ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ – “The raven that refused to sing (and other stories)” – STEVEN WILSON
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ – 2013
ΕΤΑΙΡΙΑ – Kscope
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ – Steven Wilson & Alan Parsons
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ
Steven Wilson – κιθάρες, πλήκτρα, φωνητικά
Guthrie Govan – κιθάρα
Marco Minnemann – τύμπανα
Theo Travis – φλάουτο, σαξόφωνο, κλαρίνο
Adam Holzman – πλήκτρα, Hammond
Nick Beggs – μπάσο, φωνητικά
Πάνε ήδη δέκα χρόνια από τη κυκλοφορία του “The raven that refused to sing (and other stories)”, ενός δίσκου που έμελλε να γίνει instant classic και να θεμελιώσει το ενδιαφέρον για τον Steven Wilson ως σόλο καλλιτέχνη. Στις αρχές του 2012 υπήρχαν κάποια αχνά πλάνα για την επιστροφή των PORCUPINE TREE, τρία χρόνια μετά το “The incident”, αλλά, πολύ γρήγορα, οι όποιες ελπίδες των οπαδών του σχήματος εξανεμίστηκαν και ο Wilson ανακοίνωσε πως θα αφοσιωθεί στη σόλο του καριέρα που είχε αρχίσει κάπως νωχελικά να παίρνει μπρος ύστερα από δύο άλμπουμ. Πόσο ειρωνικό βέβαια που τα γράφω αυτά τώρα αφού οι PORCUPINE TREE επανενώθηκαν το 2022 για έναν αποχαιρετιστήριο δίσκο και περιοδεία. Το 2012 βέβαια, δεν είχαμε ιδέα τι μας περίμενε καθώς το 2013 ο Wilson κυκλοφόρησε έναν δίσκο-ονείρωξη για σκληροπυρηνικούς prog rock οπαδούς που όχι μόνο αγκαλιάστηκε αμέσως από κριτικούς και οπαδούς αλλά τοποθετήθηκε, και παραμένει, σε λίστες με τα καλύτερα prog άλμπουμ στην ιστορία. Και ξαφνικά, τουλάχιστον για οπαδούς σαν τον γράφοντα, οι PORCUPINE TREE είχαν λίγη σημασία και ο νέος μας θεός ήταν ο Steven Wilson με το “The raven that refused to sing (and other stories)” (“raven” για συντομία). Βλέπετε, δεν συμβαίνει τόσο συχνά η 70s prog rock ρετρολαγνία να ακούγεται τόσο μελετημένη, με σεβασμό στο παρελθόν αλλά και στις προσδοκίες ενός σύγχρονου κοινού που δεν μένει κολλημένο στο παρελθόν. Από τον Wilson πάντοτε προσδοκούσα πολλά ξέροντας πόσο καλός μαθητής όσο και λάτρης της μουσικής είναι κι εν γένει τελειομανής. Με τους PORCUPINE TREE μας είχε κακομάθει σε σημείο που δεν επιτρεπόταν κάτι λιγότερο από το τέλειο. Αλλά αυτό που συντελέστηκε με το “Raven” ήταν όχι απλά τέλειο αλλά μεγαλειώδες, μια νέα Valhalla. Πάμε να δούμε λίγο το παρασκήνιο.
Η αρχή είχε ήδη γίνει το 2008 με τη κυκλοφορία του πρώτου σόλο δίσκου του Wilson, το “Insurgentes”, ένα άλμπουμ σαφώς πιο πειραματικό και avant-garde απ’ ότι μας είχε μάθει μέχρι τότε ο Άγγλος. Η συνέχεια γράφτηκε το 2011 με το υπέροχο “Grace for drowning” στο οποίο διασαφηνίστηκε το όραμα του Wilson να αναγεννήσει το prog rock των KING CRIMSON, PINK FLOYD και των πρώιμων GENESIS. Το κατά Wilson ευαγγέλιο, όπως είχε αρχίσει να γράφεται, ήταν σαφώς πιο σκοτεινό και μελαγχολικό από κείνο των PORCUPINE TREE, όπως και πιο εσωστρεφές και πειραματικό. Κάπου εδώ είναι που, μεταξύ άλλων, ανακαλύπτουμε πως ενίοτε η πιο ευχάριστη μουσική, που φέρνει ψυχική ανάταση, είναι και η πιο μελαγχολική και σκοτεινή, που μιλά για την απώλεια και το θάνατο (ειδικά με κομμάτια όπως το “Raider II”, ένα από τα αρκετά κομμάτια του Wilson που μιλάνε για υπαρκτούς κατά συρροή δολοφόνους). Το 2010 επιπλέον εγένετο ακόμα ένα project του Wilson, οι STORM CORROSION, που προέκυψε σχεδόν σαν ένα φυσικό αντανακλαστικό ύστερα από τη συνεργασία του με τον Mikael Akerfeldt στο “Blackwater park”. Με το ομώνυμο άλμπουμ του σχήματος, οι δύο εκλεκτικοί μουσικοί εξερεύνησαν εις βάθος τις πιο σκοτεινές και άγνωστες πτυχές του 70s prog rock, των KING CRIMSON μεν αλλά και του Nick Drake, των COMUS και GOBLIN. Κοιτώντας πίσω, το μονοπάτι που ακολούθησε ο Steven Wilson από το 2008 και το “Insurgentes”, και με κείνο των PORCUPINE TREE προσωρινά κλειστό, οδήγησε νομοτελειακά σχεδόν στο “Raven”, εξ ου που αμέσως μετά άνοιξε ένα νέο μονοπάτι που θα τον οδηγήσει σε μια άρδην επανεκτίμηση της pop μουσικής.
Για τις ανάγκες του δίσκου προσέλαβε τους καλύτερους μουσικούς στη πιάτσα: τον κιθαρίστα που έχει λάβει δικαίως τον τίτλο του καλύτερου αυτοσχεδιαστή, τον Guthrie Govan, στο μπάσο τον Nick Beggs (THE MUTE GODS), στα τύμπανα τον Marco Minnemann που είχε μόλις «χάσει» από τον Mike Mangini στις οντισιόν για ντράμερ στους DREAM THEATER, και τον Adam Holzman στα πλήκτρα που είχε παίξει στο “Tutu” του Miles Davis το 1985. Στο σαξόφωνο και το φλάουτο βρίσκουμε τον Theo Travis, ακόμα έναν τρομερό μουσικό με εξαιρετική προϋπηρεσία επίσης, σε GONG και SOFT MACHINE. Έχεις μαζέψει λοιπόν κορυφαίους παίχτες που ξέρουν από ορθόδοξο prog rock. Και ποιον φέρνεις για να αναλάβει τον ήχο και την παραγωγή, ενώ είσαι ήδη ένας από τους πιο περιζήτητους εν ζωή παραγωγούς; Μα φυσικά τον άνθρωπο που ανέλαβε την παραγωγή στο “Dark side of the moon” των PINK FLOYD, τον Alan Parsons. Και σαν να μην έφτανε αυτό, καλεσμένος ήταν και ο Jakko Jakszyk των KING CRIMSON ο οποίος ήρθε ασορτί με το MK II mellotron του ίδιου του Robert Fripp!
Στο πλαίσιο αυτό, ο Wilson μας χάρισε το πιο εκλεκτικό του άλμπουμ, απαρτιζόμενο από έξι τραγούδια που φτάνουν στα 54 λεπτά, πλαισιωμένα από το εξαιρετικό artwork του Hajo Mueller και τα καλλιτεχνικά βίντεο του Lasse Hoile για τα “Drive home” και “The raven that refused to sing”. Το άλμπουμ αγκαλιάστηκε με ενθουσιασμό από πολλούς και παράλληλα αρκετοί το βρήκαν υπερβολικά εκλεκτικό και ρετρό, σαν μια προσπάθεια του Wilson να παίξει μια συνταγογραφούμενη εκδοχή του prog rock ή art rock. Το 2013 πάντως ο Wilson έλαβε το βραβείο για καλύτερο άλμπουμ στα progressive rock awards και έκανε τη μεγαλύτερη του μέχρι τότε περιοδεία ως σόλο καλλιτέχνης. Ήταν και η πρώτη φορά από πολλές που απόλαυσα το φαινόμενο Steven Wilson ζωντανά.
Did you know that:
- Το “Raven” σκαρφάλωσε στα τοπ 50 charts σε πολλές χώρες κυρίως της Ευρώπης.
- Το άλμπουμ κυκλοφόρησε σε τέσσερις διαφορετικές εκδοχές με demo εκτελέσεις, σε dolby surround ήχο, και με DVD και blu-ray.
- Στιχουργικά, το άλμπουμ διαπραγματεύεται ένα χαλαρό concept με έξι ιστορίες για μοναχικούς χαρακτήρες. Το ομώνυμο τραγούδι μιλά για έναν γέρο που μένει μόνος του σε μια καλύβα περιμένοντας το θάνατο. Νοσταλγεί την μικρή του αδερφή την οποία έχασε σε μικρή ηλικία. Όταν ένα κοράκι εμφανίζεται στο παράθυρο, ο γέρος «βλέπει» τη μετενσαρκωμένη του αδερφή και ζητά απ’ το κοράκι να του τραγουδήσει όπως η αδερφή του τραγουδούσε κάποτε. Οι υπόλοιπες ιστορίες (“and other stories”) διαπραγματεύονται εξίσου μελαγχολικές και σκοτεινές πτυχές της ζωής.
- Πιστεύω δεν θα ήταν εντελώς άστοχο αν πήγαινε ο νους στον Edgar Alan Poe και το φημισμένο του ποίημα “The raven” που έχει εμπνεύσει πολλούς rock και metal μουσικούς.
- Το εξώφυλλο του δίσκου επίσης μας πάει, χωρίς καμία αμφιβολία, στο κινηματογραφικό σύμπαν του Γάλλου George Melies και συγκεκριμένα στο βουβό του αριστούργημα από το 1902 «Ταξίδι στη σελήνη».
Φίλιππος Φίλης