Δεν είμαι από τους συντάκτες που έχω γράψει πολλά κείμενα για τη στήλη Worst to best και για εμένα, ευτυχώς! Η διαδικασία να γράφεις για άλμπουμ που τα ακούς μονορούφι μια ζωή ολόκληρη, πατώντας το play και μετά το repeat, έτσι ώστε μόλις τελειώσουν να ξεκινήσουν από την αρχή, για εμένα είναι πάντα ένα βάσανο. Και το “Clayman” των IN FLAMES είναι μία τέτοια περίπτωση.
Αν με ρωτήσει κανείς ποιος είναι ο αγαπημένος μου δίσκος των IN FLAMES, θα πω το “Clayman” και το “The jester race”, με το “Clayman” όμως να έρχεται στη καρδιά μου πάντα πρώτο, γιατί ήταν και το πρώτο άλμπουμ που άκουσα από αυτό το πολύ αγαπημένο μου συγκρότημα. Μόλις το πέμπτο τους άλμπουμ και οι IN FLAMES δεν φοβήθηκαν ούτε στιγμή να αναπτύξουν τον ήχο τους. Αρκετά χρόνια αργότερα, κατά την άποψή μου πάντα, κάπου χάθηκε ο προσανατολισμός αλλά εδώ, εδώ αγαπητοί αναγνώστες, έπιασαν κορυφή. Αυτό το άλμπουμ σηματοδότησε μια σημαντική εξέλιξη στον ήχο τους, συνδυάζοντας πάντα τις παραδοσιακές μελωδικές death metal ρίζες τους, με μια πιο προσιτή και μοντέρνα heavy metal ένδυση. Το “Clayman” θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μία επίδειξη του συγκροτήματος να δημιουργεί αξέχαστες μελωδίες, τεράστια riffs, με τρομερή ένταση, καθιστώντας τους Jesper Strömblad και Björn Gelotte ως ένα από τα αγαπημένα μου δίδυμα.
Κοινώς το “Clayman”, είναι ένα από αυτά τα άλμπουμ που με έκαναν φανατικό οπαδό του σουηδικού μελωδικού death metal. Όλα τα τραγούδια του, έχουν ξεχωριστή θέση στη ψυχή μου και σήμερα που γράφω αυτό το κείμενο, η αξιολογική σειρά είναι η παρακάτω. Αύριο μπορεί να είναι διαφορετική.
The “Clayman” countdown:
- “Another day in quicksand” (3.47)
To “Another day in quicksand”, όπου είναι ο επίλογος του “Clayman”, βρίσκεται στη βάση αυτής της λίστας και φυσικά ως ένα εξαιρετικό τραγούδι, με έναν κινητήριο και επαναλαμβανόμενο ρυθμό, που κάνει ένα διάλειμμα μόνο για το μελωδικό solo της κιθάρας, λίγο πριν το κλείσιμο του τραγουδιού. Η αδυναμία του μπροστά στα υπόλοιπα δέκα τραγούδια που ακολουθούν, είναι πως η επανάληψη του κεντρικού riff το έκανε λίγο μονότονο και επιπλέον, ήταν το τελευταίο τραγούδι του δίσκου, όπου μετά τον όλεθρο που προκάλεσαν τα υπόλοιπα, αυτό δεν ακολούθησε το ίδιο σε έμπνευση.
- “Brush the dust away” (3.15)
Και τα δύσκολα για εμένα ξεκινούν μόλις από την δεύτερη επιλογή μου. Πριν ολοκληρωθεί αυτό το κείμενο, το “Brush the dust away” ήταν πέμπτο και κατέληξε εδώ. Ας σταματήσω όμως με την κλάψα και ας πάμε στα δεδομένα που έχουμε με αυτό το τραγούδι. Μία εξαιρετική κομματάρα, που ξεκινάει με απίστευτη ένταση, ανεβάζει ακόμα περισσότερες στροφές στο ρεφρέν, για να έρθει αυτό το μεσαίο τμήμα που είναι όλη η σουηδική μαγεία μόλις σε μερικά δευτερόλεπτα, με τα κλασικά riff που αγαπήσαμε από τους IN FLAMES, με έντονο άρωμα “Colony”, για να ακολουθήσει ένα τρομερό μελωδικό solo και στα καπάκια να μπει το κουπλέ, με το riff παιγμένο πιο στακάτο. Πραγματικά εντυπωσιακό τραγούδι.
- “Swim” (3.12)
Θυμάμαι, πολλά χρόνια πριν, να συζητώ με έναν φίλο και να απαριθμούμε τραγούδια που ξεκινούν με solo κιθάρας, τα οποία ήταν όλα 10/10. Είχαμε βγάλει ένα άτυπο συμπέρασμα ότι τραγούδι που ξεκινάει με ωραίο solo κιθάρας, δύσκολα δεν θα είναι καλό. Το “Swim” ξεκινάει με solo αλλά με τελείως διαφορετική και χαρούμενη διάθεση, η οποία συνεχίζεται και στο κουπλέ, με φοβερή αλλαγή στο riff της γέφυρας και πίσω πάλι στο ίδιο κουπλέ, με το ρεφρέν να χορεύει στο χαρούμενο solo της εισαγωγής. Το “Swim” δεν ήταν ποτέ η απόλυτη τραγουδάρα του “Clayman”, αλλά για εμένα είναι από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις, με το δυναμισμό του αλλά και με το πιο χαρωπό στιλ του.
- “…As the future repeats today” (3.27)
To “… As the future repeats today” είναι ένα συμπαγές τραγούδι με δυναμικές αλλαγές για τις οποίες είναι γνωστοί οι IN FLAMES. Η κιθαριστική δουλειά διαθέτει ένα μείγμα από βαρύ riffing και μελωδικά ιντερλούδια, αναδεικνύοντας το χαρακτηριστικό στυλ της μπάντας. Επιπλέον, ενσωματώθηκαν πολύ-επίπεδα φωνητικά εφέ και ατμοσφαιρικά synths, προσθέτοντας βάθος στο τραγούδι και τονίζοντας την πρόθεση του συγκροτήματος να πειραματιστεί με τον ήχο του.
- “Clayman” (3.27)
Το ομώνυμο κομμάτι συμπυκνώνει όλα τα σπουδαία στοιχεία του άλμπουμ. Ο συνδυασμός μελωδικών στοιχείων και riff το καθιστούν ως ένα από τα καλύτερα του “Clayman”. O τσαμπουκάς του απεριόριστος. Ξεκινάει με ένα δίκασο, χωρίς κανένα περιθώριο για ανάσα και ένα ρεφρέν που, ή θα σε κάνει να ξεβιδώσεις το κεφάλι σου ή να χάσεις την φωνή σου.
- “Suburban me” (3.34)
Με τις πιασάρικες και cheesy μελωδίες, το “Suburban me” ξεχωρίζει ως ένα από τα πιο ανθεμικά κομμάτια του άλμπουμ. Αλλά αυτό που με τρελαίνει απεριόριστα σε αυτό το κομμάτι είναι το εκπληκτικό του ρεφρέν, που είναι από αυτά που μόλις τα ακούσεις δεν μπορείς να τα ξεχάσεις. Η μαγκιά είναι η αλλαγή του ρυθμού στη γέφυρα μεταξύ κουπλέ και ρεφρέν, για να έρθει αυτό το απίστευτο μελωδικό ρεφρέν, με την κιθάρα να ακολουθεί τις φωνητικές γραμμές. Απλά τέλειο.
- “Bullet ride” (4.41)
“Bullet ride” ή αλλιώς το κανόνι που ανοίγει το άλμπουμ. Θα μπορούσε να είναι και πρώτο στη λίστα, άνετα. Ξεκινά όσο πιο δυνατά γίνεται, ηρεμεί στο κουπλέ για να έρθουν οι απίστευτες μελωδίες από τους Jesper και Bjorn, για ένα αξέχαστο ρεφρέν, με τον Friden να εναλλάσσει τα φωνητικά του από ψίθυρους σε τρομερά growls. Το “Bullet ride”είναι ένα διαχρονικό τραγούδι στον κατάλογο των IN FLAMES.
- “Square nothing” (3.55)
Αν έγραφα για τη στήλη “Hidden gems”, αυτό εδώ θα ήταν με διαφορά το κρυφό διαμάντι του “Clayman”. Η ενορχήστρωση από άλλο πλανήτη, η ηρεμία που προσδίδει στο πρώτο του μισό είναι τόσο υπέροχη, όσο και πονηρή, γιατί την διαδέχεται ένα από τα καλύτερα μπασίματα, σε έναν φρενήρη και αδίστακτο ρυθμό. Από τις αξέχαστες στιγμές του “Clayman” και ένα από τα τραγούδια που αν αποφασίσουν ποτέ να το παίξουν ποτέ ζωντανά, τα γερόντια θα “μείνουμε” επί τόπου.
- “Pinball map” (4.06)
Ανάλυση για το “Pinball map” δεν χρειάζεται. Μαζί με το “Only for the weak”, είναι τα δύο πιο αναγνωρίσιμα τραγούδια του “Clayman”, τα δύο single του δίσκου και μεγάλες επιτυχίες εκατέρωθεν. Δεν είναι τυχαίο, όπου το “Pinball map”, επί σειρά ετών, ήταν το εναρκτήριο τραγούδι των συναυλιών τους. Το πρώτο τραγούδι που άκουσα από IN FLAMES και κάθε φορά που ηχεί στα αυτιά μου, είναι σαν την πρώτη.
- “Only for the weak” (4.54)
Χωρίς να έχω κοιτάξει τα στατιστικά, το “Only for the weak” πρέπει να συγκαταλέγεται άνετα στη πρώτη τριάδα των πιο δημοφιλών τραγουδιών τους. Πολύ πιθανόν είναι το σήμα κατατεθέν τους και το τραγούδι φυσικά που περιμένουμε πάντα να ακούσουμε στα live τους. Το ρεφρέν του έχει γράψει ιστορία, η μελωδία του θα παραμείνει ανεξίτηλη, το εναρκτήριο riff είναι η πύλη που ανοίγει διάπλατα για να ξεχυθούν συναισθήματα και απέραντη νοσταλγία. Διαχρονικό και αξεπέραστο.
- “Satellites and astronauts” (5.00)
Πολύ μα πολύ αγαπημένο μου τραγούδι. Δεν ήταν ούτε single, ούτε θεωρείται μεγάλη επιτυχία για το συγκρότημα, αλλά μουσικά είναι ένα έπος και για αυτό βρίσκεται στη πρώτη θέση, πάνω ακόμα και από τις μεγάλες επιτυχίες του άλμπουμ. Το “Satellites and astronauts” είναι αναμφισβήτητα το πιο ξεχωριστό και ιδιαίτερο τραγούδι στο “Clayman”. Ένα mid-tempo τραγούδι, που είναι ακόμα πιο αργό στο κουπλέ του, αλλά που αναδεικνύει την ικανότητα των IN FLAMES να συνδυάζουν άψογα βαριά riffs με μελωδικά περάσματα. Οι στίχοι εξερευνούν την απομόνωση και την απεραντοσύνη του χώρου, του χρόνου και του σύμπαντος, προσθέτοντας μια μοναδική πινελιά στο σύνολο του άλμπουμ. Αυτό το κομμάτι διαθέτει ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα κιθαριστικά σόλο στο “Clayman”, τονίζοντας την τεχνική ικανότητα των Jesper Strömblad και Björn Gelotte, ενώ η ατμόσφαιρά του με τις συνεχόμενες μελωδίες κάνουν το “Satellites and astronauts”, ίσως, το πιο ξεχωριστό τραγούδι σε ολόκληρη τη δισκογραφία τους μέχρι σήμερα.
Δημήτρης Μπούκης
