Πριν ελάχιστες μέρες, είχαμε την επέτειο της κυκλοφορίας του “The X-factor”, του δέκατου δίσκου των IRON MAIDEN και πρώτου τους, με τον Blaze Bayley που είχε αντικαταστήσει τον Bruce Dickinson. Ο Blaze, δέχθηκε με πολύ μεγάλη χαρά να μας μιλήσει αποκλειστικά γι’ αυτόν το δίσκο, με κάθε λεπτομέρεια, από τη στιγμή που έκανε τις audition για να μπει στο συγκρότημα, τη διαδικασία της σύνθεσης και ηχογράφησης, μέχρι τις περιοδείες που ακολούθησαν. Πάντα με χιούμορ, πάντα με πολύ καλή διάθεση, αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά, ένας εξαιρετικός συνομιλητής, που διέθεσε κάτι παραπάνω από μία ώρα για να μιλήσουμε για το συγκεκριμένο άλμπουμ. Σας αρέσει, δεν σας αρέσει το “The X-factor”, είμαι απολύτως βέβαιος, ότι θα απολαύσετε τη συζήτηση που κάναμε, με πολλά χιουμοριστικά ευτράπελα, για να οποία σας συστήνω ανεπιφύλακτα να δείτε και τα δύο video με τη συνέντευξη, τα οποία βρίσκονται στο τέλος του κειμένου. Ενός κειμένου που αριθμεί κάτι παραπάνω από 5000 λέξεις, δείγμα της καλής διάθεσης του συνομιλητή… Απολαύστε λοιπόν, τον Blaze Bayley!
Blaze, καλώς ήρθες στο ελληνικό Rock Hard. Η Ελλάδα, πάντα υπήρξε μία χώρα που σε στήριξε και αγαπά τη φωνή σου.
Είμαι πάρα πολύ τυχερός που έχω τη φοβερή υποστήριξη των Ελλήνων οπαδών. Έχω περάσει εξαιρετικές στιγμές στη χώρα σου. Όταν μπήκα στους IRON MAIDEN, η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που παίξαμε συναυλίες. Ήμουν νέος, δεν ήξερα τι να περιμένω και οι Έλληνες μου έδωσαν την ευκαιρία να δείξω ποιος είμαι και ήταν πραγματικά φανταστικά. Από τότε, πάντοτε έψαχνα να βρω ευκαιρία να έρθω και να παίξω στην Ελλάδα. Δεν ήταν πάντα εύκολο, εξαιτίας παραγόντων έξω από τη μουσική, επειδή είμαι ένας πολύ μικρός καλλιτέχνης. Αλλά υπάρχουν πολλοί οπαδοί που με αγαπάνε και τους αγαπάω και λατρεύω κάθε στιγμή που έρχομαι στην υπέροχη χώρα σου. Πάντα προσπαθώ εγώ και η ομάδα μου να έρθουμε στην Ελλάδα και οι αναμνήσεις που έχω από την περιοδεία του “X-factor” είναι απίστευτες. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, είχα πολύ μεγάλο support και πολύ ωραίες αντιδράσεις από τον κόσμο.
Αφού η συνέντευξη είναι αποκλειστικά για το “X– factor”, θα ξεκινήσω με την πιο προφανή των ερωτήσεων. Είχε περάσει ποτέ από το μυαλό σου, ακόμα και στα πιο τρελά σου όνειρα, όταν περιόδευσες με τους IRON MAIDEN, όσο ήσουν ακόμα στους WOLFSBANE, ότι λίγα χρόνια αργότερα, θα αντικαθιστούσες τον Bruce Dickinson; Για όσους δεν γνωρίζουν, να θυμίσω ότι το 1990 είχατε παίξει μαζί στην περιοδεία για το “No prayer for the dying”.
Σε καμία περίπτωση. Η φωνή μου ήταν τόσο διαφορετική από του Bruce. Ήμουν οπαδός του, ήμουν οπαδός των IRON MAIDEN. Αγαπώ πολύ και τη φωνή του Paul Di’ Anno σ’ αυτά τα δύο άλμπουμ. Εκείνη την περίοδο ήμουν στους WOLFSBANE και όταν έφυγε ο Bruce δεν είχε περάσει από το μυαλό μου ότι θα διάλεγαν εμένα. Μπορούσαν να διαλέξουν ανάμεσα σε 100 τραγουδιστές που έμοιαζαν με τον Bruce, ο οποίος είναι ένας τόσο επιδραστικός τραγουδιστής στον κόσμο του metal. Δεν το έκαναν όμως και διάλεξαν έναν πολύ διαφορετικό. Η εποχή που τραγούδησα εγώ, είναι μία αλλαγή για τους MAIDEN. Ο Steve Harris, από την εποχή που περιοδεύαμε ακόμα μαζί, είχε πιάσει κάτι ιδιαίτερο που έχει η φωνή μου, από τα soundcheck που κάναμε, ακόμα. Ακούς το “Sign of the cross” και καταλαβαίνεις ότι δεν έχει γραφτεί για τον Bruce σε καμία περίπτωση. Όταν μπήκα στο συγκρότημα, δεν είχε γραφτεί ΚΑΘΟΛΟΥ μουσική και ο Steve Harris μου είχε πει: “δεν έχει γραφτεί τίποτα ακόμα και δεν με νοιάζει ποιος θα γράψει τα τραγούδια, αρκεί να είναι σπουδαία». Δουλεύοντας μαζί με τον Janick Gers, τον Steve Harris, τον Dave Murray και τον Nicko McBrain, άρχισε να βγαίνει ένα καλό αποτέλεσμα. Ο Harris βρήκε συγκεκριμένες περιοχές της φωνής μου που εμφανίζονται στο “Sign of the cross”, στο “Clansman”, στο “Lord of the flies”, στο “Judgment of heaven”, στο “Aftermath”. Μιλάμε για μία διαφορετική πλευρά της φωνής μου. Και αυτό σηματοδότησε μία μεγάλη αλλαγή στους IRON MAIDEN, αυτό που λέμε «progressive εποχή των IRON MAIDEN». Μέχρι τότε, όταν έγραφα τραγούδια ήταν μία απρόβλεπτη περίπτωση. Είχα μια ιδέα, τη δούλευα και κατέληγε με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο. Όταν δούλεψα με ανθρώπους όπως ο Steve Harris, μπορούσα να έχω μία ιδέα και αυτή να αποτυπωθεί στο CD ΑΚΡΙΒΩΣ όπως την είχα στο μυαλό μου. Αυτό ήταν μία αποκάλυψη για μένα. Το καλύτερο τραγούδι μου, κατά την προσωπική μου γνώμη, που δεν είναι βέβαια στο “X-factor”, είναι το “Como estais amigos”. Είναι απλό, γεμάτο συναισθήματα και καθοδηγείται από τον Steve και τον Janick τελικά, προς τον σωστό δρόμο, κάτι που έγινε με πολλή υπομονή και πολλή προσπάθεια. Όπως και το “Virus” κατέληξε όπως είναι μ’ έναν πολύ special τρόπο, γράφοντας κάποιους στίχους ο Steve, κάποιους στίχους εγώ και ήμασταν όλοι μαζί στο δωμάτιο. Στο “X-factor”, ο Steve Harris και ο Nigel Green, βρήκαν ένα μέρος της φωνής μου, το οποίο δεν ήξερα ότι υπήρχε και βγήκε το “eleven saintly shrouded men, silhouettes stand against the sky” (σ.σ. τραγουδώντας το “Sign of the cross”). Δεν ήξερα από πού βγήκε αυτή η φωνή!!! Ή το “I don’t care about this world anymore” (σ.σ. τραγουδώντας το “Lord of the flies”). Απίστευτη εμπειρία. Τι σημαίνει το “X-factor” για μένα; Το νέο μου δίσκο, “War within me”, μπορείς να τον ακούσεις και να νιώσεις την ευθεία επιρροή του “X-factor”.
Πολύ ωραία. Έχουμε να μιλήσουμε για πολλές λεπτομέρειες γύρω από το “X–factor”, οπότε πάμε να τις δούμε μαζί. Είναι αλήθεια ότι σε πήρε τηλέφωνο ο Steve Harris και του είπες ότι θα κάτσεις στους WOLFSBANE και θα το δεις αργότερα; Τι σκέφτηκες όταν έκλεισες το τηλέφωνο;
Εκείνη την περίοδο, πίστευα με όλη μου την ψυχή ότι οι WOLFSBANE, θα πήγαιναν ένα επίπεδο παραπέρα. Εκείνη η περίοδος όμως, ανήκε στο grunge, που υπήρχε παντού στα περιοδικά. Ο κόσμος δεν ήθελε να είναι χαρούμενος. Και τότε, αλλά ακόμα και σήμερα, όταν βρισκόμαστε, ήμασταν πάρα πολύ σοβαροί με τη μουσική μας στους WOLFSBANE. Εκείνη την περίοδο, πίστευα ότι ήμασταν ακριβώς πριν πάμε στο επόμενο επίπεδο, αλλά τελικά έκανα ένα τεράστιο λάθος. Ήμασταν ακριβώς στο στάδιο που θα κατέρρεε το συγκρότημα. Πρέπει να πω ότι είχαμε κλεισμένη και μία περιοδεία και δεν ήθελα να απογοητεύσω τα παιδιά. Είμαστε ακόμα και τώρα πολύ καλοί φίλοι με τα παιδιά και όταν έφυγα για να πάω στους MAIDEN, είχα την καλύτερη αντιμετώπιση από τα υπόλοιπα μέλη των WOLFSBANE. Περίεργοι καιροί. Που να φανταστώ ότι θα γινόμουν ο τραγουδιστής στη μεγαλύτερη heavy metal μπάντα;
Τελικά πήρες εσύ πίσω τον Harris ή σε κάλεσε ο Rod Smallwood να μπεις στο συγκρότημα;
Το προηγούμενο τηλέφωνο έγινε αρκετά νωρίς, αλλά τότε είχα νέο δίσκο με το σχήμα μου και περιοδεία. Αργότερα όμως, ζητούσαν από τραγουδιστές να στείλουν το υλικό τους κι έτσι έγινε.
Είναι αλήθεια ότι όταν είχες ραντεβού για audition με τους IRON MAIDEN, υπήρχε μία σφοδρή χιονόπτωση με αποτέλεσμα να καθυστερήσεις αρκετές ώρες να πας και να τους στήσεις;
Είναι απολύτως αληθινό αυτό που λες! Στην Αγγλία, αν πέσει 5 χιλιοστά χιόνι, ξαφνικά σταματάνε όλα!!! Αυτό, συνέβη στην πιο σημαντική audition της ζωής μου και μου πήρε δύο ώρες παραπάνω για να φτάσω εκεί που έπρεπε. Κάποια στιγμή εξαφανίστηκε το χιόνι, αλλά εγώ είχα ήδη αργήσει δύο ώρες και είχα απογοητευτεί, ενώ κι όταν έφτασα εκεί, όλοι φαίνονταν να είχαν αγανακτήσει που με περίμεναν! Εγώ απλά πήγα κι έκανα ότι καλύτερο μπορούσα. Δεν θεωρούσα ότι θα με επέλεγαν. Είχα μάθει δέκα τραγούδια…
Μπορείς να θυμηθείς ποια;
“Wrathchild”, “Fear of the dark”, “Iron Maiden”, “The clairvoyant”, “The trooper”, “Hallowed by thy name”, “Afraid to shoot strangers”… Τραγούδια που παίζονταν σε κάθε συναυλία. Διασκέδασα αφάνταστα στην audition, διότι έστω και για μία ώρα, ήμουν ο τραγουδιστής των IRON MAIDEN!!! Απόλαυσα κάθε γέμισμα στα τύμπανα, κάθε σόλο, κάθε νότα του μπάσου. Ήμουν τόσο μεγάλος οπαδός… Είχα κάνει την προετοιμασία μου, αλλά το θέμα ήταν ότι προσπάθησα να απολαύσω αυτήν την ώρα που ήμουν ο τραγουδιστής των IRON MAIDEN!
Είχες εικόνα ποιοι ήταν οι ανταγωνιστές σου για τη θέση;
Όχι. Ήταν πολύ καλό το ότι όλοι είχαν κρατηθεί χωριστά και δεν γνωρίζαμε ποιοι άλλοι ήταν υποψήφιοι για τη θέση. Μάθαμε κάποιους, αφότου είχε τελειώσει όλο αυτό. Ο Doogie White, για παράδειγμα, ήταν ένας άλλος τραγουδιστής που είχε κάνει πολύ καλή audition. Και ο Steve Harris μου έκανε ένα εντελώς απάνθρωπο αστείο, πρέπει να σου πω. Στο δεύτερο μέρος της audition, πήγαμε στο στούντιο και ηχογραφήσαμε τη φωνή μου. Όταν ρώτησα αν μπορώ να πάρω ένα αντίγραφο αυτού που ηχογραφήσαμε κι εκείνος μου απάντησε: «αν δεν πάρεις τη θέση, θα σου στείλω την κασέτα εκείνου που τελική την πήρε»!!! (γέλια) Ο μπάσταρδος! Χαχαχαχαχαχα! Ποτέ δεν άκουσα την audition μου!!!
Φαντάζομαι τη δική σου κασέτα θα την έχουν οι υπόλοιποι! Χαχαχαχα!
Χαχαχαχα! Ναι, φαντάζεσαι; «Απέτυχες, αλλά πάρε την κασέτα του τύπου που πήρε τη δουλειά»!
Ε, αφού δεν την έχεις λοιπόν, ζήτα τη από τον Doogie White (τρελά γέλια εκατέρωθεν). Να σε ρωτήσω κάτι άλλο; Μου είπες στο ξεκίνημα πως πιστεύεις ότι σε πήραν επειδή ακουγόσουν διαφορετικός. Θεωρείς ότι έπαιξε ρόλο ότι ήσουν Βρετανός και ο Harris δεν γουστάρει να δουλεύει με ανθρώπους με καταγωγή εκτός Μεγάλης Βρετανίας;
Θα πρέπει να ρωτήσεις τον Steve γι’ αυτό. Εγώ δεν είχα ποτέ τέτοια αίσθηση. Ο Steve μόνο μπορεί να σου απαντήσει σ’ αυτό, αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά. Όλοι τους είχαν ανάμιξη σ’ αυτήν την απόφαση. Εγώ θέλω να πιστεύω ότι με επέλεξαν επειδή ήμουν όμορφος και θα έφερνα περισσότερες γυναίκες στις συναυλίες τους, ως οπαδούς (γέλια).
Εδώ που τα λέμε, έμοιαζες και κάπως με τον Bruce Dickinson τότε!
Ναι!!! Πριν πολλά χρόνια, είχε έρθει στη Νέα Υόρκη ο Bruce, όταν παίζαμε με τους WOLFSBANE. Αν θυμάμαι καλά, το Kerrang! είχε δύο φωτογραφίες μας τη μία δίπλα στην άλλη κι έλεγε πόσο μοιάζουμε και ήπιαμε ένα ποτό και βγάλαμε μαζί μία φωτογραφία, για να κάνουμε πλάκα, πολύ πριν τα κινητά τηλέφωνα. Θα μου άρεσε πάρα πολύ να την έβλεπα. (σ.σ. τη βλέπετε εσείς και του την έστειλα κιόλας!)
Πάμε στην πρώτη σου εμπειρία όταν μαζευτήκατε να γράψετε τραγούδια μαζί, πρώτη φορά. Πριν μπεις στο στούντιο, πάτησες σκατά από τους σκύλους του Steve Harris, έτσι δεν είναι;
Ναι. Μόνο που είπες τη λέξη «σκύλος». Αυτά που είχε ο Harris δεν ήταν σκύλοι, αλλά μικρά άλογα!!! Χαχαχαχαχα! Σαν τα κυνηγόσκυλα του Baskervilles!!! (σ.σ. για την ακρίβεια ήταν μολοσσοί, οπότε καταλαβαίνετε το μέγεθος!) Όταν έφτασα στο χώρο που θα είχαμε το writing session, είχε μια χαρά φως στην αυλή. Όταν βγήκα όμως να πάρω τις σημειώσεις μου, είχε σκοτάδι και δεν έβλεπα τίποτα και φυσικά πάτησα τα σκατά!!! Την πρώτη μέρα που θα γράφαμε τραγούδια όλοι μαζί. Φαντάζεσαι να έμπαινα μέσα και να μιλούσαν στο τηλέφωνο: (σ.σ. κάνει ότι ο Harris μιλά στο τηλέφωνο) «Ναι, ο Blaze πάτησε σκατά και καθαρίζεται τώρα, έλα εσύ Doogie να πάρεις τη δουλειά»!!! Χαχαχαχαχαχα! Παρόλα αυτά, η σύνθεση πήγε καλά, αφού –αν θυμάμαι καλά- τελειώσαμε το “Man on the edge” τότε. Ήταν όμως τόσο ντροπιαστικό αυτό που συνέβη… Ήθελα να ανοίξει η γη να με καταπιεί!!!
Στην audition καθυστέρησες δύο ώρες, στο πρώτο writing session πάτησες σκατά σκύλου και μπήκες στο στούντιο, τι άλλο θα μπορούσε να σου συμβεί;
Είμαι πάρα πολύ τυχερός στη ζωή μου! Χαχαχα!
Μπορούσες να σκεφτείς ότι οι MAIDEN θα σου άφηναν χώρο να γράψεις στίχους και μουσική που θα χρησιμοποιούνταν στο δίσκο;
Δεν μπορούσα να το σκεφτώ διότι και στους WOLFSBANE ήμουν συνθέτης και θεωρώ ότι είχαμε κάποια καλά τραγούδια. Εκεί όμως έγραφα πιο rock τραγούδια, ενώ στους MAIDEN έπρεπε να γράφω heavy metal, μουσική την οποία άκουγα. Μου άρεσε πάρα πολύ το γεγονός ότι υπήρχαν μεγάλα instrumental μέρη και δύο κιθάρες. Θα σου πω κάτι. Ο κόσμος σε αποκαλεί καλλιτέχνη, αλλά αισθάνεται πάρα πολύ άνετα να παρέμβει στην τέχνη σου. Σου λέει για το εξώφυλλο σου, σου λέει για τους στίχους σου, ότι πρέπει να αλλάξεις αυτή τη λέξη και μετά σε λένε καλλιτέχνη. Είναι σαν να πήγαιναν στον Βαν Γκογκ μ’ ένα πινέλο και να του έλεγαν: «Συγνώμη Vincent, μπορείς να αλλάξεις αυτά τα αστέρια ή ένα από αυτά τα λουλούδια;» Δεν νομίζω! Οι IRON MAIDEN και το management τους, πάλεψαν με νύχια και με δόντια, όλα τα προηγούμενα χρόνια, να αφήσουν τη δισκογραφική εταιρία έξω από τη μουσική τους. Φτάσαμε στο σημείο, η δισκογραφική εταιρία να έχει απαγόρευση πρόσβασης στο στούντιο! Κανείς από τη δισκογραφική εταιρία, δεν επιτρεπόταν να ακούσει οποιαδήποτε ηχογράφησή μας πριν το τελικό mastering, την τελική μίξη και πριν το προϊόν ήταν έτοιμο να πάει στο εργοστάσιο για κοπή. Όπως καταλαβαίνεις, οτιδήποτε συζητούσαμε με το γκρουπ κι έμπαινε στο δίσκο, ήταν αυτό ακριβώς που θέλαμε. Κανείς δεν είχε, καμία απολύτως παρέμβαση στο παραμικρό με τη μουσική μας. Επειδή μου είχε συμβεί κάτι τέτοιο με τους WOLFSBANE με τη δισκογραφική κι έναν παραγωγό, αυτή ήταν μία αναζωογονητική ανάσα ελευθερίας. Ως καλλιτέχνης, αυτό είναι εκπληκτικό. Βάζω την καρδιά, την ψυχή, την αγάπη μου σ’ ένα τραγούδι και φτάνει στους οπαδούς όπως εγώ θέλω. Κανείς εκτός της μπάντας, δεν χρειάζεται να το εγκρίνει. Απίστευτο συναίσθημα. Στην προσωπική μου καριέρα, μετά τους IRON MAIDEN, έδωσα αρκετές μάχες. Ποτέ δεν έκανα πίσω και είμαι πολύ τυχερός να βρίσκομαι εδώ που είμαι τώρα, με ανθρώπους που υποστηρίζουν το καλλιτεχνικό και δημιουργικό μου όραμα, αυτό που εγώ πιστεύω ότι κάνει ωραίο το τραγούδι, το artwork που εγώ θέλω. Έχω βέβαια και μία υπέροχη ομάδα που με υποστηρίζει πάρα πολύ πάνω σ’ αυτό. Ο λόγος που το τελευταίο μου άλμπουμ, “War within me”, βγήκε έτσι, είναι επειδή επέστρεψα στο “X-factor” και στις ημέρες που ένιωσα μία απελευθέρωση, ότι μπορούσα να κάνω αυτό που ήθελα. Αν κάποια στοιχεία ακούγονται ωραία μαζί, μπαίνουν στο δίσκο. Ο Steve Harris ήταν κάτι σαν μέντορας για εμένα, σε ότι αφορά τη σύνθεση και το τραγούδι.
Ένιωσες ποτέ ότι ο Steve Harris είχε προβλήματα με το διαζύγιό του και με την κατάσταση με το νέο τραγουδιστή;
Η κατάσταση με το νέο τραγουδιστή, είχε πια περάσει αρκετό καιρό. Δεν είχε να κάνει με αυτό καθ’ αυτό το γεγονός. Υπήρχε μία ομάδα που ήταν επιτυχημένη και διαλύθηκε. Ήταν σκληρό για τους οπαδούς που έφυγε ο αγαπημένος τους τραγουδιστής από το αγαπημένο τους συγκρότημα. Δεν είχε να κάνει με εμένα. Εγώ είχα ενθουσιασμό όταν μπήκα. Είχα μπει στο –για εμένα- μεγαλύτερο heavy metal σχήμα και ήμουν έτοιμος να βγούμε για συναυλίες. Κανένα πρόσωπο δεν είναι πάνω από τους IRON MAIDEN. Οι IRON MAIDEN είναι ένα συγκρότημα, που παράγει αυτόν τον απίστευτο ήχο. Είναι φοβερό να έχεις τη φωνή του Bruce Dickinson σ’ αυτά τα τραγούδια, αλλά κι ένας άλλος τραγουδιστής, σε διαφορετικό τραγούδι, μπορεί να κάνει καλή δουλειά, έστω και με διαφορετική μουσική κατεύθυνση. Είμαι πιο εσωστρεφής και σκοτεινός στον τρόπο που τραγουδάω, εκεί που ο Bruce είναι μεγαλοπρεπής και φωτεινός. Ήμαστε δύο εντελώς διαφορετικοί τραγουδιστές και ο Steve ποτέ δεν είχε πρόβλημα με αυτό. Στις συζητήσεις που είχαμε, απολάμβανε τον ενθουσιασμό μου και όλη την ενέργεια που έφερα στο συγκρότημα. Μην ξεχνάμε ότι ο Τύπος στη Βρετανία, εκείνη την περίοδο, έλεγε ότι οι IRON MAIDEN είναι εκτός εποχής, είναι δεινόσαυροι και πρέπει να ακούμε NIRVANA, SOUNDGARDEN και PEARL JAM. Κι εμείς παίζαμε στην Ελλάδα σε 18.000 θεατές, δύο βραδιές, σε 10-20 χιλιάδες κόσμο στην Ισπανία και στην Αγγλία έλεγαν ότι είμαστε σαν το Jurassic Park και ότι θα εξαφανιζόμασταν σε λίγα χρόνια… Για δείτε όμως τώρα, που είναι το grunge; Χα χα χα (σ.σ. καγχάζει). Εγώ είμαι ακόμα εδώ και γράφω δίσκους, το ίδιο και οι IRON MAIDEN, που βγάζουν ποιοτική και καλή μουσική. Έκαναν μεγάλο λάθος. Ποτέ δεν αποφασίζουν οι δημοσιογράφοι αν θα συνεχίσουν, για παράδειγμα, οι IRON MAIDEN, αλλά οι οπαδοί. Και είμαι ευτυχισμένος που οι οπαδοί μου με ακολουθούν με την καρδιά τους, ότι και να γράψει ο Τύπος για εμένα. Οι IRON MAIDEN το έκαναν αυτό για τόσα χρόνια, που είχαν συνηθίσει. Ο Steve Harris, όντως είχε σοβαρά προσωπικά προβλήματα εκείνη την περίοδο. Τον έβλεπες ότι έχανε τη συγκέντρωσή του κάποιες φορές, αλλά όταν δουλεύαμε, φίλε μου, ήταν ευφυέστατος. Ευφυέστατος!!! Το “X-factor” ανοίγει και μπορείς να νιώσεις ότι υπάρχει σκοτάδι. Ο λόγος που το “X-factor” είναι σχετικό και στις μέρες μας, είναι επειδή όλοι μας έχουμε αυτό το σκοτάδι και πολλοί από εμάς συνδεόμαστε με πολύ ειδικό τρόπο. Έρχεται συνεχώς κόσμος που μου λέει τι σημαίνουν τα τραγούδια αυτά για εκείνους και νιώθω πολύ ταπεινοφροσύνη, επειδή κάτι που έγραψα όπως ακριβώς ήθελα, έχει επηρεάσει ανθρώπους με θετικό τρόπο. Είναι απίστευτο.
To “X–factor” ήταν ο πρώτος δίσκος των IRON MAIDEN που δεν έκανε την παραγωγή του ο Martin Birch μετά από πάρα πολλά χρόνια. Πως ήταν ο Steve Harris ως παραγωγός, μιας και δεν είχε προηγούμενη εμπειρία;
Ήλπιζα να δουλέψω με τον Martin Birch. Η αλήθεια, την οποία δεν μπορείς να γνωρίζεις αν δεν είσαι παρών, είναι ότι ο Steve Harris πάντα ήταν δίπλα στον παραγωγό. Αν δεις το “Visions of the beast” ή διάφορα ντοκιμαντέρ για τους IRON MAIDEN, από τα πρώτα demo που έκαναν, ο Steve ήταν ευφυέστατος σε ότι έχει να κάνει με τη μουσική, κάθε μικρή λεπτομέρεια τη θεωρούσε σημαντική, στη μίξη, στο mastering, οπουδήποτε. Δεν άφησε ποτέ, τίποτα στην τύχη. Ο Martin Birch έχει τα credit ως ο παραγωγός των IRON MAIDEN και ο Steve Harris έμαθε πολλά από εκείνον. Στα τελευταία τους άλμπουμ, όμως, ο Harris είχε δουλέψει δίπλα του οπότε μπορεί να μην είχε credit ως παραγωγός, ήταν όμως εκεί, μάθαινε, είχε γράψει τόσα τραγούδια και θεώρησε ότι εκείνη ήταν η στιγμή που θα προσπαθούσε να κάνει παραγωγή στο ίδιο του το άλμπουμ. Αυτό το πήρα ως μάθημα και στη δική μου ζωή επειδή, όταν δουλεύεις με κάποιον παραγωγό, εκείνος προσθέτει λίγο παραπάνω χρώμα στη δική σου εικόνα. Όταν είσαι ο ίδιος παραγωγός, κανείς δεν μπορεί να προσθέσει τίποτα. Αν έχεις την εμπειρία και τη ικανότητα, μπορείς να έχεις ένα τελικό αποτέλεσμα όπως εσύ αισθάνεσαι ότι ο ακροατής θα πρέπει να το ακούσει. Αυτός ήταν ο λόγος που το έκανε αυτό. Το ίδιο έκανα κι εγώ, χρόνια αργότερα, στο τελευταίο μου άλμπουμ, “War within me”, που έκανα την παραγωγή με τον Chris Appleton και αυτό το πήρα από την εποχή του “X-factor”. Εκτός όλων των άλλων, ο Steve, ανακάλυψε ένα μέρος της φωνής μου, το οποίο ποτέ δεν είχα χρησιμοποιήσει όταν ηχογραφούσα, ούτε όταν ήμουν σε συναυλία. Το βρήκε, το χρησιμοποίησε και το έβαλε στα κομμάτια. Γι’ αυτό η φωνή μου είναι πιο μεγάλη, πιο σκοτεινή και πιο εκφραστική από οποιαδήποτε άλλη στιγμή, μέχρι τότε.
Παρόλα αυτά, όλη αυτή η διαδικασία κράτησε πάνω από ένα χρόνο, που ήταν πάρα πολύ για τους IRON MAIDEN κι εσύ σαν καινούργιο μέλος, λογικό ήταν να ανυπομονείς για να κυκλοφορήσει. Πως έβλεπες όλη αυτή την καθυστέρηση; Είχε μήπως να κάνει με το ατύχημα που είχες με τη μοτοσυκλέτα;
Όχι. Ήταν μία περίοδος αναταραχών στη μουσική βιομηχανία. Όταν μπήκα στους IRON MAIDEN, η EMI πούλησε όλα τα εργοστάσια που είχε. Απίστευτο. Η μεγαλύτερη δισκογραφική εταιρία, πούλησε όλες τις πρέσες της, επειδή προφανώς πίστευε ότι όλα θα πάνε ψηφιακά και το CD με το βινύλιο θα πεθάνουν. Υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα στη βιομηχανία όταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε για το “X-factor”, με τους METALLICA που έκαναν επίθεση στο Napster και όλα αυτά που τελικά επιβάρυναν τους πάντες. Μη φανταστείς ότι ήμασταν μαζί 365 μέρες το χρόνο. Μαζευόμασταν, γράφαμε κάποια τραγούδια, μετά ξαναμαζευόμασταν, γράφαμε άλλα, μετά ηχογραφούσαμε κι αυτό συνέβαινε συνεχώς. Υπήρχαν όμως και ΤΡΟΜΑΧΤΙΚΕΣ τεχνικές δυσκολίες. Εκείνο τον καιρό, δεν υπήρχαν σκληροί δίσκοι. Υπήρχαν δύο ψηφιακές ταινίες με 32 κανάλια. Γι’ αυτό οι δίσκοι των MAIDEN ακούγονται πολύ καθαροί, επειδή δεν χρησιμοποιούσαν αναλογικές ταινίες, όπου θα μάχονταν ενάντια στο θόρυβο. Αυτές οι μηχανές, χάλασαν κι έπρεπε να φωνάξουμε τεχνικούς να τις κάνουν reset, κάτι που ήταν πολύ δύσκολο και πήρε πάρα πολύ χρόνο. Αυτά δεν είχαν ειπωθεί σε συνεντεύξεις τότε και ο κόσμος πίστευε ότι ήμασταν τεμπέληδες. Υπήρχαν και πολλά άλλα τεχνικά προβλήματα, εκτός αυτού, επίσης.
Παρότι ήσουν νέος στο συγκρότημα, επιλέχθηκες να μιλήσεις για το δίσκο στους δημοσιογράφους, μαζί με τον Dave Murray. Απ’ όσο ξέρω, δεν ήσουν απόλυτα ευχαριστημένος με αυτό. Γιατί δεν πήγε ο Steve Harris να μιλήσει; Ήθελε να πας εσύ, που ήσουν το καινούργιο μέλος;
Ήταν κάτι εντελώς πρακτικό. Ήμουν το νέο μέλος του σχήματος, όλοι ήθελαν να μου μιλήσουν. Ο Dave ήταν η φωνή της εμπειρίας και ο Steve ήταν ακόμη στο στούντιο, μιξάροντας το δίσκο. Αν θυμάμαι καλά, πήραμε μαζί μας 2 ή 3 τελικά mix, ώστε να τα ακούσουν οι δημοσιογράφοι, οπότε δεν υπήρχε περίπτωση ο Steve να μπορούσε να είναι στην press tour. Το πρόγραμμα ήταν εξοντωτικό. Έξι εβδομάδες, κάθε μέρα σε άλλη χώρα, να δίνουμε συνεντεύξεις όλη μέρα. Ο Dave Murray μου είπε, πως ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που έχει κάνει για τους IRON MAIDEN. Και φαντάσου πως ήταν και στην περιοδεία “World slavery” (σ.σ. μία περιοδεία εξοντωτική, όπου έδωσαν οι MAIDEN 187 συναυλίες σε 331 ημέρες) (γέλια). Οπότε θα πρέπει να ήταν πραγματικά δύσκολο. Οι περισσότεροι που άκουσαν τα τραγούδια, ένα εκ των οποίων ήταν το “Sign of the cross”, είχαν πολύ θετική ανταπόκριση στο δίσκο.
Πιστεύεις ότι είχες αρκετό χρόνο να κάνεις πρόβες με το γκρουπ, πριν βγείτε περιοδεία;
Νομίζω ότι είχα αρκετό χρόνο. Δεν έχω παράπονο. Έκανα το καλύτερο που μπορούσα με ό,τι είχα. Έκανα κάποια λάθη βέβαια. Είχαμε κάποια κενά και υπήρχε μία σχολή κιθάρας κοντά εκεί που έμενα τότε και θα μπορούσα να μάθαινα τα βασικά της κιθάρας, αφού είχα αρκετό χρόνο, το οποίο θα με βοηθούσε λίγο στη σύνθεση και στο να μπορώ να επικοινωνήσω τις ιδέες μου. Αυτό είναι το μόνο όμως. Δεν μπορώ να παραπονεθώ.
Πιστεύεις ότι είχες την προσοχή που απαιτούσε ένας νέος τραγουδιστής πριν και κατά τη διάρκεια της περιοδείας;
Ναι, νομίζω πως όλοι έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν. Ο Bruce είχε διαφορετικό στυλ από εμένα. Εγώ δεν ήθελα να τρέχω πάνω-κάτω στη σκηνή, αλλά να είμαι μπροστά, να ηγούμαι του συγκροτήματος και να βρίσκομαι όσο το δυνατόν πιο κοντά στους οπαδούς.
Ωραία. Να το θέσω αλλιώς τότε. Κατά την “X–factour”, ήσουν υποχρεωμένος κάθε βράδυ να ερμηνεύεις πολλά τραγούδια της περιόδου του Dickinson. Καταλαβαίνουμε ότι σαφώς αυτό ήταν κάτι που το ήθελαν οι οπαδοί, αλλά ήταν προφανές πως ήσουν πιο άνετος όταν τραγουδούσες κομμάτια από τον περίοδο με τον Di’ Anno. Είχες την ευκαιρία να πεις αρκετά τραγούδια από τους δύο πρώτους δίσκους, μαζί με τραγούδια από το “X–factor”, αλλά αυτό δεν συνέβη. 25 χρόνια αργότερα, ακόμα αναρωτιέμαι για ποιον λόγο επέλεξαν κάποιον που στις συναυλίες τον έβαζαν να τραγουδήσει κάτι που δεν ένιωθε άνετα. Ένιωθες σαν να σε βασανίζουν, όταν ήσουν υποχρεωμένος να τραγουδάς κάθε βράδυ επί σκηνής το “Hallowed be thy name”;
Όχι, γιατί μιλάμε για ένα από τα ωραιότερα τραγούδια όλων των εποχών κι όχι μόνο στο heavy metal… Και το “Trooper”… Και το “Fear of the dark”… Εκπληκτικά τραγούδια… Για εμένα, το να είσαι η φωνή αυτών των τραγουδιών, είναι το πιο απίστευτο συναίσθημα, να τραγουδάς “You take my life but I’ll yours, too”… Απίστευτο… “I’m waiting in my cold shell, as the bell begins to toll” (σ.σ. chime ήθελε να πει, προφανώς)… Απίστευτο… “Fear of the dark, fear of the dark” (σ.σ. δείτε το video, πως νιώθει κάθε λέξη όσων απαγγέλει. Φανταστικό συναίσθημα. Υπήρχαν λίγες νότες που ήταν σε δύσκολες θέσεις και δεν ακούγονταν πειστικές στο “Clairvoyant”, τις οποίες τις αλλάξαμε και τις τραγούδησα με διαφορετικό τρόπο. Είμαι διαφορετικός τραγουδιστής, με διαφορετικό στυλ, δεν νομίζω ότι χάλασα τη διάθεση κανενός… Ο Bruce, είχε αποκτήσει μία εξοικείωση με τα τραγούδια, όταν είχε δώσει τόσες και τόσες συναυλίες, εγώ όμως ήθελα να προσεγγίσω την στουντιακή εκτέλεσή τους. Όταν ο κόσμος άκουγε το “Hallowed be thy name” ή το “The trooper” από εμένα, άκουγε κάτι φρέσκο, κάτι νέο, που πιθανόν να του το είχε προσφέρει και ο Bruce, προτού τα τραγουδήσει χιλιάδες φορές.
Παρόλα αυτά, το 1995 δεν ήταν χρονιά που ευνοούσε το κλασικό metal και το άλμπουμ είχε μικρότερες πωλήσεις από τα προηγούμενα, δεν πήγε καλά στα charts, ιδιαίτερα στην Αμερική παίζατε συναυλίες σε μικρότερα venues… Αισθάνθηκες κάποια στιγμή υπεύθυνος γι’ αυτό παρότι ήξερες ότι δεν συνέβαινε αυτό;
Όχι, όχι. Αυτό έχει να κάνει με το business side της κατάστασης. Αυτό που λείπει από την εικόνα που μου περιέγραψες, είναι ότι οι MAIDEN άλλαξαν εταιρία, κάτι που είναι κατάρα για κάθε συγκρότημα. Όλοι θέλουν η εταιρία τους να είναι 100% πίσω τους και να τους στηρίζει και μάλλον γι’ αυτό έφυγαν από την Capitol Records στην Αμερική. Εγώ ήμουν τόσο ενθουσιασμένος που έπαιζα αυτά τα τραγούδια με το γκρουπ, που δεν με ενδιέφερε το μέρος που παίζαμε. Παίξαμε το μάξιμουμ σε 60.000 κόσμο και το λιγότερο σε 500 άτομα και κάθε συναυλία ήταν φανταστική.
Θεωρώ ότι η φωνή σου είναι καλύτερη στα πιο γρήγορα τραγούδια, όπως το “Man on the edge”, ως εκ τούτου, απορώ για ποιον λόγο, τραγούδια όπως το “I live my way”, το “Justice of the peace” και το “Judgment day” –άλλος ένας τίτλος τραγουδιού από εκείνο το δίσκο, με τη λέξη “Judgment”- δεν επιλέχθηκαν για το άλμπουμ κι έμειναν ως b’ sides. Πιστεύατε ότι είναι πιο αδύναμα από αυτά που τελικά μπήκαν στο δίσκο;
Όχι. Απλά μας τελείωσε ο χρόνος! Βασικά θα πρέπει να ρωτήσεις τον Steve Harris και τον Rod Smallwood, αλλά τα τραγούδια αυτά, ποτέ δεν είχαν γραφτεί ως b’ sides. Οι IRON MAIDEN ποτέ δεν γράφουν τραγούδια τα οποία δεν θεωρούν αρκετά καλά ώστε να μπουν στο δίσκο τους. Απλά υπήρχε ο περιορισμός του χρόνου, αφού το “X-factor” είχε ήδη πολύ μεγάλη διάρκεια και από τη στιγμή που μας άρεσαν, σκεφτήκαμε να τα αξιοποιήσουμε με αυτόν τον τρόπο.
Η επιλογή να βάλετε το “Sign of the cross” να ανοίγει το δίσκο, ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ότι στο παρελθόν. Ποιανού ιδέα ήταν αυτή;
Εγώ είχα την ιδέα, σκεπτόμενος ότι κάθε δίσκος των MAIDEN ανοίγει με συγκεκριμένο τρόπο, αλλά τότε είχαμε νέο τραγουδιστή, νέα εποχή, οπότε γιατί να μην ταρακουνούσαμε λίγο τα πράγματα; Ξεκινώντας με το “Sign of the cross”, ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό για τους οπαδούς, το οποίο θα το άκουγαν οπωσδήποτε και η πρώτη φορά που θα άκουγαν τη φωνή μου, θα άκουγαν κάτι ασυνήθιστο. Το είπα στον Steve, το συζητήσαμε όλοι και καταλήξαμε σ’ αυτό. Δεν ξέρω αν είναι η σωστή απόφαση, βέβαια, αφήνω να το αποφασίσουν οι οπαδοί.
Διασκευάσατε επίσης το “My generation” των THE WHO και το “Doctor, doctor” των U.F.O. ως b’ sides εκείνη την περίοδο. Πιστεύεις ότι αυτά τα τραγούδια ταιριάζουν στη φωνή σου;
Βασικά δεν είμαι heavy metal τραγουδιστής. Λατρεύω το heavy metal και γι’ αυτό έγινα heavy metal τραγουδιστής. Από τη φύση μου, όμως, η φωνή μου είναι rock στο ύφος του Phil Mogg, του Jon Bon Jovi, του David Coverdale, παρά στο ύφος του Rob Halford. Οπότε ήμουν πολύ άνετος με αυτά τα τραγούδια κι αισθανόμουν καλά. Είμαι όμως heavy metal τραγουδιστής και γι’ αυτό επέλεξα αυτή τη μουσική για να εκφράζω την τέχνη μου.
Είπαμε επανειλημμένως ότι τα μέσα της δεκαετίας του ’90, δεν ήταν η καλύτερη περίοδος για το κλασικό heavy metal. Εκτός από τους IRON MAIDEN και οι JUDAS PRIEST είχαν αλλάξει τον εμβληματικό frontman τους. Έχεις συνεργαστεί πρόσφατα με τον Tim “Ripper” Owens. Έχετε μιλήσει για εκείνη την περίοδο; Υπάρχει κάτι που να θέλεις να ξεχάσεις από τότε;
Όχι. Η περίοδος ήταν ένδοξη. Το πρόβλημα είναι ότι ο Paul Di’ Anno και ο Bruce Dickinson δεν ήξεραν πως κάθε φανατικός οπαδός ξέρει κάθε πρώην μέλος των IRON MAIDEN. Οτιδήποτε κι αν κάνουν, είμαι ένα πρώην μέλος των IRON MAIDEN. Εγώ μπήκα στο γκρουπ, γνωρίζοντάς το και δεν μου ήταν πρόβλημα. Ήμουν και είμαι τόσο μεγάλος οπαδός των IRON MAIDEN που αν με συναντήσει κανείς και με ρωτήσει: «Πρώην IRON MAIDEN;» θα του πω «Ναι, ήμουν εγώ. Δύο δίσκους, πέντε χρόνια, top-10 hits, εκατομμύρια δίσκοι, #1 single στα rock charts. Αυτός είμαι εγώ και είμαι 100% υπερήφανος για τη μουσική που γράψαμε, τις συναυλίες και όλα όσα περάσαμε μαζί». Αν πήγαινε κανείς στον Paul ή τον Bruce και τους ρώταγε αν είναι πρώην τραγουδιστές των IRON MAIDEN όταν εκείνοι είχαν φύγει, για εκείνους ήταν πρόβλημα. Για εμένα όμως, όχι. Είμαι υπερήφανος που με επέλεξε και τραγούδησα μαζί τους, αυτό που θεωρώ το μεγαλύτερο heavy metal συγκρότημα όλων των εποχών. Και γενικότερα στη μουσική, ένα από τα κορυφαία μαζί με τους LED ZEPPELIN και τους THE WHO. Έρχεται κόσμος και με ρωτάει, για ποιον λόγο μιλάω για την περίοδο που ήμουν στους IRON MAIDEN. Μα επειδή καθόρισε το ύφος μου. Από τότε, πέρασαν 25 χρόνια, έχω βγάλει 11 δίσκους. Είναι ένα μικρό μέρος του τι έχω κάνει στην καριέρα μου, αλλά η επιρροή του είναι τεράστια. Εγώ είμαι υπερήφανος για όσα έκανα με τους MAIDEN. Υπάρχουν άνθρωποι που με μισούν και άνθρωποι που με μισούσαν τότε και συνεχίζουν να με μισούν. Η διαφορά είναι ότι ξέρουν το όνομά μου, εγώ όμως δεν τους ξέρω, ούτε με νοιάζει.
Πες μου τα τρία αγαπημένα σου τραγούδια από το δίσκο.
Το “Judgment of heaven”. Το έχω παίξει σε τόσες διαφορετικές εκτελέσεις. Πολύ special τραγούδι, ασυνήθιστη ενορχήστρωση. Πάρα πολύ ωραίο να το τραγουδάς, αλλά και οι αντιδράσεις του κόσμου πάντα ήταν εξαιρετικές. Άλλο τραγούδι, το “Man on the edge”. Τεράστιο τραγούδι για μένα και η αυτοπεποίθηση που πήρα τραγουδώντας το με τους MAIDEN, με βοήθησε πολύ στα σκοτεινά χρόνια μετά τους MAIDEN, όταν δεν είχα κανένα hit και οι δίσκοι μου δεν πουλούσαν. Ένα τραγούδι μου, έγινε Top-10 hit, επιλέχθηκε να μπει σε δίσκο των IRON MAIDEN και να γίνει single. Έλεγα στον εαυτό μου, λοιπόν, ότι ο λόγος που δεν πουλάω πολλά αντίτυπα με τους δικούς μου δίσκους, δεν έχει να κάνει με το ότι δεν μπορώ να γράψω καλά τραγούδια. Αυτά τα δυο τραγούδια, είναι πάρα πολύ σημαντικά για εμένα. Από εκεί και πέρα, είναι πολύ δύσκολο να επιλέξω το τρίτο. Είμαι ανάμεσα στο “Sign of the cross” και το “Lord of the flies”. Το “Sign of the cross” είναι τόσο μεγαλοπρεπές και η ακρόασή του είναι ένα ταξίδι, με το instrumental σημείο να σε πηγαίνει ανάμεσα σε κόλαση και καταιγίδες. Σε ότι αφορά το “Lord of the flies”, ο τρόπος που ξεκινά και ο τρόπος που «χτίζεται»… Είναι φοβερό. Έχει τρομερή ροή…
Ευχαριστώ πάρα πολύ γι’ αυτή τη συνέντευξη. Χάρηκα πολύ που σε είδα να μιλάς με τόσο πάθος για τη μουσική.
Ευχαριστώ εσένα και όλους τους οπαδούς μου και τους οπαδούς των IRON MAIDEN στην Ελλάδα και ανυπομονώ να έρθω του χρόνου και να σας δω στα πλαίσια της περιοδείας μου για το “War within me”.
Σάκης Φράγκος
