζητήματα από κείνη την περίοδο, τα οποία συμφωνήσαμε να μην συζητήσουμε ποτέ με τα παιδιά από το συγκρότημα.
Ακόμα και σήμερα έχεις σχέσεις με τους METALLICA, δεν έχετε αναφερθεί στα συμβάντα;
Πρέπει να πω αυτό. Ο Lars ήταν ανέκαθεν πολύ φιλόδοξος και ήθελα πάντα το καλύτερο για το συγκρότημά του. Για να περάσουν στο επόμενο επίπεδο εκείνη την περίοδο, ήθελε να βρει μια πετυχημένη, δοκιμασμένη εταιρία προώθησης. Δεν ήμουν δοκιμασμένος, παρότι εγώ απέδειξα μετέπειτα ότι μπορώ να το κάνω με τους ANTHRAX και τους MINISTRY. Παρότι καταλαβαίνω το σκεπτικό τους όμως, πικράθηκα γιατί δεν ήταν και τόσο ξεκάθαροι στις συνομιλίες τους εκείνη την εποχή. Είχαμε μια φιλία κι ένιωσα ότι δεν την τιμήσανε και δεν μου δώσανε την ευκαιρία να αποδείξω ότι μπορώ να επιτύχω. Δεν μπορώ όμως να μπω σε λεπτομέρειες γιατί έχουμε συμφωνήσει με το συγκρότημα να μην το ξανασυζητήσουμε.
Αφού εσύ ανέλαβες τους ANTHRAX, πρέπει συχνά να έβλεπες και τα παιδιά από τους METALLICA. Πώς ένιωθες;
Πέρασε αρκετός καιρός για να ξαναμιλήσουμε, αλλά τα βρήκαμε. Την τελευταία φορά που μιλήσαμε, ήταν πρόσφατα και μάλιστα πήρα τα παιδιά backstage, έβγαλαν φωτογραφίες. Ακόμα κι o Peter Mensch κι ο Cliff Bernstein ήταν πολύ γλυκοί με όλους μας.
Θα ήθελα να μας δώσεις λίγα σχόλια για καθένα από τα άλμπουμ.
Kill ‘em all
Απίστευτα σκληρό. Ό,τι θα συνιστούσε κι ο γιατρός (γέλια)
Ride The Lightning
Το επανέλαβαν. Να βγάλεις ένα καλό άλμπουμ δεν αρκεί κι οι METALLICA το ακολούθησαν με ένα δεύτερο καλό
Master Of Puppets
Το επανέλαβαν και πάλι.
And Justice For All
Το επανέλαβαν ξανά.
The Black Album
Θεέ μου! Μέρχι εδώ πίστευα ότι ήταν ασταμάτητοι. Άτρωτοι.
Load
Ουπς (γέλια). Με αυτό, έδειξαν ότι τελικά δεν είναι άτρωτοι. Έπεσε ο προστατευτικός τοίχος. Δεν είχαν πια το αλάθητο.
Reload
Ακόμα χειρότερα.
St Anger
Μου αρέσει αυτός ο δίσκος. Είναι επιθετικός, αλλά σιχαίνομαι τον ήχο στα τύμπανα.
Έχεις ποτέ αναφέρει αυτά τα σχόλια στο ίδιο το συγκρότημα;
Το μόνο που έχω σχολιάσει στον Lars είναι για τον απαράδεκτο ήχο στα τύμπανα του “St. Anger” (γέλια). Το μόνο που μου είπε τότε ήταν “μόλις γύρισα από την Ευρώπη και κανείς εκεί δεν μου παραπονέθηκε Jonny”. Του είπα ότι δεν τον πιστεύω (γέλια). Μου φέρνει πονοκέφαλο!
Το σχόλιο του Brian Slagel, το βρίσκω απόλυτα εύστοχο. Μου είπε πως ο Lars ήταν επηρεασμένος από τον ιδιαίτερο ήχο που είχαν τα τύμπανα στους SYSTEM OF A DOWN και ήθελε κι αυτός να κάνει κάτι διαφορετικό.
Αυτό που με χαλάει σε πολλά μεγάλα συγκροτήματα, αλλά ποτέ δε συνέβη με τους SLAYER, είναι ότι κάποια στιγμή σταματούν να ηγούνται κι αρχίζουν να ακολουθούν κάποια μόδα, ή προσπαθούν να ακουστούν πιο σύγχρονοι. Πιστεύω, ότι αν κάτι λειτουργεί καλά για ένα συγκρότημα, πρέπει να το διατηρεί και να μην το αλλοιώνει. Για τα μεγάλα συγκροτήματα, το μόνο που πρέπει να διατηρούν, είναι να συνεχίζουν να ικανοποιούν.
Δεν μιλήσαμε καθόλου για τους μπασίστες στο συγκρότημα. Γνώρισες τον Ron McGovney εσύ;
Όχι. Εγώ τους γνώρισα με τον Cliff Burton. Ο Cliff ήταν υπέροχος άνθρωπος. Η κόρη μου η Rikki, μεγάλωνε τότε κι εμείς, επειδή ήμασταν πολυάσχολοι, αναγκαζόμασταν να την αφήνουμε συχνά μόνη της. O Cliff λοιπόν, έμενε συχνά μαζί της. Κάθε βράδυ, της διάβαζε ιστορίες στο κρεβάτι. Μια νύχτα πριν πεθάνει, ήμασταν όλοι μαζί στην Carnaby street στο Λονδίνο. Φύγαμε εμείς να επιστρέψουμε στην Αμερική, ενώ οι METALLICA έφευγαν για Σκανδιναβία. Εκεί ήταν η τελευταία φορά που τον είδα.
Και πού ήσουνα όταν έμαθες για το ατύχημα;
Στην επιστροφή, αντί για Νέα Υόρκη, πετάξαμε για San Francisco, επειδή είχα κανονίσει να δω μια καινούργια μπάντα, τους TESTAMENT. Τότε λεγόταν ακόμα ονομαζόταν LEGACY (σ.σ. όπως αργότερα ονόμασαν το ντεμπούτο τους). Κάπου στις 3 το πρωί, μου είχαν τηλεφωνήσει για τα άσχημα νέα και το ερχόμενο βράδυ, πηγαίνοντας να ακούσω τους TESTAMENT, σε μια μακάβρια εικόνα, άκουγες σε κάθε προβάδικο, τους μπασίστες να δοκιμάζουν να μάθουν το “Pulling teeth”, για να γίνουν οι αντικαταστάτες στους METALLICA. Ήταν μακάβριο. Μαύρο. Ευτυχώς, η μπάντα που είδαμε ήταν φοβερή και τελικά συνεργαστήκαμε. Η κόρη μου ήταν 5-6 χρονών και πραγματικά ταράχτηκε.
Με τον Jason Newsted;
Ο Jason είναι μετά την δική μου εποχή με τους METALLICA. Δεν ήμασταν ποτέ φίλοι, αν και ο ένας γνωρίζει τον άλλο. Δεν υπήρξε κάποιο πρόβλημα, απλά ποτέ δεν υπήρξε κάποια σχέση.
Πιστεύεις ότι αν ο Cliff Burton παρέμενε στο συγκρότημα ακόμα και μετά το “Black album”, ίσως οι METALLICA να μην είχαν κάνει ένα δίσκο σαν το “Load”; Όπως ξέρεις πολλοί σκληροπυρηνικοί οπαδοί, το υποστηρίζουν αυτό. Ποια είναι η άποψη εσένα που έζησες από κοντά τον χαρακτήρα του;
Πιστεύω ότι λόγω των ισορροπιών στο συγκρότημα, αν ήταν να το κάνουν, θα το έκαναν. Αυτό που δεν ξέρω, αν ζούσε ο Cliff, δεν είμαι σίγουρος ότι θα είχε διατηρηθεί καν στον συγκρότημα μέχρι εκείνη τη στιγμή. Μπορεί να είχε παραιτηθεί.
Το όνομά σου, συνήθως αναφέρεται δίπλα στο όνομα της γυναίκας σου. Πόσο σημαντικός ήταν ο ρόλος της Marsha Zazula τελικά;
Ειλικρινά η Marsha πάντοτε δικαιούται το 50%. Πάντα συνεισφέρει το μισό. Ποτέ δεν ήμουν μόνος μου. Για τα συγκροτήματα, ήταν πάντα ο εξομολογητής. Σε αυτή έρχονταν όλοι που είχαν κάτι να εκμυστηρευτούν.
Είχες καμιά ανάμιξη στην πρόσκληση που έκαναν οι METALLICA στον John Bush, όταν αυτός έπαιζε με τους ARMORED SAINT, για να αναλάβει τα φωνητικά;
Εγώ ήμουν αυτός που του τηλεφώνησε, από την κουζίνα μου μάλιστα (γέλια). Η αλήθεια είναι ότι δεν προορίζαμε τον James για τραγουδιστή, αλλά ως δεύτερο κιθαρίστα. Απλά προέκυψε. Μάλιστα την δεύτερη φορά που έκανα πρόταση στον Bush, για να έρθει στους ANTHRAX τους οποίους είχα αναλάβει, του είπα “τα σκάτωσες μια φορά John, μην μου ξαναρνηθείς. Έλα στους ANTHRAX ” και δέχτηκε.
Γιώργος “Kay” Κουκουλάκης