ONOMA ΑΛΜΠΟΥΜ: “Return to fantasy” – URIAH HEEP
ETOΣ KYKΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1975
ΕΤΑΙΡΙΑ: Bronze Records
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Gerry Bron
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά: David Byron
Kιθάρες: Mick Box
Κιθάρες/ πλήκτρα/ φωνητικά: Κen Hensley
Mπάσο/ Mellotron: John Wetton
Τύμπανα: Lee Kerslake
Guests:
B.J Cole: Pedal steel κιθάρα στο “Why Did You Go”
Mel Collins: Σαξόφωνο στο “Prima donna”
Η έναρξη του έτους 1975 βρίσκει την μπάντα σε μια κατάσταση σχετικής ηρεμίας και χωρίς συναυλίες μετά τα όσα είχαν προηγηθεί στα τέλη του 1974. Τι είχε γίνει όμως θα αναρωτηθείτε; Από την μία ο David Byron και το πρόβλημα του με το ποτό με την κατάσταση να είχε αρχίσει να ξεφεύγει αλλά το πιο σοβαρό πρόβλημα εκείνο το διάστημα ήταν η εξάρτηση του μπασίστα Gary Thain από την ηρωίνη, αφού σύμφωνα με τον Κen Hensley ουσιαστικά τον κουβαλούσαν στα αεροπλάνα για να μπορέσει να περιοδεύσει. Το αποκορύφωμα ήταν σε μια συναυλία στο Dallas που ο μπασίστας υπέστη σοβαρή ηλεκτροπληξία, αναγκάστηκε να νοσηλευθεί και η Αμερικάνικη περιοδεία ακυρώθηκε. Όταν βγήκε από το νοσοκομείο ο Thain κατηγόρησε το management για το βαρύ πρόγραμμα συναυλιών και η περιοδεία ολοκληρώθηκε στα τέλη του 1974.
Τον Φεβρουάριο του 1975 λοιπόν ανακοινώθηκε από το management ότι ο Gary Thain αποχωρεί από την μπάντα κατόπιν αμοιβαίας συναίνεσης, αλλά στην ουσία είχε απλά απολυθεί από το σχήμα λόγω του εθισμού του και της κατάσταση του. Αμέσως μετά, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, θα ανακοινωθεί ότι την θέση του Gary Thain θα πάρει John Wetton (FAMILY , KING CRIMSON, ROXY MUSIC), έναs μουσικός που ήταν γνώριμος στο σχήμα και κατά κάποιον τρόπο είχε προσεγγιστεί από τα μέλη της μπάντας για την θέση πριν ακόμα απολυθεί ο Thain.
Mε πλήρης σύνθεση το σχήμα είναι έτοιμο να μπει στο studio για να ξεκινήσει ηχογραφήσεις, πριν όμως γίνει αυτό, τον Μάρτιο θα κυκλοφορήσει ο πρώτος προσωπικός δίσκος του David Byron “Take no prisoners” όπου συμμετέχουν οι Mick Box και Lee Kerslake στους βασικούς τους ρόλους αλλά “τσοντάρουν” επίσης τόσο ο Ken Hensley όσο και ο John Wetton σε αυτό σε κάποια κομμάτια.
Τελικά την άνοιξη θα μπουν στο studio για να γράψουν τον νέο τους δίσκο, συγκεκριμένα διαλέγοντας τόσο τα γνώριμα τους Lansdowne studios όσο και τα Morgan studios στο Λονδίνο. Ο δίσκος θα κυκλοφορήσει στις 13 Ιουνίου και στην Βρετανία θα πάει κατευθείαν στο # 7, βοηθήθηκε φυσικά σε μεγάλο βαθμό από το ανάλογο promotion του δίσκου στην τηλεόραση.
Οι κριτικές στο σύνολο τους υπήρξαν θετικές, ο δίσκος ήταν για τους οπαδούς τους o Return to heep δίσκος κι επιπλέον ήταν και η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία που είχαν στην Βρετανία μέχρι στιγμής. Τεράστια επιτυχία είχαν σε χώρες όπως η Νορβηγία και Αυστρία όπου ο δίσκος μπήκε στο top 3 και επίσης στην Ολλανδία και Φιλανδία ο δίσκος έφτασε στο top 10. Στην Αμερική όμως τα πράγματα δεν πήγαν και τόσο καλά, μιας και ο δίσκος έφτασε στο # 85 των charts, η πιο χαμηλή θέση στα ανάλογα charts από την εποχή του “Look at yourself”. Παρόλα αυτά αυτό δεν θα εμποδίσει το σχήμα να βγει και πάλι στον δρόμο, αυτή την φορά για να ακολουθήσει εξάμηνη περιοδεία τόσο σε Ευρώπη και Αμερική.
Eπίσης να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο ότι περίπου την ίδια περίοδο κυκλοφορίας με το “Return to fantasy” θα κυκλοφορήσει και ο δεύτερος δίσκος προσωπικός δίσκος του Ken Hensley “Eager to please” με την συμμετοχή του παλιού Heep μπασίστα, Mark Clarke, σε αυτό.
Ας δούμε όμως το μουσικό περιεχόμενο του “Return to fantasy” που κυρίως μας ενδιαφέρει, ο δίσκος θα ξεκινήσει με το ομότιτλο κομμάτι, σύνθεση των Hensley/ Byron μας θυμίζει κάτι από την ατμόσφαιρα των Demons/ Μagicians. Ένα αριστουργηματικό κομμάτι, ικανό να σε ταξιδέψει στην μαγεία τους, αθάνατο άσμα που ακούγεται φρέσκο ακόμα και μετά από εκατοντάδες ακροάσεις. Η ερμηνεία του Byron είναι αυτή που ξεχωρίζει και δίνει ένα ιδιαίτερο χρώμα στην σύνθεση, με την δυναμική και την καθαρότητα που διακρίνει την φωνή του. Ο Hensley όπως πάντα έχει γράψει μια εξαιρετική μουσική, το ταξιδιάρικο/space feeling ενισχύεται με τα πλήκτρα, τα tricks και τα εφέ που κάνει με αυτά ώστε να μας μεταδώσει την ανάλογη αίσθηση. Σε μια λίστα με τα 10 πιο αγαπημένα μου κομμάτια ever, το “Return to fantasy” το τοποθετώ εύκολα στην πρώτη πεντάδα. Τόσο απλά. Μαγευτικό κομμάτι, από τα καλύτερα της πρώτης εποχής της μπάντας. Παρόλα αυτά, επιλέχθηκε σαν δεύτερο single από τον δίσκο!
Το “Shady lady”, σύνθεση των Byron/Hensley/ Box/ Kerslake είναι ένα κομμάτι διαφορετικό από τον προκάτοχό του, πιο boogie hard rock με στίχους που γράφθηκαν από τoν Byron για μια τύπισσα που ο ήρωας γνωρίζει σε ένα κακόφημο bar, φθάνοντας ωστόσο στο δωμάτιο και ανακαλύπτει τελικά ότι πρόκειται για πόρνη. Εξαιρετική ερμηνεία από τον Byron, φοβερή μπασογραμμή από τον Wetton και γενικότερα ένα ωραίο κομμάτι.
Το “Devils daughter” που ακολουθεί, πάλι σύνθεση της παραπάνω τετράδας (όλοι δηλαδή εκτός του νεοφερμένου Wetton, δες στα “did you know” για περισσότερες λεπτομέρειες) είναι ένα κομμάτι στα μέτρα της μπάντας, όπου ουσιαστικά γίνεται μια μάχη μεταξύ κιθάρας/ πλήκτρων και γενικότερα υπάρχει τόσο το heaviness του ήχου τους και οι περιπετειώδεις εκφάνσεις των πλήκτρων και της κιθάρας συν τα ανάλογα cowbells για χρώμα, γεγονός που σαν συνολικό αποτέλεσμα προσωπικά με καλύπτει απόλυτα.
Η πρώτη πλευρά θα κλείσει με ένα από τα τρία καλύτερα κομμάτια του δίσκου και μιλάμε για το “Beautiful dream” (σύνθεση πάλι της τετράδας) μια ονειρική σύνθεση που μας πάει λίγο πίσω στις επικές ημέρες του σχήματος με μια ερμηνεία ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ από τον Byron συνεπικουρούμενη από τα “απόκοσμα” πλήκτρα του Hensley, της λυρικές κιθάρες του Box και το στακάτο rhythm section. Μαγευτικό τελείωμα της πρώτης πλευράς, πραγματικά!
Η δεύτερη πλευρά θα ανοίξει με ένα χαρούμενο κομμάτι, το “Prima donna” μια rock ‘n’ roll σύνθεση της γνώριμης τετράδας που μάλιστα επιλέχθηκε να κυκλοφορήσει και σαν το πρώτο single του δίσκου(!!!!!!), χωρίς να καταφέρει και πολλά πέρα από κάποια επιτυχία σε κάποιες Σκανδιναβικές χώρες. Στο κομμάτι συμμετέχει και ο γνώριμος της μπάντας Mel Collins στο σαξόφωνο.
Ο Ηensley σαν βασικός συνθέτης της μπάντας προσφέρει στον δίσκο δύο μόνο ολοδικές του συνθέσεις, με την bluesy ερωτική μπαλάντα “Your turn to remember” να αποτελεί την πρώτη από αυτές. Ωραίο κομμάτι, με πολύ καλή και πάλι ερμηνεία του Byron σε αυτό και με ωραίο και σφιχτό rhythm section. To “Showdown” μας επαναφέρεις στις hard rock στιγμές τους με δυνατές κιθάρες και μια ατμόσφαιρα εποχής “Look at yourself”. Χωρίς να είναι κάτι το εξαιρετικό δεν παύει να είναι ένα ωραίο κομμάτι.
Άλλη μια μπαλάντα ακολουθεί, αυτή την φορά με πιο country και gospel διαθέσεις μιας και στο “Why did you go” συμμετέχει ο παλιός γνώριμος Β. J Cole στην pedal steel κιθάρα και η μπάντα με τις φωνητικές αρμονίες της μας δίνει αυτή την gospel χροιά που αναφέρω.
To άλμπουμ θα ρίξει αυλαία με μια ΤΕΡΑΣΤΙΑ Ηensley σύνθεση. Το σχεδόν αυτό άγνωστο κομμάτι στον πολύ κόσμο μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει και τον λόγο να αποκτήσει κάποιος αυτόν τον δίσκο. Μπορεί να αποτελεί obscure κομμάτι ανάμεσα στην πληθώρα της δισκογραφίας τους, κατ’ εμέ προσωπικά είναι από τα πιο αγαπημένα μου όχι μόνο τον συγκριμένο δίσκο αλλά στο σύνολο της δισκογραφίας τους. Το τραγούδι στηρίζεται και πάλι στο δίπολο Byron/ Ηensley. Ο πρώτος νομίζω πως ανεβάζει συνολικά την αξία της σύνθεσης με την καθαρότητα, την ένταση και τις αλλαγές στην ερμηνεία του. Δύσκολο να φανταστείς άλλον σε αυτήν την ΤΕΡΑΣΤΙΑ ερμηνεία. Ο δε Hensley εδώ προσφέρει μια σύνθεση που ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΣ θα μπορούσε να γράψει και αφήνει σχεδόν απλόχερα στον Byron το έργο να την απογειώσει. Yπάρχουν ενστάσεις από οπαδούς που θα επιθυμούσαν το κομμάτι να είναι κατά κάποια λεπτά μεγαλύτερο ώστε να πλησιάσει κομμάτια όπως το “Circle of hands” ή το “July Morning”. Παρόλα αυτά παραμένει ένα από τα top 3 highlights του “Return to fantasy”.
Ένα μήνα πριν την κυκλοφορία του δίσκου η μπάντα θα βγει για μια Σκανδιναβική περιοδεία( Μάιος) για να ακολουθήσει μια μεγάλη Ευρωπαϊκή περιοδεία 17 συναυλιών σε 23 ημέρες με support στις περισσότερες από αυτές τους ΗΕΑVY METAL KIDS και τους MANFRED MAN’S EARTH BAND. Aπό τον ακυκλοφόρητο μέχρι στιγμής νέο δίσκο συμπεριέλαβαν τα “Devil’s daughter”, Shady lady”, “Prima donna” και “Return to fantasy”. Θα ακολουθήσει Αμερικάνικη περιοδεία που είχε προγραμματισθεί για σαράντα συναυλίες σε τρείς μήνες, με μπάντες όπως οι ΑΕROSMITH, FACES, BLUE OYSTER CULT, ATLANTA RHYTHM SECTION και JOURNEY. Στις περισσότερες συναυλίες με τα παραπάνω ονόματα οι URIAH HEEP ήταν οι headliners. Σε μια από αυτές ο Μick Box έπεσε από την σκηνή και έσπασε το κερκιδικό οστό στο δεξί του χέρι και αναγκάστηκε να παίζει κάνοντας τρεις ενέσεις κάθε βράδυ. Αλλά το κερασάκι στην τούρτα ήταν ο David Byron που λόγω ποτού ήταν κάθε βράδυ μεθυσμένος και η συμπεριφορά του στην σκηνή δεν ήταν πάντα και η πιο κατάλληλη. Το αντίθετο θα λέγαμε. Aποκορύφωμα η συναυλία στην Philadelphia όπου σε ένα κοινό με 25.000 κόσμο άρχισε να τους βρίζει, με τα υπόλοιπα μέλη να μην ξέρουν που να κρυφτούν. Ήταν τέτοιος ο αντίκτυπος αυτού του γεγονότος με τον Mick Box να αναφέρει ότι την επόμενη χρονιά στην Philadelphia με το ζόρι κατάφερναν να γεμίσουν χώρους 3.000 ατόμων.
Το “Return to fantasy” όμως, παρόλη την θετική του αύρα και τον αέρα ανανέωσης που έφερνε στην μπάντα, έμελλε να αποδειχτεί το τελευταίο σπουδαίο άλμπουμ της Byron εποχής. Μιας εποχής που θα έφτανε σύντομα στο τέλος της μιας και οι καταχρήσεις και το rockstar lifestyle του σπουδαίου ερμηνευτή David Byron θα είχαν πια το πάνω χέρι και θα οδηγούσαν πρώτα στην απομάκρυνση του από το σχήμα και αργότερα στο προδιαγεγραμμένο -δυστυχώς– τέλος του.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά τα προβλήματα σε μια δύσκολη χρονιά για την μπάντα, στις 8 Δεκεμβρίου ο μεγάλος μπασίστας Gary Thain που είχε απολυθεί από την μπάντα τον Φεβρουάριο, θα βρεθεί νεκρός στο διαμέρισμα του από υπερβολική δόση ηρωίνης. Ήταν μόλις 27 ετών!
Did you know that?
– O τίτλος του δίσκου φανερώνει μια σχετική αισιοδοξία αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του όλα όσα συνέβησαν μέχρι να φτάσουμε στην κυκλοφορία του.
– Ο John Wetton παρόλο που δεν αναφέρεται στα credits των κομματιών, o ίδιος αναφέρει ότι συμμετείχε στην συνθετική διαδικασία των “Shady lady” και “Devil’s daughter” και μάλιστα το management του υποσχέθηκε να τον πληρώσει ανεπίσημα αντί για credits. O ίδιος μετέπειτα δήλωσε ότι μετάνιωσε που το δέχθηκε.
– Στο studio προέκυψαν και δύο κομμάτια που δεν μπήκαν στον δίσκο αλλά σαν b-sides σε singles. To πρώτο είναι το “Shout it out” που δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο σαν κομμάτι και το βρίσκουμε σαν b-side στο πρώτο single “Prima donna”. To “Time will come”, το δεύτερο από αυτά τα κομμάτια των sessions θα το βρούμε σαν b-side στο single του “Return to fantasy”. Heavy κομμάτι, και πάλι όχι κάτι ιδιαίτερο και αυτό.
– Το “Return to fantasy” ήταν το τελευταίο άλμπουμ του σχήματος που μπήκε στο top 100 των billboard charts στην Αμερική, έστω και χαμηλά στην 85η θέση. Ποτέ κανένα άλλο μελλοντικό άλμπουμ τους δεν θα καταφέρει να μπει στο top 100 στην Αμερική!
– Ο John Wetton αναφέρει σχετικά με την πρόσληψή του στην μπάντα. “Τελείωσα την περιοδεία που είχα με τους ROXY MUSIC και αμέσως μου προτάθηκε να μπω στο γκρουπ. Για μένα ήταν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο μιας και γνώριζα τα παιδιά εκεί από καιρό”.
– O Mel Collins που συμμετέχει με το σαξόφωνό του στο κομμάτι “Prima donna” έχει συνεργαστεί με τεράστια ονόματα μερικά από τα οποία είναι οι ΚΙΝG CRIMSON, CAMEL, ROLLING STONES κτλ.
– O B.J Cole που συμμετέχει στο “Why did you go” είχε συνεργαστεί ξανά με την μπάντα στο κομμάτι “Tales” από το “The magician’s birthday”.
– Ο μπασίστας Gary Μervin Thain έμεινε στην μπάντα από τον Φεβρουάριο του 1972 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1975, ουσιαστικά για τρία ολόκληρα χρόνια. Κατάφερε και κυκλοφόρησε μαζί τους τέσσερα στούντιο άλμπουμ και απολύθηκε λόγω των προβλημάτων που είχε με τα ναρκωτικά όπως ανέφερα παραπάνω. Παρόλο το σύντομο χρονικό του διάστημα στις τάξεις του σχήματος, παραμένει μέχρι και σήμερα ο κορυφαίος μπασίστας που πέρασε ποτέ από το σχήμα και πέρασαν αρκετοί είναι η αλήθεια. Το απαράμιλλο παίξιμο του και οι μελωδικές του μπασογραμμές είναι χαρακτηριστικές και αναγνωρίσιμες με την πρώτη κιόλας ακρόαση. Δεν είναι τυχαίο που μνημονεύεται ακόμα από τους οπαδούς της μπάντας.
-50 χρόνια “Return to fantasy” σήμερα, το ακούμε δυνατά και τραγουδάμε …. “Moonlight night, after moonlight night. Side by side, they will see us ride. But if they cared to look, then they would see. It’s our return to fantasy. Fantasy, fantasyyyyy!
Γιάννης Παπαευθυμίου
