Ο τεράστιος Michael Schenker, έρχεται στα πλαίσια του Rockwave Festival στο Terra Republic, το Σάββατο 28 Ιουνίου, να δώσει ένα μοναδικό show αφιερωμένο στα χρόνια τους στους UFO, με τον Δημήτρη Λιαπάκη (MYSTIC PROPHECY) στα φωνητικά. Ας δούμε όμως μία συνοπτική παρουσίαση του θρυλικού αυτού κιθαρίστα, που αρνήθηκε να γίνει σταρ…
Η προσωπικότητα
Το να ασχοληθείς με τον Michael Schenker, είναι πιστέψτε με, ένα από τα πιο παράτολμα άρθρα που θα μπορούσε να γράψει ένας μουσικός δημοσιογράφος. Έχεις να ασχοληθείς με έναν άνθρωπο ο οποίος είναι τόσο πολυδιάστατος, απρόβλεπτος, πολυσχιδής, πολύπλοκος, με έντονες αντιπαραθέσεις, συγκρουσιακός, γεμάτος εσωστρέφεια και τελικά απρόβλεπτος. Ως μουσικός από την άλλη ήταν και είναι απόλυτα ταλαντούχος, με τόσες μουσικές διαδρομές, τόσα καλλιτεχνικά up όσα και down, αλλά πάνω από όλα είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους και ονομαστούς κιθαρίστες. Το θέμα είναι ότι θα μπορούσε να είναι ένας rock star με επίπεδα αναγνωρισιμότητας επιπέδου Van Halen ή Slash. Αλλά δεν έγινε ποτέ. Δεν θέλησε ο ίδιος να γίνει, ή δεν μπόρεσε; Δεν θα μάθουμε ποτέ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι πάντα ήθελε να παίζει την Flying V του, και να συνθέτει μελωδίες.
Ο Schenker δεν ήταν φίλος με τις περιοδείες, την πολύ δημοσιότητα, τα φλας, τις ερωτήσεις και την πίεση που προέρχονταν από την μουσική βιομηχανία. Έτσι, ακόμα και όταν έπαιρνε αποφάσεις που για τον υπόλοιπο κόσμο ήταν ακαταλαβίστικες και χωρίς καμία λογική, για τον Schenker ήταν απλά μια δήλωση άρνησης της πίεσης που του ασκούσε το εκάστοτε περιβάλλον του, ακόμα και στα πιο «φωτεινά» σημεία της καριέρας του, λειτουργούσε αντιφατικά. Άφηνε μπάντες, ακύρωνε περιοδείες, άλλαζε συνεργάτες και απορρίπτει προτάσεις που άλλοι θα σκότωναν για να έχουν. Λέγεται ότι αρνήθηκε συνεργασία με τους AEROSMITH, THIN LIZZY, MOTORHEAD και πρόταση από τον Ozzy Osbourne – γιατί πολύ απλά δεν «ένιωθε» ότι είναι η σωστή στιγμή. Στο βιβλίο του Ozzy, “I am Ozzy”, αναφέρεται πως αμέσως μετα τον θάνατο του Randy Rhoads ο Ozzy πήρε τηλέφωνο τον Schenker και του ζήτησε να μπει στο σχήμα του, γνωρίζοντας πως ήταν ο αγαπημένος μουσικός του άτυχου κιθαρίστα του. Έχοντας φύγει από τους UFO και τους SCORPIONS, επειδή δεν μπορούσε να αντέξει το όλο σκηνικό με την προβολή και την έντονη δημοσιότητα, γι’ αυτόν ήταν παράλογο να δεχτεί την πρόταση του Ozzy ο οποίος εκείνα τα χρόνια ήταν εξαιρετικά δημοφιλής και έκανε εκτεταμένες περιοδείες. Πρόβαλε λοιπόν παράλογες απαιτήσεις, μέχρι και ιδιωτικό jet (!) προκειμένου να αναγκάσει τον Ozzy να μετανιώσει …που τον πήρε τηλέφωνο!
Ήταν ένας ιδιοφυής κιθαρίστας με την καρδιά ενός ερημίτη όμως. Η ιδιόρρυθμη προσωπικότητα του Schenker πολλές φορές τον οδήγησε στην απομόνωση και στην αποξένωση, όχι μόνο από το σύστημα της μουσικής βιομηχανίας αλλά ακόμα και από τον αδερφό του τον Rudolf. Τον οδήγησε σε σκοτεινά μονοπάτια. Η χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ ξεκίνησε στα τέλη των ’70s και κορυφώθηκε την επόμενη δεκαετία, καταστρέφοντας όχι μόνο προσωπικές σχέσεις αλλά και μουσικές συνεργασίες. Η αστάθεια του Schenker τον κρατούσε πίσω. Οι τσακωμοί με μέλη της εκάστοτε μπάντας του, ήταν συχνοί, οι φυσιολογικές αποχωρήσεις επίσης. Παράλληλα, ο ίδιος βυθιζόταν όλο και περισσότερο στην απομόνωση και την εσωτερική του ανασφάλεια, ειδικά μετά την περίοδο της συνεργασίας του με τον Robin McAuley, αρχές των 90s.
Μάλιστα μετά το εξαιρετικά επίπονο διαζύγιο του μπήκε σε μια μακρά περίοδο βαθιά κατάθλιψης. Αποσύρθηκε από τη μουσική, βρέθηκε άστεγος για κάποιο διάστημα, έμενε σε motel και κοιμόταν στα αυτοκίνητα, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις του. Του είχαν απομείνει μόνο μερικές κιθάρες. Ήταν ακόμα ένα αχαρτογράφητος χαρακτήρας. Επανήλθε στην μουσική αλλά η ψυχική του κατάσταση ήταν στο ναδίρ. Η δεκαετία από τα μέσα των 90s έως και τα τέλη των 00s ήταν σχεδόν καταστροφική και την μοίρασε ανάμεσα στους UFO, σε διάφορες εκδοχές των MSG και σε αμφιλεγόμενα προσωπικά άλμπουμ. Υπήρξαν συναυλίες όπου δεν μπορούσε να ολοκληρώσει, εμφανιζόταν στην σκηνή σε κατάσταση αποσύνθεσης, και πολλοί θεωρούσαν ότι η κάκιστη ψυχική του υγεία, είχε κατανικήσει το ταλέντο του.
Στις πιο σκοτεινές μας όμως στιγμές, υπάρχει ένα μυστήριο φως που θα δείξει τον δρόμο. Αρκεί να μπορείς να το ακολουθήσεις. Ο Michael Schenker το είδε και το ακολούθησε όμως. Κατάφερε να σηκωθεί, να πετάξει μακριά τα πάθη του και να βρει τον εαυτό του. Να λυτρωθεί. Πως τοι κατάφερε; Δεν ξέρω πραγματικά, αλλά η προσωπική μου άποψη είναι πως αποτελεί παράδειγμα και του βγάζω το καπέλο. Ξεκίνησε από το 2011 μια νέα πορεία, εντυπωσιακή! Ο ίδιος δήλωσε ότι βρήκε καταφύγιο στην πνευματικότητα. Καθάρισε, απομακρύνθηκε από τον κύκλο αυτοκαταστροφής και άρχισε να επανεφευρίσκει τον εαυτό του. Τα τελευταία χρόνια δείχνει πιο ήρεμος, συμφιλιωμένος με το παρελθόν του και με βαθιά επίγνωση των λαθών του. Τα side projects MICHAEL SCHENKER FEST, MICHAEL SCHENKER’S TEMPLE OF ROCK και φυσικά οι MSG δείχνουν έναν άνθρωπο και μουσικό που πλέον τιμά την ιστορία του, τους παλιούς και νέους συνεργάτες, αναγνωρίζει την πορεία του, με όλες τις πληγές της, όποιες και εάν είναι αυτές.
Το περίπλοκο δράμα μεταξύ Michael και Rudolf Schenker
Μια από τις πιο φορτισμένες και μυστήριες σχέσεις στην ιστορία του hard rock δεν είναι μεταξύ μελών συγκροτήματος, αλλά μεταξύ δύο αδελφών: του Michael και του Rudolf Schenker. Ο ένας, μια μουσική ιδιοφυΐα που έλαμψε και κάηκε στα φώτα του κιθαριστικού πάθους. Ο άλλος, ο οργανωτικός, σταθερός, «επαγγελματίας» που έχτισε μεθοδικά ένα brand παγκόσμιου βεληνεκούς, τους SCORPIONS. Ανά τα χρόνια εκατέρωθεν δηλώσεις δημιούργησαν ένα κλίμα ψυχρότητας, για να μην πω εχθρότητας μεταξύ των δυο αδελφών, ανταλλάσσοντας κατηγορίες. Ο μεν Michael πάντοτε κατηγορούσε τον αδελφό του ότι εκμεταλλεύτηκε το συνθετικό του ταλέντο χωρίς να του αποδώσει τα credits που του αναλογούσαν, ή ότι του έκλεψε ιδέες τις οποίες μετέτρεψε σε βασικές μελωδίες των τραγουδιών των SCORPIONS. Επίσης δεν ήταν λίγες οι φορές που τον κατηγόρησε για αντιγραφή και τον χαρακτήρισε ουσιαστικά ως ατάλαντο.
Από την άλλη ο Rudolf και αυτός κατηγόρησε τον αδελφό του για ασυνέπεια (ειδικά την εποχή του “Lovedrive”), για αχαριστία και θεωρεί ότι πάντα λειτουργούσε με πολύ φροντίδα απέναντί του, παρόλο που ο Michael, όπως θεωρεί, δεν είναι ένας τύπος με αξιοπιστία να τον έχεις δίπλα σου ως συνεργάτη. Τα χρόνια πέρασαν αλλά το χάσμα είναι ακόμα και σήμερα πολύ μεγάλο μεταξύ τους. Ο Rudolf, συνέχισε να καθοδηγεί τους SCORPIONS προς την παγκόσμια επιτυχία, ενώ ο Michael έζησε μια πιο μοναχική, εσωτερική διαδρομή – λιγότερο εμπορική, αλλά καλλιτεχνικά αυθεντική. Το ερώτημα παραμένει: μπορεί ποτέ να γεφυρωθεί αυτή η απόσταση; Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία ένδειξη ουσιαστικής επαναπροσέγγισης. Ο Michael μοιάζει συμφιλιωμένος με το παρελθόν, χωρίς να ζητά την οποιαδήποτε αποκατάσταση ή «συγχώρεση». Και σήμερα αν προσέξει πια τις συνεργασίες του και τις κυκλοφορίες του, θα διαπιστώσει ότι γεφυρώσει το χάσμα με συνεργάτες του από το παρελθόν με τους οποίους κάποτε διαφώνησε εντονότατα. Όλους; Όχι όλους. Τον αδελφό του τον έχει αφήσει απ’ έξω. Κι αν κάτι του αναγνωρίζουν όλοι όσοι τον έχουν ακούσει να μιλά ή να παίζει, είναι πως ποτέ δεν θυσίασε τη μουσική του αλήθεια για να γίνει σταρ. Ίσως τελικά αυτή να είναι και η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στα δύο αδέλφια: ο Rudolf έφτιαξε ένα εμπορικό μεγαθήριο. Ο Michael, έφτιαξε ένα μύθο.
Γιατί δεν έγινε ποτέ mainstream star;
Παρά τη μεγάλη του επιρροή σε μια και δυο γενιές μουσικών, την αναγνώριση και το τεράστιο ταλέντο του, ο Michael Schenker δεν κατάφερε ποτέ να γίνει σταρ πρώτου μεγέθους με την ευρεία έννοια του όρου. Ο λόγος δεν ήταν η έλλειψη ικανοτήτων ή επιτυχίας, αλλά η στάση του απέναντι στη βιομηχανία της μουσικής και η επιλογή του να διατηρήσει τον καλλιτεχνικό του έλεγχο. Οι προσωπικές δυσκολίες, οι καταχρήσεις, η εσωστρέφεια και οι αντιπαραθέσεις με συγκροτήματα και συνεργάτες περιόρισαν την πορεία του. Παράλληλα, η εμμονή του στην ποιότητα και το προσωπικό του όραμα τον κράτησε μακριά από τις συμβατικές συνταγές της επιτυχίας, ακόμα και όταν η εμπορική στροφή της μουσικής του στα χρόνια του με τον Robin McAuley ήταν εμφανής.
Η αναγνώριση
Σε αυτό το μικρό άρθρο, δεν επιδίωξα να κάνω αυτό που κάνουμε συνήθως, μια αναδρομή στην δισκογραφία του Schenker, το θεωρώ περιττό, γιατί από την μία είναι πολύ μεγάλη, είναι δαιδαλώδης κι έχει πολλές μορφές. Τα τραγούδια του, εφόσον διαβάζετε αυτό το άρθρο τα ξέρετε, τα all time classic του, τα hidden treasures του, τα υπέροχα instrumental του. Αυτό το άρθρο έχει σκοπό να κάνει μια ελάχιστη εισαγωγή, με αφορμή της συναυλία του στην χώρα μας, στην περίπλοκη προσωπικότητα του. Αυτή που τον οδήγησε από την κορυφή στο ναδίρ, αλλά και από εκεί ξανά στην λύτρωση και στην αναγνώριση, την οποία έμαθε να την αποδέχεται. Σήμερα ο Schenker είναι ένας άνθρωπος που έχει βρει τον δρόμο του και τον λόγο της ύπαρξης του. Στην σκηνή επάνω δεν θα δείτε μόνο έναν από τους πιο σημαντικούς rock κιθαρίστες όλων των εποχών. Στην σκηνή θα δείτε έναν κιθαρίστα που πάνω από όλα νίκησε τους δαίμονες του, τον ίδιο του τον εαυτό του και κατάφερε να επιβιώσει. Ίσως έτσι η οπτική σας αλλάξει και του δώσετε ένα ακόμα πιο θερμό χειροκρότημα, γιατί το αξίζει…
Δημήτρης Σειρηνάκης
